یکی از اهداف برندسازی، ایجاد صدای برند منحصربهفردی است که از رقبا متمایز باشد. در دنیای تجارت رقابتی امروز که با بازاریابی دیجیتال پیوند خورده است، احتمال زیادی وجود دارد که تبلیغات و محتوای برند شما در میان قیلوقالها گم شود و مشتریانتان بهسمت شرکتهای دیگر سوق داده شوند. این اتفاق، درنهایت به ازدستدادن کسبوکار و درآمد شما منجر خواهد شد.
مشتریان، برندهایی با شخصیت قوی و منحصربهفرد را ترجیح میدهند. برای مثال، در شاخص ۲۰۲۰ Sprout Social، حدود ۴۰٪ از مصرفکنندگان محتوای بهیادماندنی را بهعنوان عاملی که به برندها کمک میکند تا در شبکههای اجتماعی برجسته شوند، ذکر کردند، ۳۳٪ به شخصیت متمایز رأی دادند و ۳۲٪ گفتند داستان قانعکننده برایشان مهم است.
محتوای بهیادماندنی، شخصیت متمایز و داستانسرایی متقاعدکننده چه وجه مشترکی دارند؟ صدای برند.
در این مطلب از ویپدیا خواهیم گفت که صدای برند چیست، چه اهمیتی دارد و چگونه خلق میشود. همچنین، نمونههایی از قدرتمندترین صداهای برند امروزی را بررسی میکنیم.
صدای برند (Brand Voice) چیست؟
برندهای قوی را به یاد بیاورید؛ آنها ۳ ویژگی مشترک دارند: منحصربهفرد، معنادار و بهیادماندنی هستند. صدای برند قوی، در شکلگیری همۀ این ویژگیها نقش اساسی دارد. صدای برند، چیزی است که پیام شما را از رقبا متمایز میکند، بهگونهای انسانی با مخاطبان ارتباط برقرار میکند و باعث میشود پیام برندتان در هر کجا که شنیده میشود، قابل تشخیص باشد.
صدای برند نحوۀ سخنگفتن، نوشتن یا تعامل یک کسبوکار با مخاطبان است و شامل زبان، لحن، کلمات خاص یا حتی ساختار جمله میشود. صدای برند شکلدهندۀ شخصیت برند شماست؛ شخصیتی که پشت تمام ارتباطات برند است و تصویری منحصربهفرد از کسبوکار شما به جهان ارائه میدهد. این صدا باید بهطور مداوم در تمام کانالهای ارتباطی شما (شبکههای اجتماعی، سایت، پستهای بلاگ، ایمیلها، تبلیغات، خبرنامهها و…) لحاظ شود. تمام تیمهایی که کانالهای ارتباطی گوناگون شما را مدیریت میکنند، باید به صدای برند شما وفادار باشند و در آن تغییری ایجاد نکنند.
صدای برند عاملی حیاتی برای ایجاد ثبات در کانالهای ارتباطی یک کسبوکار است. برای مثال، برندهایی با صدای قوی، در شبکههای اجتماعی، ارتباطات ایمیلی و پستهای بلاگ خود یکسان و هماهنگ عمل میکنند؛ حتی اگر ۳ تیم مختلف برای آن کانالها محتوا تولید کنند. مهم است که تیمهای بازاریابی شبکههای اجتماعی، بازاریابی ایمیلی و بازاریابی محتوایی، به صدای برند وفادار باشند تا این هماهنگی از دست نرود.
یک صدای برند قوی، احساسات و عواطف مشتریان را درگیر میکند، در ذهن آنها ثبت میشود و به آنان کمک میکند تا برند را به خاطر بسپارند و با آن ارتباط عمیقی برقرار کنند. این امر، خود وفاداری مشتریان را تقویت میکند. بهعلاوه، صدای برند میتواند به جذب مشتریان بالقوۀ جدید، حتی پیش از آنکه درمورد محصول یا خدمات شما چیز زیادی بدانند، کمک کند. یک صدای برند قدرتمند، میتواند شوخ، مهیج، بازیگوشانه، الهامبخش، احساسی، جسورانه، معمولی، رسمی، شاعرانه یا مستقیم باشد. برای مثال، صدای شرکتی که لباسهای ورزشی میفروشد، متفاوت از صدای شرکتی است که لباسهای مجلسی میفروشد.
