سشن چیست؟ تفاوت سشن با کلیک در تبلیغات آنلاین
کاربرد سشن در دنیای وب و تبلیغات
سشن (Session) در لغت به‌معنای «جلسه» است و به‌طور کلی، به بازه‌های زمانی مجزایی اشاره دارد که در آن‌ها فعالیت‌هایی اتفاق می‌افتد. اصطلاح سشن، در زمینه‌های مختلفی ازجمله علوم کامپیوتر، ارتباطات، وب، تبلیغات و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطلب از وی‌پدیا قصد دارم به‌صورت جزئی‌تر به مفهوم سشن و کاربردهای آن بپردازم. پس، تا انتهای این مطلب همراه من باشید.
سشن چیست؟
سشن وب، مجموعه‌ای از اقدامات پیوسته توسط یک بازدیدکنندۀ سایت، در یک بازۀ زمانی معین است. این اقدامات می‌تواند شامل جست‌وجو در موتور جست‌وجوی سایت شما، پرکردن فرم برای دریافت خبرنامه، اسکرول‌کردن در صفحات سایت، افزودن محصولات به سبد خرید، صفحاتی که در سایت دیده میشوند و… باشد. هر تعاملی که بین کاربر و سایت، ایجاد می‌شود، به‌عنوان یک سشن وب، ذخیره می‌شود.
سایتها از شناسۀ سشن (Session ID) برای پاسخ به تعاملات کاربران در طول یک سشن وب استفاده می‌کنند تا سشن‌ها را رصد کنند. شناسه‌های سشن، در مرورگر بازدیدکنندگان ذخیره می‌شود و با حضور در سایت شما، برایتان ارسال می‌شود.
از نظر زمانی، سشن به مدت‌زمانی که بازدیدکننده‌ای در سایت شما صرف می‌کند نیز مربوط می‌شود. درواقع، بازۀ زمانی بین اولین ورود به سایت و خروج را اندازه‌گیری کرده و نشان می‌دهد. کدی که یک سشن را اندازه‌گیری می‌کند، زمان انقضا نیز دارد. بنابراین، هر سشن بیش از زمان مشخصی اتفاق نمیافتد. البته، توسعه‌دهندۀ سایت ممکن است زمان ۵ ثانیه یا ۱۴۴۰ دقیقه (یک روز کامل) را برای هر سشن تعریف کند.
سشن در گوگل آنالیتیکس چیست؟
یک سشن در گوگل آنالیتیکس زمانی آغاز می‌شود که کاربر از سایتی بازدید می‌کند. گوگل از دو روش برای منقضی‌کردن سشن استفاده می‌کند:
- سشن‌های گوگل آنالیتیکس ممکن است براساس زمان منقضی شوند:
- پس از ۳۰ دقیقه فعالیت‌نکردن بازدیدکننده
- در نیمه‌شب
- همچنین، سشن‌های گوگل آنالیتیکس ممکن است براساس کمپین منقضی شوند:
- اگر کاربر از یک کمپین بازاریابی وارد سایت شود، آن را ترک کند و سپس، ازطریق یک کمپین بازاریابی دیگر بازگردد.
کوکی‌ها در برابر سشن‌ها! (Cookies vs. Sessions)
کوکی قطعۀ کوچکی از داده‌های یک سایت است که در مرورگر بازدیدکننده ذخیره می‌شود و امکان ردیابی فعالیت بازدیدکننده در سایت را فراهم می‌کند. گاهی ممکن است سشن و کوکی با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. شاید این دو ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند، اما یکسان نیستند.
یک کوکی، اغلب به‌صورت ناشناس، بازدیدکنندها را شناسایی می‌کند. از کوکی‌ها می‌توان برای احراز هویت، شناسایی سشن‌های سرور و ذخیرۀ اطلاعات سبد خرید استفاده کرد. توسعه‌دهندگان وب می‌توانند با علم به اینکه چه کسی از سایت بازدید می‌کند و قبلاً چه کاری انجام داده است، صفحات را برای ایجاد تجربه‌ای شخصی‌سازی‌شده، سفارشی کنند.
