کلمۀ کلیدی چیست و چرا برای سئو مهم است؟
معرفی 6 ابزار برای تحقیق کلمات کلیدی در سئو
تصور کنید در حوزۀ کاشت مو فعالیت داریم و کاربری هم برای تاسی سر خود به دنبال پیداکردن پزشک متخصص یا کلینیکی مناسب است. او چگونه باید با ما آشنا شود و به سایت یا صفحۀ ما در شبکه‌های اجتماعی برسد؟ این اتصال از طریق کلمات کلیدی صورت می‌گیرد؛ فرد در مرورگر اینترنت یا پلتفرم‌های اجتماعی «روش‌های جدید کاشت مو» یا «بهترین کلینیک کاشت مو» را جست‌وجو می‌کند و ما هم با همین عبارات، محتوایی را تهیه و پیش روی او می‌گذاریم.
البته این فرایند به همین راحتی هم نیست؛ چگونه بفهمیم مردم چه کلماتی را در سرچهای خود می‌نویسند؟ آیا از همۀ آن‌ها باید در محتوای خود استفاده کنیم؟ اصلاً چه تضمینی وجود دارد که محتوای ما هم در صفحۀ نتایج نمایش داده شود؟ در این مطلب از وی‌‌پدیا به‌شکلی ساده دربارۀ کلمۀ کلیدی و نقش آن در سئو صحبت می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که از چه روش‌هایی می‌توان آن‌ها را پیدا کرد و چگونه باید در محتوا درج شوند.
کلمۀ کلیدی چیست؟
کلمۀ کلیدی (Keyword)، واژه یا عبارتی است که ایده و موضوع اصلی یک محتوا را توصیف می‌کند و نشان می‌دهد که دربارۀ چه چیزی است. هنگامی که فردی این کلیدواژه را سرچ کند، موتورهای جست‌وجو در میان نتایج آن محتوا را هم به او نشان میدهند.
در اغلب مواقع از کلمۀ کلیدی به‌شکل مفرد آن استفاده می‌شود، اما منظور آن فقط یک لغت نیست و می‌تواند چند کلمه یا عبارت باشد. هر محتوا هم می‌تواند یک یا چند کلیدواژه داشته باشد و در بین آن‌ها به عبارتی که تمرکز اصلی روی آن است، کلمۀ کلیدی اصلی می‌گویند.
چرا کلمۀ کلیدی مهم است؟
گوگل و دیگر موتورهای جست‌وجو محتوا را فقط با کلماتی که در آن به کار رفته شده است درک می‌کنند و براساس همین کلمات هم آن را رتبه‌بندی می‌کنند. آن‌ها عبارت‌های تایپ‌شده توسط کاربران را با این کلیدواژه‌ها تطبیق میدهند و در صورت تطابق، محتوا را (با توجه به رتبه‌ای که دارد) در بین نتایج نمایش میدهند. درواقع همان‌طور که گفته شد، کلمات کلیدی بین کاربران و محتوای ما پل ارتباطی ایجاد می‌کنند.
اگر این پل به‌درستی بنا نشود چه اتفاقی می‌افتد؟ فرض کنید ما در مطلب خود از «روش‌های مختلف تبلیغ برای باشگاه‌های ورزشی» صحبت کرده‌ایم، اما افرادی وارد این صفحه می‌شوند که به دنبال آموزش دفاع شخصی هستند؛ ترافیک نامرتبط و بی‌حاصلی به‌سمت ما هدایت می‌شود. علاوه‌بر‌این، ممکن است محتوای ما بعد از صفحات اول و دوم نتایج قرار بگیرد و هرگز به چشم مخاطبان بالقوه‌مان نیاید.
به همین دلیل، کلمات کلیدی در سئو بسیار مهم هستند؛ با انتخاب و درج درست آن‌ها، محتوا جایگاه بالاتری کسب می‌کند و ترافیک ارگانیک سایت افزایش می‌یابد. در تبلیغات پرداختی هم باید این کلیدواژه‌ها را هدف‌گذاری کنیم و مسلماً با کلمات مناسب به ترافیک هدفمندتر و تبدیل بیشتری می‌رسیم.