برای درک ملموستر این موضوع، در ادامۀ مطلب نگاهی به چند نمونۀ چشمگیر از صدای برند خواهیم انداخت.
چرا صدای برند اهمیت دارد؟
ایجاد صدای برند متمایز، بخش مهمی از خلق یک برند منحصربهفرد و قوی است. شما باید کاری کنید که صدای برندتان بالاتر از صدای رقبا به گوش برسد تا این فرصت را بیابد که با مشتریان خود رابطهای عمیق برقرار کند و تأثیری ماندگار بر آنان بگذارد. صدای برند چیزی است که شما را از سایر برندها و رقبا متمایز میکند و پایۀ اصلی محتوا، تبلیغات و حتی پیشنهادهای شما قرار میگیرد. اگر مخاطبان شما برندتان را به خاطر محتوا یا شخصیت آن به یاد میآورند، به خاطر صدای برند شماست.
صدای برند زمانی موفق است که باعث شود مخاطب شما با آن ارتباط برقرار کند، درگیر آن شود و مهمتر از همه، به کاری که شما انجام میدهید ایمان بیاورد. مشتریان هر روز توسط هزاران صدای برند مورد رگبار قرار میگیرند. در این همهمه، صداهای ملایم یا معمولی شنیده نمیشوند و برای مشتری امروزی جذابیتی ندارند. اگر برند شما مانند هر برند دیگری به نظر میرسد، بدان معناست که برای متمایزکردن صدای خود از صدها رقیب دیگر، اقدامی نمیکنید. تحقیقات نشان میدهد که مشتریان بهدرستی متوجهاند که چه چیزی باعث برجستهشدن برندها در پستهای شبکههای اجتماعی میشود:
- ۴۰٪ میگویند: محتوای بهیادماندنی؛
- ۳۳٪ میگویند: شخصیت متمایز؛
- ۳۲٪ میگویند: داستانسرایی قانعکننده؛
صدای برند شما اگر بهدرستی تعریف شود میتواند همۀ این موارد اساسی را پوشش دهد. براساس صدها مطالعۀ تحقیقاتی انجامشده در دهۀ گذشته، یک صدای برند خوب این توانایی را دارد که:
- مشتریان را درگیر کند: ۹۰٪ از مشتریان تمایل دارند از کسبوکارهایی خرید کنند که معتبر به نظر میرسند، نه از کسبوکارهایی که فقط در حال نمایش هستند.
- اعتماد را تقویت کند: اگر مشتریان به این باور برسند که شما همانی هستید که میگویید، به احتمال زیاد به شما و محصولاتتان اعتماد خواهند کرد. امروزه ۸۱٪ از مشتریان، بدون اعتماد قبلی از هیچ برندی خرید نمیکنند.
- ثبات ایجاد کند: ثبات، کلیدی برای ایجاد وفاداری در مشتری است. برندهایی که در تمامی پلتفرمهای خود ثبات دارند، ۳۳٪ نرخ درآمد بالاتری دارند.
- انتظارات را تعیین کند: شرکتی که از بیان رسمی استفاده میکند، حرفهایتر به نظر میرسد. درمقابل، شرکتی که بر جملات سرزنده تکیه میکند، احتمالاً لحن جسورانهای دارد.
هرچه سریعتر صدای برند خود را پیدا کنید یا به اصلاح آن بپردازید، زودتر میتوانید انتظاراتی را برای شرکت خود در بازار تعیین کنید. همانطور که دیدیم، صدای برند به دو دلیل اساسی اهمیت دارد:
- دلیل اول: به تمایز و جداکردن نام تجاری و کسبوکار شما در هیاهو و شلوغی رقبا کمک میکند.
- دلیل دوم: برند شما را در سطحی عمیق و پایدار به مخاطبانش پیوند میدهد.
صدای برند مؤثرترین راه برای انسانیکردن برند شماست و انسانیکردن برند، یکی از بهترین راهها برای جلب اعتماد مشتری و ایجاد وفاداری به برند است.
