یک استراتژی بازاریابی محتوایی عالی با حدس و گمان پیش نمیرود و سعی میکند با رعایت یکسری نکات و جزئیات، محتوایی را ارائه دهد که موفقیتش تا حد زیادی تضمینشده باشد. داشتن یک چکلیست محتوای ارزشمند برای رسیدن به این هدف ضروری است.
در این مطلب از ویپدیا یک چکلیست ۵مرحلهای برای ایجاد محتوای ارزشمند معرفی میکنیم که میتواند به شما در انجام این کار کمک کند.
درصورتی که فرصت خواندین این مطلب را ندارید؛ پیشنهاد میکنیم این فایل صوتی از بلاگ صباویژن را گوش دهید.
محتوای ارزشمند چیست؟
به زبان ساده، هر محتوایی که بتواند به ابهامات، پرسشها و مشکلات جستوجوگران پاسخ دهد، محتوایی ارزشمند (Valuable Content) تلقی میشود.
دلیلش هم خیلی ساده است: مخاطب خواهان چنین محتوایی است و خیلی سریع جذب آن میشود و همین به ایجاد سرنخها و درخواستهای شگفتانگیز برای کسبوکار منجر میشود. اگر شما بتوانید مشکلات کاربران را حل کنید، ۲ اتفاق زیر خواهد افتاد:
۱. از اینکه پاسخی برای پرسشهای خود پیدا میکنند و مشکلشان حل میشود احساس رضایت میکنند؛ یعنی محتوای صفحۀ شما برایشان جذاب، مفید و کاربردی بوده است.
- پس: محتوای ارزشمند حاوی اطلاعاتی است که مخاطبان شما به آن نیاز دارند (روی مخاطبان هدف متمرکز است).
- همچنین، اطلاعات صحیح، اصیل، مرتبط و معنادار را بهشکل جالبی ارائه میدهد (شامل سرفصلهای جالب توجه، دادهها، تصاویر و منابع معتبر).
۲. کمکم شروع میکنند به اعتمادکردن به برند شما، که خود بشارتدهندۀ تبدیلهای موفق آتی است؛ یعنی محتوای شما برایشان قابل اعتماد بوده است.
- پس: محتوای ارزشمند به انجام اقدامات خاص از سوی مخاطبان منجر میشود (جذب و حفظ مخاطبان/مشتریان).
بنابراین، متخصصان بازاریابی محتوایی همواره برای ایجاد محتوای ارزشمندی که هم جذاب و هم قابل اعتماد باشد تلاش میکنند؛ محتوایی که با نیازهای مخاطبان هدف شما همسو است و هدفی فراتر از تولید سرنخ، تبدیل و فروش را دنبال میکند، یعنی به مخاطبان آموزش میدهد و برایشان الهامبخش است.
چه چیز یک محتوا را ارزشمند میکند؟
خب، با این اوصاف همه میخواهند محتوایشان درخشان باشد. اما چگونه؟ محتوای ارزشمند چیزی فراتر از ردیفکردن یکسری جملات صیقلی است. برای دستیابی به چکلیست محتوای ارزشمند، باید ابتدا ویژگیهای مشترک همۀ محتواهای ارزشمند را بررسی کنیم. چکلیست محتوای ارزشمند، با استفاده از این ۵ معیار کلیدی تعریف میشود:
- یک محتوای ارزشمند، قابل یافتن است؛
- یک محتوای ارزشمند، خوانا است؛
- یک محتوای ارزشمند، قابل فهم است؛
- یک محتوای ارزشمند، قابل اقدام (پیگیری) است؛
- یک محتوای ارزشمند، قابل اشتراکگذاری (بازنشر) است.
نکته: این معیارها با الهام از نگاه کالین جونز، بنیانگذار و مدیر Content Science، تدوین شده است.
چکلیست محتوای ارزشمند
در ادامه، هریک از ۵ معیار کلی بالا را موشکافی میکنیم و خواهیم گفت که در چکلیست محتوای ارزشمند چه زیرمعیارهایی سنجیده میشوند و برای دستیابی به هریک باید چه کار کرد.