برای مثال، یک کوکی ممکن است اطلاعاتی ازجمله نام و ترجیحات شما را که هنگام پرکردن فرم در اختیار سایت قرار داده‌اید، ذخیره کند. سپس، از آن اطلاعات برای جمع‌آوری صفحاتی که در یک یا چند سشن وب بازدید کرده‌اید، استفاده کند.
چرا از سشن وب استفاده می‌شود؟
برای جلوگیری از ذخیرۀ مقادیر انبوه اطلاعات در مرورگر، توسعه‌دهندگان، از شناسه‌های سشن، برای ذخیرۀ اطلاعات در سرور و درعین‌حال، فعال‌کردن حفظ حریم شخصی کاربران استفاده می‌کنند. هر بار که کاربر اقدامی انجام می‌دهد یا درخواستی در سایت می‌دهد، شناسۀ سشن و کوکی، به‌همراه شرحی از اقدامات انجام‌شده، به سرور ارسال می‌شود.
هنگامی که توسعه‌دهندۀ وب، اطلاعات کافی دربارۀ رفتار کاربران در سایت را به دست می‌آورد، می‌تواند از آن استفاده‌های مفیدی داشته باشد. برای مثال، می‌توان بازدیدکنندگان بیشتری را به مشتری تبدیل کرد. این مسئله برای خود بازدیدکنندگان نیز مفید است؛ زیرا به‌روشی سریع و بدون دردسر، به اطلاعات یا محصولاتی که به دنبال آن هستند، دست پیدا می‌کنند.
توسعه‌دهندگان وب، اغلب اطلاعات سشن وب را با استفاده از فناوری‌های پردازش سریع و مقیاس‌پذیر، در حافظۀ سرور پنهان می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که سایت آن‌ها تجربه‌ای ریسپانسیو (Responsive) و شخصی‌سازی‌شده را برای بسیاری از بازدیدکنندگان، به‌صورت هم‌زمان، ارائه می‌کند.
سشن کاربر منقضی‌شده یعنی چه؟
برای آنکه بهتر بتوانید زمان انقضای سشن کاربر را درک کنید، بهتر است این مثال را در نظر بگیرید:
فردی وارد صفحۀ یک سایت می‌شود. با وارد‌شدن این کاربر، به‌طور خودکار ۳۰ دقیقه برای انقضای زمان سشن در نظر گرفته می‌شود (این زمان توسط صاحب سایت قابل تغییر خواهد بود). به بیان دیگر، اگر کاربر صفحه را باز کند اما فعالیتی در صفحه نداشته و صفحۀ دیگری را در سایت دنبال نکند، سشن او بعد از ۳۰ دقیقه به اتمام می‌رسد.
حال در نظر بگیرید این کاربر از این صفحه به صفحۀ دیگری در همان سایت هدایت شود؛ در این شرایط، زمان سشن تغییر کرده و از زمان ورود کاربر به صفحۀ جدید، ۳۰ دقیقه برای اتمام سشن در نظر گرفته می‌شود. بنابراین سشن او همچنان ادامه دارد و تمام نمی‌شود. این روند می‌تواند همین‌طور ادامه داشته باشد و کاربر در سایت بچرخد تا آنکه ساعت ۱۲ شب شود؛ حال زمانی است که با وجود ادامۀ فعالیت کاربر در سایت، سشن به اتمام می‌رسد و سشن جدیدی شروع به محاسبه می‌شود.
تفاوت ایمپرشن و سشن چیست؟
ایمپرشن (Impression) تعداد کل دفعاتی است که صفحات شما از طریق کاربران دیده می‌شود. برای مثال، در تبلیغات، به تعداد دفعاتی گفته می‌شود که تبلیغ شما روی صفحۀ شخصی کاربران نمایش داده می‌شود. این در حالی است که همان‌طور که پیشتر نیز اشاره شد، سشن به مجموعه‌ای از تعاملات یا درخواست‌ها گفته می‌شود که در یک بازۀ زمانی معین، از طریق کاربری که از سایت خاصی بازدید می‌کند، انجام می‌شود.