حال باید دید که چگونه می‌توان کلمۀ کلیدی مناسب را پیدا کرد و به چه شکلی باید آن را در محتوا آورد. اما بهتر است قبل از رفتن به سراغ آن، به این سؤال پاسخ بدهیم که آیا می‌توان هر لغت یا عبارتی را کلمۀ کلیدی در نظر گرفت؟
انواع کلمات کلیدی برای سئو
کلمات کلیدی را می‌توان به دو دستۀ مهم تقسیم کرد. هرچند برخی دستۀ سوم و متوسطی هم به آن اضافه می‌کنند، با‌این‌حال اغلب در سئو از دو نوع زیر صحبت می‌شود:
۱) کلمات کلیدی کوتاه (Short Tail Keywords)
کلمات کلیدی کوتاه که کلمات کلیدی عمومی (Generic Keywords) یا دم‌کوتاه هم نامیده می‌شوند معمولاً از یک یا دو واژه تشکیل می‌شوند و به یک موضوع کلی اشاره دارند؛ برای مثال، تبلیغ، غذا‌پختن، سگ. این کلمات به‌شدت رقابتی هستند؛ یعنی وقتی کاربری آن‌ها را به‌تنهایی در موتور جست‌وجو بنویسد، با حجم بسیار بالایی از نتایج روبه‌رو می‌شود و فکر می‌کنید چقدر احتمال دارد که او در بین همۀ آن‌ها محتوای ما را هم ببیند.
رتبه‌بندی صفحات برای کلمات دم‌کوتاه بسیار دشوار است. شاید سال‌ها طول بکشد تا بتوانیم سایت را براساس آن‌ها بهینه‌سازی کنیم و به لینک‌های اول نتایج برسانیم؛ به همین دلیل، سئوکاران اغلب روی آن‌ها حساب باز نمی‌کنند.
۲) کلمات کلیدی بلند (Long Tail Keywords)
کلمات کلیدی بلند، طولانی یا دم‌دراز از ۳ کلمه یا بیشتر تشکیل می‌شوند و موضوع محتوا و صفحه را دقیق‌تر مشخص می‌کنند؛ برای مثال، «بهترین مدل تبلیغ برای املاک» یا «غذای خوب برای سگ نگهبان».
این کلیدواژه‌ها کمتر رقابتی هستند. آن‌ها حجم جست‌وجوی پایینی در ماه دارند، اما درعوض ترافیک هدفمندتری را به‌سمت ما هدایت می‌کنند. این یعنی کسانی که می‌خواهند دفتر املاک خود را تبلیغ کنند مطلب ما را می‌بینند، نه شخصی که در پی پیداکردن خانه است؛ به این ترتیب شانس تبدیل‌شدن آن‌ها هم بالاتر خواهد بود.
کلمات کلیدی را در چه بخش‌هایی از محتوا درج کنیم؟
اگر وزن همۀ کلمات به‌کاررفته در محتوا یکسان باشد، موتورهای جست‌وجو سردرگم می‌شوند؛ چون متوجه نمی‌شوند که موضوع اصلی آن چیست و در جواب چه سؤالاتی باید لینک آن را به کاربران نشان دهند. برای اینکه آن‌ها در بین همۀ واژه‌ها کلمات کلیدی ما را تشخیص دهند، باید آن‌ها را در طول مطلب تکرار کنیم و در بخش‌های مهم آن بیاوریم.