۱) چگونه یک محتوا قابل یافتن میشود؟
اگر مخاطب هدف شما نتواند محتوایتان را پیدا کند، تولید محتوا چه فایدهای دارد؟ مثل این است که با دیوار حرف بزنید. بنابراین، باید مطمئن شوید که محتوای شما برای مخاطبانتان بهراحتی قابل دسترسی و یافتن است. بهطور مثال، درمورد محتوای متنی این اتفاق زمانی میافتد که مطلب شما به نتایج اول SERP راه پیدا کند. رعایت دستورالعملهای بهینهسازی موتورهای جستوجو (SEO) در دستیابی به این هدف به شما کمک میکند.
نکته: قبل از ایجاد محتوای قابل یافتن، تحقیق کلمات کلیدی را براساس اهداف و جستوجوهای کاربر انجام دهید. ابزارهای دیجیتال مارکتینگ مانند گوگل سرچ کنسول، سمراش، ماز و Ahrefs میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند.
نحوۀ ایجاد محتوای قابل یافتن، بسته به نوع محتوا کمی متفاوت است.
محتوای صفحۀ وب
- از یک تگ H۱ و چندین تگ H2 در هر صفحه استفاده کنید. در صورت لزوم میتوانید از تگهای H3 نیز استفاده کنید، اما تگهای H3 به اندازۀ تگهای H1 و H2 برای سئوی شما مفید نیستند.
- لینکسازی داخلی را فراموش نکنید. در محتوایی که تولید میکنید، به سایر صفحات سایت خود لینکهای مرتبط بدهید تا اعتبار صفحات سایت خود را برای رباتهای موتورهای جستوجو بالاتر ببرید. در صورت لزوم، به سایتهای خارجی هم لینک بدهید تا به خوانندگان خود ارزش بیشتری ارائه داده باشید.
- متادیتا (کلمات کلیدی، عنوان، برچسبهای توضیحات) را برای هر صفحه با توجه به محتوا و کلمۀ کلیدی موردنظر خود بهینه کنید. به یاد داشته باشید که توضیحات متا (متادیسکریپشن) مانند یک تبلیغ رایگان است. باید بتواند افراد را ترغیب کند که در نتایج SERP روی محتوای شما کلیک کنند و وارد صفحهتان شوند.
- برچسبهای Alt را روی عکسها و سایر تصاویر خود اضافه کنید. تگهای Alt تضمین میکنند که تصاویر شما در نتایج جستوجوی تصاویر موتورهای جستوجو ظاهر میشوند. تصویر را توصیف کنید تا افراد کمبینا نیز بتوانند محتوای تصویر را «ببینند».
رعایت این نکات، محتوای شما را مطابق با کلمات کلیدی جستوجوشده توسط مخاطبان هدف بهینه میکند و آنها میتوانند در میان دریایی از محتواها در فضای دیجیتال، محتوای شما را بهراحتی پیدا کنند؛ چرا؟ چون موتورهای جستوجو محتوای شما را در نتایج اول SERP به آنها نمایش میدهند.

محتوای ویدئویی
برای یافتنیشدن محتوای ویدئویی نیز کارهای زیر را انجام دهید:
- ویدئوی خود را در شبکههای اجتماعی (اینستاگرام، توییتر، لینکدین، یوتیوب، فیسبوک و…) منتشر کنید تا شانس دیدهشدن آنها را افزایش دهید.
- تگهای لازم را به آن اضافه کنید.
- کلمات کلیدی مرتبط را در عنوان ویدئو قرار دهید.
- خلاصهای دقیق شامل کلمات کلیدی مرتبط به ویدئوی خود ضمیمه کنید.
- برای بهبود قابلیت استفاده، زیرنویس را به فیلم اضافه کنید (اکثر افراد ویدئوها را بدون صدا تماشا میکنند).
محتوای صوتی
انجام کارهای زیر برای یافتنیشدن محتوای صوتی به شما کمک میکند:
- محتوای صوتی را در چندین فرمت متداول ازجمله WAV و MP3 توزیع کنید تا برای مخاطبان مختلف در دسترس باشد. محدودکردن محتوای صوتی به یک فرمت، مانع توزیع فراگیر محتوا میشود، زیرا ممکن است مشتریان بالقوۀ شما به آن فرمت خاص دسترسی نداشته باشند.
- در محل دانلود محتوا، یک خلاصه و عنوان دقیق بهعنوان توضیح محتوا اضافه کنید.