تفاوت بین صدای برند (Brand Voice) و لحن برند (Brand Tone) چیست؟
برای درک بهتر تفاوت صدای برند و لحن برند، از یک قیاس استفاده میکنیم: رابطۀ خود با یک دوست قدیمی را در نظر بگیرید. در یک دوستی پردوام، چه مؤلفههایی وجود دارد؟ دوستان قدیمی معمولاً ثابت میمانند. آنها شخصیت خود را تغییر نمیدهند و کارهای غیرمنتظره انجام نمیدهند. یکدیگر را دوست دارند و به هم وفادار میمانند.
برای دوام کسبوکار شما نیز باید مشتریانتان مانند یک دوست قدیمی، شخصیت شرکت شما را بشناسند، دوست داشته باشند و به آن وفادار بمانند. بنابراین، شما نیز باید پیامهای برندتان را ثابت و تکرارپذیر کنید تا مشتریانتان همچنان با شما احساس نزدیکی کنند و شما را همانطوری که همیشه بودهاید، با همان صدا و شخصیت، به یاد بیاورند. این همان کاری است که صدای برند انجام میدهد.
شما شخصیت قدیمیترین دوست خود را میشناسید: چه احساس و واکنشی نسبت به چیزها دارد؟ چه چیزی او را میخنداند؟ چه چیزی او را به گریه میاندازد؟ چگونه زندگی خود را میگذراند؟ چگونه به رویدادهای زندگی واکنش نشان میدهد و در موقعیتهای مختلف چه میگوید؟ در یک مهمانی، در محل کار، با والدین، با فرزندان، در یک بحران، در مراسم تشییع جنازه و… . اینها لحن اوست که با هر موقعیتی تطبیق پیدا میکند، درحالیکه شخصیت او همواره ثابت میماند. اگر این قیاس را برای برند خود اعمال کنید، به تعریفهای زیر میرسید:
- صدای برند: شکلدهندۀ شخصیت شرکت شماست. در همۀ کانالهای ارتباطی ثابت است و تغییر نمیکند.
- لحن برند: پاسخ احساسی صدای برند شماست. شما آن را براساس موقعیتی که در حال برقراری ارتباط با مخاطبان خود هستید، متناسب میسازید. این نشان میدهد که شما احساس مخاطب هدف خود را درک میکنید و میتوانید بهدرستی با او همدلی کنید.
بهطور خلاصه، «صدای برند» شما کلماتی است که برندتان میگوید، «لحن برند» نحوۀ بیان آن کلمات است. لحن برند منعکسکنندۀ احساساتی است که برند میخواهد به مخاطبان خود منتقل کند. بهطور مثال، اگر میخواهید یک پست تبریک بنویسید، لحن شما باید شاد و دوستانه باشد. لحن برند این قابلیت را دارد که براساس پیام تغییر کند، اما صدای برند همواره ثابت است.
برای مثال: یک پست اینستاگرام درمورد فروش یک محصول سرگرمکننده و لحظۀ آخری، لحن بسیار متفاوتی نسبت به لحن صفحۀ سایت که فرهنگ شرکت را شرح میدهد، خواهد داشت. لحن اولی ممکن است فوری و بازیگوشانه باشد، درحالیکه لحن دومی احتمالاً جدی و موقر خواهد بود.
لحن برند، از پیامی به پیام دیگر، بسته به احساسی که میخواهید در مخاطب برانگیزید متفاوت است. از سوی دیگر، صدای برند باید در کانالها و نقاط تماس ثابت باشد و در طول زمان، از لحظۀ راهاندازی برند شما تا زمانی که تصمیم به تغییر نام تجاری با صدای برند متفاوت بگیرید، تغییری نداشته باشد.