البته منظور از تکرار این نیست که تا می‌توانیم کلیدواژۀ موردنظر خود را در متن بچپانیم. چگالی کلمات کلیدی و نحوۀ توزیع آن‌ها در طول محتوا باید معتدل و طبیعی باشد. تکرار غیرعادی، تجربۀ بدی برای خواننده ایجاد می‌کند و در پارامترهایی مثل مدت‌زمان حضور او در سایت یا نرخ پرش از آن تأثیر منفی می‌گذارد. با این اتفاق، رتبۀ ما هم در گوگل کاهش می‌یابد. علاوه بر تکرار در متن، بهتر است آن‌ها را در بعضی از بخش‌های مهم محتوا هم بیاوریم:
- عنوان اصلی صفحه (H1)؛
- عناوین و تیترهای فرعی (H2، H3)؛
- مقدمۀ مطلب؛
- متن جایگزین تصویر (ALT)؛
- توضیحات متا (Meta Description)؛
- در بخش انتهایی آدرس URL.
مطلب ۴+۸ روش برای بهبود سئو دربارۀ هریک از این موارد به‌تفکیک توضیح می‌دهد و برای آشنایی بیشتر منبع خوبی محسوب می‌شود. باید این را هم بگوییم که در شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌هایی مثل آپارات و یوتیوب هم می‌توانیم کلمات کلیدی خود را در کپشن و هشتگ‌ها درج کنیم.
چگونه در ۵ مرحله کلمات کلیدی مناسب سئو را پیدا کنیم؟
هدف‌گذاری عبارتی که کسی آن را سرچ نمی‌کند چه سودی دارد؟ کلمات کلیدی چیزهایی هستند که کاربران جست‌وجو می‌کنند و نمی‌توانیم برای انتخاب آن‌ها به حدس‌وگمان متوسل شویم. ضمن اینکه باید رتبه و جذب ما را هم افزایش دهند. برای رسیدن به این عبارات، می‌توان طبق مراحل زیر عمل کرد. در بین آن‌ها تعدادی ابزار آنلاین را هم معرفی می‌کنیم که در تحقیق کلمات کلیدی بسیار کارامد هستند:
۱) از موتور جست‌وجوی گوگل کمک بگیریم
گوگل یکی از بهترین ابزارها برای تحقیق کلمات کلیدی است و نقطۀ بسیار خوبی برای شروع کار به حساب می‌آید؛ چون دیتای خود را از گوگل ادز، محتواهای موجود در اینترنت و جست‌وجوهای مردم استخراج می‌کند. از موتورهای جست‌وجوی دیگر نام نبردیم، چون جامعۀ آماری مصرف‌کنندگان گوگل، به‌خصوص در کشور ما بسیار بیشتر از بقیه است و مسلماً نتایج دقیق‌تری هم پیش روی ما می‌گذارد.
وقتی در این پلتفرم شروع به تایپ‌کردن کلمه یا جمله‌ای می‌کنیم، پنجره‌ای باز می‌شود و برای تکمیل آن عباراتی به ما پیشنهاد می‌شود. در قسمت انتهایی صفحۀ اول نتایج (SERP) هم جملات دیگری برای جست‌وجو به چشم می‌خورند. این پیشنهادات با توجه به جست‌وجوهای انجام‌شده توسط کاربران به دست آمده‌اند و نشان میدهند که آن‌ها به دنبال حل چه دغدغه و مشکلی هستند.
۲) از ابزارهای آنلاین تحقیق کلمات استفاده کنیم
علاوه بر موتور جست‌وجوی گوگل، ابزارهای مختلف دیگری هم برای پیداکردن بهترین گزینه‌های ممکن وجود دارند. این ۵ پلتفرم را می‌توان نمونه‌هایی از آن‌ها دانست:
- گوگل‌ترند (Google Trend)؛
- گوگل سرچ کنسول (Google Search Console)؛
- افزونۀ Keywords Everywhere برای مرورگر کروم و فایرفاکس؛
- سمراش (Semrush)؛
- ماز (Moz).