- هر کلیپ صوتی را به همراه محتوای متنی مرتبط در یک صفحه ارسال کنید تا متن و صدا بهعنوان مکمل یکدیگر، تلاشهای سئوی شما را برای نمایش در نتایج بالای SERP به بهترین نتیجه برسانند.
۲) چگونه یک محتوا خوانا میشود؟
مخاطبان به دنبال محتوای مناسباند؛ محتوایی که مشکلات آنها را حل میکند، به سؤالات آنها پاسخ میدهد یا اطلاعات مورد نیاز را بهآسانی در اختیارشان قرار میدهد.
باید مطمئن شوید که محتوای شما شامل تمام اطلاعات مورد نیاز کاربر نهایی است.
از طرفی، حفظ توجه مخاطب بسیار مهم و البته دشوار است؛ ازاینرو، باید محتوایی به کاربران ارائه دهید که خواندنش آسان باشد و بهخوبی سازماندهی شده باشد. بنابراین، به وقت فرد احترام بگذارید و برای خوانایی بیشتر محتوای خود، از این چکلیست استفاده کنید:
- از سبک هرم معکوس استفاده کنید: مهمترین حقایق و اطلاعات حیاتی را در ابتدای محتوای خود بگنجانید و مطالب کماهمیتتر را در پایین محتوا قرار دهید. این کار در همان نگاه اول توجه کاربر را جلب میکند.
- متن را سازماندهی و پاراگرافبندی کنید: پاراگرافها را کوتاه در نظر بگیرید. جملات کوتاه بنویسید (حداکثر ۱۰-۱۲ کلمه در هر جمله). از قانون «سه» پیروی کنید: در یک پاراگراف بیش از سه جمله نباشد. بیش از سه پاراگراف، زیر یک عنوان نباشد.
- از بولتگذاری و لیستهای عددی استفاده کنید: مخاطبان میخواهند اطلاعات را بهسرعت مرور کنند، بولتگذاری و لیستهای عددی اطلاعات را بهصورت شفافتری در اختیار آنها میگذارد و مرور کردن را برایشان راحت میکند.
- از یک زبان و ادبیات ثابت پیروی کنید: خوانندگان را با نامگذاریهای متفاوت سردرگم نکنید. بهطور مثال، کسبوکار، شرکت یا مؤسسۀ خود را چگونه صدا میزنید؟ در همۀ متنها به آن اسم وفادار باشید. استفاده از چندین عبارت و کلمۀ متفاوت مخاطبان را گیج میکند. از یک راهنمای سبک استفاده کنید تا با اعضای تیم و مخاطبان خود به زبانی مشترک برسید.
۳) چگونه یک محتوا قابل فهم میشود؟
با انتشار میلیونها محتوای دیجیتال در هر دقیقه، مخاطبان تنها در صورتی به محتوای شما پایبند میمانند که آن را ساده و قابل فهم بیابند.
کار آسانی نیست! اما اگر بدانید چگونه یک موضوع پیچیده را به اجزایش تجزیه کنید و آن را ساده و سرراست ارائه دهید، از پس این کار برمیآیید. چکلیست زیر در این مسیر به شما کمک میکند:
- نوع محتوای مناسب را متناسب با مخاطب و پلتفرم انتشار، انتخاب کنید: بهطور مثال، شاید بهتر باشد در اینستاگرام بهجای متن از ویدئو یا نمایش اسلاید استفاده کنید.
- برای مخاطبان خود پرسونا تعریف کنید: سطح پیچیدگی محتوا را با توانایی درک کاربر مطابقت دهید. سطح سواد و مطالعه و ویژگیهای شخصیتی و اجتماعی کاربر در این زمینه تأثیرگذار است.
- به اندازۀ کافی و درست زمینهچینی کنید: بهطور خلاصه، یکهو در قسمت سخت متن شیرجه نزنید. همیشه مقدمهای بچینید و مفاهیم اولیه را برای کاربران توضیح دهید. شما نمیدانید مخاطبان درمورد موضوعی که مینویسید چه پیشزمینۀ اطلاعاتیای دارند و چقدر از آن سر درمیآورند.
- برای هر پروژه یک سطح خواندن استاندارد تعریف کنید و به آن پایبند باشید: این سطح را براساس شخصیت کاربران و تحقیقات بازار خود در نظر بگیرید.