۵ شرکت موفق که صدای برند منحصربهفردی دارند
صدای برند بیانگر شخصیت، ارزشها و نگرش شرکت است. بنابراین باید در انتخاب کلمات دقت کرد. علاوهبراین، کلمات باید با مشتریان شما (مخاطبان هدف) همخوانی داشته باشند، در غیر این صورت شناسایی برند شما برای آنها دشوار خواهد بود. مشتریان شما جواناند؟ چه نوع جوانانی هستند؟ آیا سرکشاند یا آرام؟ یا شاید عمدتاً خانهدار باشند؟ آیا میدانید مخاطبان شما معمولاً از چه زبانی استفاده میکنند و چه ارزشهایی دارند؟
حالا که مشخص شد صدای برند ابزار مهمی برای ایجاد برندسازی جامع در شرکت شماست، ممکن است ندانید از کجا شروع کنید. خوشبختانه نمونههای زیادی از صدای برندهای موفق وجود دارد که میتوانید برای ایجاد صدای برند خود از آنها الگو بگیرید. در اینجا، ۵ مورد از بهترین و مؤثرترین نمونههای صدای برند از شرکتهای برتر را معرفی میکنیم که طیفی از شخصیتها را پوشش میدهند.
۱) داو (Dove)
برند زیبایی و مراقبت از خود Dove به دلیل صدای برند نشاطآور و قدرتمند خود که مشتریان را تشویق میکند تا زیبایی درونی خود را در آغوش بگیرند، شناخته شده است. این صدای برند، برای ایجاد آگاهی از مثبتبودن بدن، توانمندسازی زنان و عشق به خود کار میکند.
با ایجاد چنین پیام قدرتمندی در ارتباط Dove با مشتریان، این برند قادر به تبلیغ محصولات خود و تقویت ارزشهای خود میشود. + ویدئو ۱
۲) نایکی (Nike)
نایکی، برند کالاهای ورزشی معروف، شاید بیشتر به خاطر شعار مؤثرش «Just Do It» شناخته شده است. صدای برند نایکی با اعتمادبهنفس و قاطعیت، پیام برند را همراهی میکند. ارتباطات و پیامرسانی نایکی ساده، مؤثر و دقیق است.
نایکی بهجای مبهمکردن موضوع با رودهدرازی و توصیفهای پرلغت، از پیامرسانی و صدای برند کارآمد خود استفاده میکند تا مخاطبان را تشویق کند بهسمت اهداف خود بروند و هرگز تسلیم نشوند. + ویدئو ۲
۳) استارباکس (Starbucks)
غول قهوه، استارباکس، از لحنی کاربردی و درعینحال گویا در صدای برند خود استفاده میکند که به سادهترکردن پیامهایشان کمک میکند و درعینحال داستان خود را با قهوه بیان میکند و به مشتریان کمک میکند تا برای لذتهایی که در انتظارشان است، آماده شوند.
این لحن، به تقویت ارتباط مشتریان با محصول کمک میکند و درعینحال تبلیغات و ارتباطات آنها را ساده و واضح میکند، از هرگونه سردرگمی جلوگیری میکند و خرید را برای مشتریان آسان میکند.
۴) کوکاکولا (Coca-Cola)
کوکاکولا بهعنوان رهبری اصلی در صنعت نوشیدنی، بیش از یک قرن است که صدای برند یکسانی دارد و آن را به نمونهای عالی از ثبات صدای برند در طول زمان تبدیل کرده است. کوکاکولا صدای برندی دارد که بر مثبت بودن و دوستی تمرکز دارد.
بازاریابی و پیامرسانی کوکاکولا مملو از نمونههایی از زندگیهای شادی است که با نوشیدنی کوکاکولا بهتر شدهاند و در طول زمان به ایجاد ارتباط قوی بین محصول و اوقات خوش کمک کرده است.
۵) اسپاتیفای (Spottily)
اسپاتیفای بهعنوان یک شرکت پخش موسیقی، صدای برندی دارد که شوخ، مستقیم و موجز است. اسپاتیفای بهجای اینکه خود را خیلی جدی بگیرد، روی بامزگیِ لیستهای پخش مختلف، ژانرهای موسیقی و نسخههای جدید مانور میدهد.
اسپاتیفای از این صدای برند برای ارتباط با مشتریان به شیوهای راحت و دوستانه استفاده میکند و به ایجاد ارتباط مثبت بین برند و مخاطبانش کمک میکند.
۵ مرحله برای تعریف یک صدای برند قدرتمند
صدای برند چیزی نیست که در پایان فرایند برندسازی مورد توجه قرار گیرد. صدای برند باید محصول طبیعی تحقیق و استراتژی برند باشد. ۵ مرحلۀ زیر به شما کمک میکند تا صدای برند خود را بهگونهای تعریف کنید که مطمئن باشید صدای شما شنیده میشود و بلند و واضح است.