تفاوت سشن و کلیک در تبلیغات
تا‌به‌حال شده کمپینی مثلاً بنری داشته باشید و در انتهای کمپین میزان سشن و کلیک شما در پنل تبلیغاتی متفاوت با سشن موجود در آنالیتیکس باشد؟
در قدم اول، برای اینکه به پاسخ این سؤال که چرا میزان کلیک و سشن متفاوت است برسید، نیاز است که معنی و کاربردهای هرکدام از این مفاهیم را به تفکیک بشناسید.
کلیک دقیقاً به چه معناست؟
همان‌طور که از نام آن پیداست، کلیک همان تعداد دفعاتی است که کاربران روی تبلیغ شما، مثلاً تبلیغات بنری یا بومی، کلیک می‌کنند و درواقع معیار خوبی برای سنجش این موضوع است که تبلیغ شما از لحاظ بصری یا کپی‌رایتینگ چقدر مؤثر عمل می‌کند. از طرف دیگر، در بسیاری از کمپین‌ها، تبلیغات در فضای اینترنت انواع مختلفی دارد و از کانال‌های مختلفی مثل انواع تبلیغات گوگل منتشر می‌شود و میزان کلیک‌ها نشان می‌دهد که چه نوع تبلیغی ورودی بیشتری برای سایت داشته است.
گزارش‌های تعداد کلیک و سشن را از چه راه‌هایی به دست آوریم؟
بسته به نوع تبلیغی که در فضای وب انجام می‌دهیم، می‌توانیم تعداد کلیک و سشن را از راه‌های متفاوتی به دست آوریم. یک تبلیغ گوگل یا Google ads را در نظر بگیرید. میزان کلیک‌های این نوع تبلیغات در داشبورد پنل گوگل ادز قابل مشاهده است. تعداد سشن را نیز از گوگل آنالیتیکس می‌توان استخراج کرد.
حالا یک تبلیغ بنری را که توسط صباویژن اجرا شده است، در نظر بگیرید. تعداد کلیک که به‌راحتی و بدون هیچ اقدامی در گزارش‌های پنل موجود است. از طریق قرار‌دادن یک کد اسکریپت در هدر سایت فرود نیز می‌توان به تعداد سشن‌ها دست یافت.
با همۀ این اوصاف، چرا میزان کلیک و سشن متفاوت است؟
مگر هر بار کلیک روی یک تبلیغ، باعث آغاز یک سشن نمی‌شود، پس چرا در بعضی از گزارش‌ها میزان کلیک اختلاف زیادی با سشن دارد؟
این موضوع کاملاً طبیعی است و ممکن است بر اثر عوامل مختلفی رخ دهد. اولین موردی که باعث ایجاد تفاوت در میزان کلیک و سشن می‌شود، چندین دفعه کلیک روی یک تبلیغ است. در این حالت چندین کلیک شمرده می‌شود، اما تنها یک سشن به حساب می‌آید.
حالت دیگری که رخ می‌دهد مربوط به کاربرانی است که یک تبلیغ را باز می‌کنند و یک سشن نیز ایجاد می‌کنند، در روز بعد نیز مجدداً روی همان تبلیغ کلیک کرده و یک سشن جدید را ایجاد می‌کنند، در این حالت دو سشن و تنها یک کلیک رخ می‌دهد.
حالت بعدی که باعث ایجاد تفاوت بین سشن و کلیک می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که اسکریپت کد در هدر سایت وجود نداشته باشد یا یک کاربر یک تبلیغ را بازکرده، اما به‌محض باز‌شدن صفحۀ فرود، آن را می‌بندد یا بارگذاری صفحه را قبل از آنکه که گوگل آنالیتیکس شانس محاسبۀ یک سشن را داشته باشد، متوقف می‌کند. در این حالت یک کلیک شمرده شده، ولی سشنی به حساب نمی‌آید.
سناریوی دیگری که موجب تفاوت تعداد سشن و کلیک می‌شود، زمانی است که مرورگرِ کاربر، کوکی‌های سایت، کد‌های جاوا اسکریپت و عکس‌ها را پشتیبانی کند. اگر کاربر اجازۀ دسترسی به هریک از این موارد را ندهد، کلیک حساب شده، ولی سشنی به حساب نمی‌آید.