- اطلاعات ارزشمند ارائه دهید: این اطلاعات میتواند شامل اطلاعات جدید یا روشی نو برای بیان یک ایدۀ موجود باشد. گاهیاوقات مثالها و استعارهها به مردم کمک میکنند تا بهتر بفهمند.
- ساده و روان بنویسید: مهمتر از همه اینکه محتوای شما باید بتواند همهچیز را بهشیوهای ساده به خوانندگان منتقل کند.
۴) چگونه یک محتوا قابل اقدام میشود؟
هدف نهایی شما از تولید محتوا این است که مخاطبانتان برای آن چیزی که مدنظر شماست اقدام کنند. چگونه میتوانید مطمئن شوید که این اتفاق میافتد؟ در اینجا چکلیست سادهای وجود دارد که میتوانید از آن استفاده کنید:
- در جایی مناسب از محتوای خود، یک فراخوان به اقدام (CTA) بگنجانید: این CTA باید شامل یک فراخوان آشکار برای اقدام باشد. اقدام میتواند هر چیزی باشد؛ ازجمله پرکردن یک فرم، عضویت در خبرنامه، تماس با تیم فروش، اظهارنظر، کلیک روی یک لینک، استفاده از کد تخفیف و… .
- به مخاطبان خود امکان نظردادن بدهید: نظردادن و پرسیدن سؤال بهصورت عمومی و خصوصی را برای کاربران آسان کنید. این کار زمینۀ تعامل را فراهم میکند و رابطهای عمیق میان شما و مخاطبانتان ایجاد میکند. اصلاً چرا خودتان اول سؤال نپرسید؟ با این کار شما در برقراری این ارتباط پیشقدم میشوید. بهطور مثال، در انتهای محتوای خود از کاربران یک سؤال بپرسید و از آنها بخواهید نظرشان را برایتان بنویسند.
- لینک به مطالب مرتبط را فراموش نکنید: در محتوای خود به سایر محتواهای مرتبط لینک بدهید یا سیستم مدیریت محتوای خود (CMS) را طوری برنامهریزی کنید که گزینههای محتوای مرتبط را بهطور خودکار پیشنهاد دهد.
- موارد قابل اقدام را در ابتدای متن فهرست کنید: تعدادی از موارد قابل اقدام را در بالای محتوای خود فهرست کنید. بهطور مثال، یک مطلب طولانی دربارۀ تبلیغات کلیکی میتواند شامل سه بولتپوینت در بالا باشد که تبلیغات کلیکی را تعریف میکند و نحوۀ انجام آن را در چند خط توضیح میدهد.
۵) چگونه یک محتوا قابل اشتراکگذاری میشود؟
چگونه میتوانید کاربران را ترغیب کنید تا محتوای شما را با دوستانشان به اشتراک بگذارند یا در صفحۀ خود بازنشر دهند؟ برخی از ایدههای زیر میتواند به شما کمک کند:
- احساسات مخاطبان را درگیر کنید: مخاطبان به محتوایی که احساسات آنها را بهنحوی درگیر میکند واکنش عاطفی نشان میدهند و دوست دارند آن محتوا را با دیگران شریک شوند.
- دلیلی برای بازنشر به آنها بدهید: بهطور مثال، هر مطلب آموزشیای میتواند به مخاطب دلیلی بدهد تا آن را با دیگران به اشتراک بگذارد. بهطور مثال، «چگونه از شر پیامهای تبلیغاتی ناخواسته راحت شویم؟» محتوایی است که احتمالاً مخاطبان شما برای دوستانشان میفرستند، زیرا حدس میزنند که آنها هم از این موضوع در عذاب باشند.
- اشتراکگذاری را آسان کنید: با متخصصان فناوری اطلاعات خود مشورت کنید تا تصمیم بگیرید کدام ویجت اشتراکگذاری برای کسبوکار شما بهترین است.
- به کاربران امکان شخصیسازی بدهید: به کاربران امکان بدهید که اشتراک را شخصیسازی کنند. اضافهکردن هشتگ، تگکردن افراد مرتبط و ارجاعدادن به منابع میتواند در این زمینه به شما کمک کند.