۱) مخاطبان خود را درک کنید
اولین قدم در کشف صدای برندتان این است که بدانید با چه کسی صحبت میکنید. یادتان باشد برندهای معتبر برای همه جذابیت ندارند. درعوض، ابتدا با درک مشتری ایدئال خود از طریق تحقیقات عمیق مشتری، تأثیر پیامهای خود را به حداکثر میرسانند. انجام مصاحبهها و نظرسنجیها میتواند در این راه به شما کمک کند. برای درک شخصیت مشتری ایدئال خود، باید به سؤالاتی مانند سؤالات زیر پاسخ دهید:
- جنسیت مشتری ایدئال شما چیست؟
- مشتریان ایدئال شما چندساله هستند؟
- در چه صنعتی کار میکنند؟
- انگیزهها و اهداف آنها چیست؟
- نیازها و چالشهای آنها چیست؟
یک شخصیت مشتری خوب همچنین شامل یک روایت کوتاه است که تصویر یک مشتری کهنالگویی را ترسیم میکند. این همان کسی است که صدای برند شما باید او را خطاب قرار دهد: دوست آن طرف تلفن.
۲) رقبای خود را درک کنید
برای اینکه بتوانید صدای خود را در همهمۀ صدای رقبا متمایز کنید، مهم است که صدای رقبای خود را بشناسید. مشتریان شما فقط صدای برند شما را نمیشنوند، بلکه آنها صداهای رقیب شما را نیز میشنوند. تنها با شناختن این صداهاست که میتوانید امیدوار باشید که برند شما بالاتر از آنها قرار بگیرد. یکی از بهترین راهها برای بهدستآوردن درک جامع از صداهایی که فضای رقابتی برند شما را انباشتهاند، ممیزی برندهای رقیب با تمرکز بر هویت شفاهی برند است:
- ۵ تا ۱۰ رقیب برتر خود را شناسایی کنید.
- نمونههایی از پیامها و ارتباطات آنها را از کانالهایی ازجمله سایتها، محتوهای بازاریابی، شبکههای اجتماعی و… جمعآوری کنید.
- داراییهای هویت کلامی مانند نامهای تجاری، برچسبها، پیامهای قطبنمای برند، پیامهای موقعیتیابی و… را مقایسه کنید.
- نقاط قوت، روندهای صنعت و فرصتهای خود را برای تمایز از رقبا شناسایی و ارزیابی کنید.
با درک بهتر از صداهایی که در سراسر چشمانداز رقابتی شما وجود دارد، درک بهتری از آنچه برای صنعت شما مناسب است پیدا خواهید کرد. این به شما کمک میکند تا بدانید از کدام کلمهها و اصطلاحات باید اجتناب کنید. همچنین به شما امکان میدهد فرصتهای ارزشمندی را برای متمایزکردن صدای برند خود از رقبا مشخص کنید.
۳) برند خود را درک کنید
به همان اندازه که درک مخاطبان و رقبا مهم است، درک برند خودتان نیز اهمیت دارد. معتبرترین صداهای برند آنهایی هستند که از استراتژی برند زاده شدهاند. این بدان معناست که قبل از اینکه بخواهید صدای برند را بسازید، باید برای درک پیامها و اصول هستۀ برندتان وقت بگذارید. مواردی مانند موارد زیر را در نظر بگیرید:
- قطبنمای برند (هدف، چشمانداز، مأموریت، ارزشها) (Brand Compass)؛
- شخصیت برند (Brand Personality)؛
- کهنالگوی برند (Brand Archetype)؛
- وعدۀ برند (Brand Promise)؛
- مزیت رقابتی (Competitive Advantage)؛
- ایدۀ بزرگ (Big Idea).
اگر چارچوب برند شما شامل تمام عناصر بالا نباشد، اشکالی ندارد. ایده این است که تا حد امکان، بیشترِ موارد استراتژیک را بررسی و درک کنید تا بتوانید صدای برند خود را با درک استراتژی برند شکل دهید. برندهای معتبر با شناختی که از خود به دست میآورند، میتوانند با صدایی صحبت کنند که نادیدهگرفتن آن غیرممکن است. آنها بهوضوح نشان میدهند که یک برند چیست، چگونه با رقبای خود متفاوت است و چرا مشتریان باید به آن اعتماد کنند تا نیازهایشان را برآورده کند.