این ابزارها برای هر موضوعی که در نظر داریم کلمات کلیدی جست‌وجوشده را نشان میدهند. آن‌ها اطلاعات خوبی مثل میزان رقابتی‌بودن هر عبارت یا تعداد دفعات سرچ‌شدن آن‌ها در بازه‌های زمانی و مناطق جغرافیایی مختلف را هم در اختیارمان می‌گذارند.
۳) کلمات کلیدی با حجم جست‌وجوی بیشتر و رقابت کمتر را جدا کنیم
با ابزارهایی که در ۲ بخش قبل معرفی شدند، فهرستی از کلمات کلیدی را به دست میآوریم. می‌توانیم آن‌ها را در شیتی بنویسیم و سپس بیشتر یا کمتر رقابتی‌بودن هریک را بررسی کنیم. عبارت‌هایی به کار ما می‌آیند که طولانی هستند و در‌عین‌حال حجم جست‌وجوی خوبی داشته‌اند.
۴) رقبا از کدام کلمات کلیدی استفاده کرده‌اند؟
گزینه‌های انتخابی خود را در گوگل و پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی جست‌وجو و عملکرد رقبا را تجزیه‌وتحلیل کنیم. لینک‌ها و پست‌هایی که در صفحۀ نتایج می‌بینیم برای این عبارت‌ها بهینه‌سازی شده‌اند و ما قرار است با آن‌ها رقابت کنیم؛ پس باید ببینیم:
- آن‌ها کدام‌یک از کلمات کلیدی را هدف قرار داده‌اند؟
- چه نکات و موضوعاتی را در طول محتوا پوشش داده‌اند؟
- آیا کیفیت خوبی دارند و به‌خوبی بهینه شده‌اند؟
- چه ضعفی دارند و چگونه می‌توان از آن برای قوی‌تر ساختن محتوای خود استفاده کرد؟
البته باید این را هم بدانیم که برخی از نتایجی که می‌بینیم جزو تبلیغات هستند و شرکت مذکور به ازای دریافت هر کلیک، مبلغی را به پلتفرم پرداخت می‌کند. در کنار این لینک‌ها معمولاً AD درج می‌شود و قابل تشخیص هستند. نکتۀ مهم این است که معمولاً بهینه‌سازی مطالب برای این عبارت‌ها دشوارتر است و اگر تازه‌کار هستیم، شاید بهتر باشد که با آن‌ها وارد رقابت نشویم.
۵) عملکرد کلمات کلیدی را در صفحات خود ارزیابی کنیم
با انتشار محتوا کار ما تمام نمی‌شود و باید نتایج حاصل از آن را ارزیابی و تجزیه‌وتحلیل کنیم:
- آیا این مطلب در صفحۀ SERP نمایش داده می‌شود یا در صفحات بعدی پنهان است؟
- کاربران با جست‌وجوی چه عبارت‌هایی به این محتوا می‌رسند؟
- آیا کاربر برای خواندن آن وقت می‌گذارد؟ یا بلافاصله از آن خارج می‌شود؟
- آیا لازم است کلمات یا موضوعات جدیدی را هم به آن اضافه کنیم؟
ابزارهایی مثل گوگل آنالیتیکس، سرچ‌کنسول یا گوگل ادز به این سؤالات ما جواب میدهند. می‌توانیم براساس یافته‌ها و عبارات جدیدی که به دست میآوریم محتوای خود را بهینه‌سازی کنیم. پیشنهاد می‌شود که این ارزیابی هر چند ماه یک بار مجدداً انجام شود.
کلمات کلیدی اساس سئو هستند و موضوع هر صفحه و پست ما را مشخص می‌کنند. آن‌ها پایۀ استراتژی محتوایی کسب‌وکار را هم می‌سازند و بهتر است همیشه لیستی به‌روز از آن‌ها و عملکردشان داشته باشیم. با این کار، هنگام تولید محتوا برای کانال‌های مختلف، صفحات فرود یا کمپین‌های تبلیغاتی به منبعی کامل دسترسی داریم و می‌توانیم از اطلاعات آن استفاده کنیم.