برای استفادۀ حداکثری از چکلیست، تصمیمگیرندگان کلیدی را درگیر کنید
قبل از شروع استفاده از چکلیست محتوای ارزشمند، باید همۀ افراد کلیدی کسبوکار را از آن مطلع و با آن درگیر کنید. توضیح چکلیست یکصفحهای، دربارۀ فرایند تولید محتوا به آنها بینش میدهد. همچنین، درهایی را برای گفتوگو دربارۀ چالشهای تیم محتوا و راهحلهای بالقوه باز میکند و زمینهای میچیند تا با کمک آنها محتوای برند را به اوج برسانید.
برخی مسائل را فقط مدیران اجرایی میتوانند حل کنند. وقتی افراد کلیدی در این فرایند درگیر شوند، ممکن است دسترسی به منابع بیشتری را برایتان فراهم کنند. همچنین، این مسئله میتواند شروع تغییرات سیاستی درمورد صدای برند شما باشد یا به بازاریابی محتوایی در شبکههای اجتماعی کمک کند.
وقتی مدیران کلیدی را از چالشهای بازاریابی محتوایی آگاه میکنید و راهحلهایی پیشنهاد میدهید، شاید بتوانید روی آنها تأثیر بگذارید و باعث تغییراتی در تصمیماتشان شوید. این کار میتواند ترافیک سایت شما را بهطور قابل توجهی افزایش دهد و به شما کمک کند تا چالشهای دیگر را نیز خیلی راحتتر مدیریت کنید.
یک نسخه از چکلیست را در اختیار تیم خود قرار دهید
اکثر تولیدکنندگان محتوا برای تولید محتوای مفید و کابردی چکلیستهای داخلی دارند. بااینحال، این تنها بخشی از فرایند را کنترل میکند.
بهمنظور خلق تجربۀ کاربری بهتر برای خوانندگان و نگهداشتن آنها در سایت، موارد دیگری هم مهم است: کاربرپسندبودن، معماری اطلاعات و طراحی بصری سایت.
برای اطمینان از پیادهسازی درست چکلیست، باید یک نسخه از چکلیست محتوای ارزشمند را در اختیار همۀ اعضای تیم خود بگذارید و مطمئن شوید که هماهنگ با یکدیگر کار میکنند. سایر اعضای تیم استراتژی دیجیتال شما نیز احتمالاً چکلیستهای خاص خود را دارند. برای بهحداکثررساندن اثربخشی فعالیتها، این چکلیستها را با هم ترکیب کنید تا چکلیست جامعتر و بهتری داشته باشید.
درنهایت…
با استفاده از یک چکلیست محتوای ارزشمند، تولید محتوای شما بسیار قابل مدیریت خواهد شد و مشکلاتی که در گذشته حلنشدنی به نظر میرسیدند، بهراحتی رفع میشوند. از چکلیست استفاده کنید تا مطمئن شوید که محتوای شما به مخاطبان مناسب میرسد و به آنها کمک میکند؛ از طرفی، با این چکلیست تیم خود را روی اهداف استراتژیک خود متمرکز نگه دارید.
آیا در بازاریابی محتوایی خود تجربۀ استفاده از چکلیست محتوای ارزشمند را دارید؟ طبق تجربهتان، جای چه چیزی در چکلیست بالا خالی است؟ با ما در میان بگذارید.
سؤالات متداول
محتوای ارزشمند چیست؟
به زبان ساده، هر محتوایی که بتواند به ابهامات، پرسشها و مشکلات جستوجوگران پاسخ دهد، محتوای ارزشمند تلقی میشود.
محتوای ارزشمند چه اهدافی را دنبال میکند؟
محتوای ارزشمند هدفی فراتر از تولید سرنخ، تبدیل و فروش را دنبال میکند؛ یعنی در کنار آن، به مخاطبان آموزش میدهد و برایشان الهامبخش است.
محتوای ارزشمند چه ویژگیهایی دارد؟
یک محتوای ارزشمند ۵ ویژگی دارد: قابل یافتن، خوانا، قابل فهم، قابل اقدام (پیگیری) و قابل اشتراکگذاری (بازنشر) است.
چکلیست محتوای ارزشمند چه کمکی به تیمهای محتوا میکند؟
با چکلیست محتوای ارزشمند مطمئن میشویم که محتوای ما به مخاطبان مناسب میرسد و به آنها کمک میکند. از طرفی، با استفاده از آن میتوانیم بین اعضای تیم خود هماهنگی ایجاد کنیم و آنها را روی اهداف استراتژیک متمرکز نگه داریم.