۴) یک نمودار صدای برند ایجاد کنید
با داشتن درک درستی از استراتژی برند خود، میتوانید ابزار مؤثری ایجاد کنید که صدای برند شما را تعریف و درعینحال مستند کند. این ابزار، نمودار صدای برند شماست. اولین قدم در ایجاد نمودار صدای برند، انتخاب ۳ ویژگی است که به بهترین وجه صدای برند شما را توصیف میکنند. این ۳ ویژگی باید توسط شخصیت برند شما مشخص شوند، اما لزوماً همان ویژگیهایی نیستند که شخصیت برند شما را تعریف میکنند.
نمودار صدای برند، این ۳ ویژگی، شرح کوتاهی از هر ویژگی و برخی بایدها و نبایدهای مرتبط با هر ویژگی را ترسیم میکند. این نمودار، ابزاری مفید برای کپیرایترهایی است که وظیفۀ نوشتن پیام صدای برند شما را دارند. همچنین، برای نویسندگان تیم شما نیز مفید است؛ آنها باید بهطور دورهای به نمودار صدای برند مراجعه کنند تا مطمئن شوند که صادقانه صدای برند را زنده میکنند.
۵) دستورالعملهایی برای صدای برند خود ایجاد کنید
درنهایت، مانند سایر حوزههای برندسازی، یکی از مهمترین ویژگیهای یک صدای برند مؤثر، ثبات است. صداهای ثابت راحتتر تشخیص داده میشوند. ما از طریق تکرار یاد میگیریم؛ بنابراین زمانی که مخاطبان خود را بهطور مکرر در معرض تجربۀ یک برند با صدایی ثابت قرار میدهید، احتمالاً آگاهی از برند را نیز افزایش میدهید.
همچنین، صداهای ثابت آشنا و قابل اعتماد هستند. آشنایی، به اعتماد مشتری و اعتماد، به وفاداری مشتری منجر میشود. تنها راه برای تضمین ثابتماندن صدای برند این است که مطمئن شویم هرکسی که وظیفۀ ایجاد و بازآفرینی آن صدا را بر عهده دارد، دستورالعملهای مورد نیاز برای بازآفرینی مطمئنِ صدا در هر نقطۀ تماس و هر کانال ارتباطی را در اختیار دارد. دستورالعملهای صدای برند باید بخشی از سند کلان دستورالعملهای برند باشند که بهوضوح همۀ بایدها و نبایدها را در اجرای برند مشخص میکند.
علاوه بر نمودار صدای برند، دستورالعملهای صدای برند نیز باید شامل قطبنمای برند، شخصیت برند و موقعیت برند شما باشد. در دستورالعملها از نمونهها و مثالهایی استفاده کنید که نشان میدهند چگونه با صدای برندتان بنویسید و چه نوع انتخابهایی خارج از سبک تعریفشدۀ شما قرار میگیرند.
دستورالعملهای صدای برند، منابعی ارزشمند برای هرکسی است که وظیفۀ مدیریت برند را بر عهده دارد، و در آن اطمینان از ثبات صدای برند، اولویت اصلی است.
جمعبندی
صدای برند بیانگر شخصیت، نگرش، مأموریت و ارزشهای منحصربهفرد شرکت شماست. صدای برند میتواند با افزودن عامل انسانی به شرکت، تصویری مثبت در چشمان مشتریان شما ایجاد کند. صدا باید بهطور مداوم در تمام کانالهای ارتباطی شما استفاده شود تا به مخاطب اجازه دهد با برند شما آشنا شود. برای حفظ صدای منسجم و قوی میتوانید نمودار صدای برند و دستورالعملهایی را برای اعضای تیم خود ایجاد کنید تا از آن دستورالعملها پیروی کنند.
درنهایت اینکه لحن صدا را در نظر داشته باشید. لحن برند عنصری احساسی به ارتباط اضافه میکند و باید متناسب با زمینه و موقعیتی که صدای برند در آن استفاده میشود، تنظیم شود.