محتوای زرد چیست؟ راه جدید کلاهبرداری یا راز بزرگ موفقیت

اگر این روزها در حوزۀ دیجیتال و رسانه‌های اجتماعی فعالیت دارید، احتمالاً اصطلاح محتوای زرد به گوشتان خورده است. این اصطلاح همچنین برای تولیدکنندگان محتوا نیز به‌ کار می‌رود. برای مثال، گاهی می‌گویند آن تولیدکنندۀ محتوا زردنویس است. اما زردنویسی و محتوای زرد به چه معناست؟ آیا محتوای زرد در بازاریابی و دیجیتال مارکتینگ تأثیر دارد؟ چگونه باعث تغییر نظر کاربران می‌شود؟ مزایا و معایب آن چیست؟ این سؤالات در زمان مشاهدۀ اصطلاح محتوای زرد ایجاد می‌شوند و ما در این مطلب از وی‌پدیا قصد داریم به این سؤالات پاسخ دهیم.

محتوای زرد چیست؟

محتوای زرد به محتواهایی اشاره دارد که بدون رعایت و توجه‌ به استانداردهای کیفی و تنها با هدف جذب کاربر بیشتر از طریق برانگیختن احساس مخاطب، تولید می‌شوند. همچنین، این محتوا قصد دارد مخاطبان را به بازنشر و نقل محتوا تشویق کند.

درواقع می‌توان گفت هدف از تولید این محتوا، کسب درآمد از هیجان‌زدگی و احساس کاربران است. به رسانه‌هایی که بیشتر محتواهای آن از نوع زرد باشد، رسانه‌های زرد گفته می‌شود. اصطلاح روزنامه‌نگاری زرد (Yellow journalism) هم برای توصیف فعالیت این رسانه‌ها به کار می‌رود.

ویژگی‌های محتوای زرد

محتوای زرد در همه‌جا، از تیتر و بدنۀ یک مقاله یا رپورتاژ گرفته تا یک ویدئو، تصاویر گرافیکی، عکس و حتی بیلبوردهای تبلیغاتی و تبلیغات تلویزیونی وجود دارد. برای شناخت این نوع محتواها بهتر است با ویژگی‌های آن آشنا شوید:

• جلب توجه: معمولاً وقتی برای اولین بار اصطلاح محتوای زرد به گوشمان می‌خورد، تیترهای درشت، علامت تعجب و رنگ‌های زننده به ذهنمان می‌رسد. این تصور تا حدی درست است؛ زیرا هدف تیترهای زرد، جلب توجه بیشتر کاربران است.
• بزرگ‌نمایی: یکی دیگر از ویژگی‌های محتواهای زرد، استفاده از کلماتی مانند تکرارنشدنی، بزرگ‌ترین، افتضاح‌ترین، بدترین و مخفیانه برای اغراق و بزرگ‌نمایی است. به‌ غیر از تیتر، در بدنۀ مقاله و ویدئو نیز از این کلمات اغراق‌آمیز استفاده می‌شود.
• ترغیب احساس و هیجان: در حوزۀ دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی از دغدغه و احساس مشتری برای فروش و تأثیرگذاری استفاده می‌شود. هدف محتوای زرد، ترغیب بیش‌ از حد احساس و هیجان مخاطب است. برای مثال، تیترهایی مانند «حملۀ وحشیانۀ یک گرگ»، بیشتر روی عواطف انسانی افراد برای رسیدن به بازدید بیشتر از یک محتوا دست می‌گذارد!
• جنجال‌سازی: یکی از فاکتورهای مؤثر در محتوای زرد، استفاده از تکنیک جنجال‌سازی است. این روش علاوه ‌بر ایجاد هیاهو، روی کنجکاوی کاربران نیز تمرکز دارد. تصویر این نوع محتوا جنجالی و حاشیه‌ساز است.
• تکیه بر اخبار روز و ترند: یکی از ویژگی‌های محتوای زرد، موج‌سواری روی مطالب و اخبار روز است. این تکنیک بیشتر در شبکه‌های اجتماعی مشاهده می‌شود که بدون درنظرگرفتن ارتباط معنایی میان مطالب، تمرکز خود را متوجه استفاده از اخبار ترند می‌کند. برای مثال، می‌توان به هشتگ‌های ترندشده در اینستاگرام اشاره کرد. گاهی هشتگ استفاده‌شده هیچ ربطی با موضوع منتشرشده ندارد، اما برای بازدید بیشتر از آن استفاده می‌کنند.
• برانگیختن حس کنجکاوی: اغلب اوقات محتواهای زرد ابهام دارند. گاهی زردنویس‌ها برای جلب مخاطب و بازدید بیشتر، حس کنجکاوی بین کاربران را فعال می‌کنند. در برخی موارد، اخبار زرد یک امید واهی در کاربر ایجاد می‌کنند. اخبار غیرواقعی در شرایط حساس اقتصادی و سیاسی، نمونه‌ای از محتواهای زرد هستند که نتیجۀ منفی دارند.
• ورود به حریم شخصی: ورود به حریم شخصی یکی از فاکتورهای محتوای زرد است. برای مثال، زندگی شخصی افراد مشهور برای تولید محتوا و جذب مخاطب، در این دسته قرار می‌گیرد. افرادی که به‌ دنبال زندگی روزمرۀ افراد معروف هستند، جذب چنین محتواهایی می‌شوند. این افراد از جلب توجه مخاطبان پول به جیب می‌زنند. بیشتر اخبار منتشرشده در این زمینه، حاشیه‌ای و جنجالی هستند. درنظر داشته باشید که این ورود به حریم شخصی هم می‌تواند به‌صورت عکس، مقاله، خبر یا پست جنجالی باشد.

محتوای زرد چگونه ساخته می‌شود؟

تولیدکنندگان محتوای زرد از اغراق برای جلب مخاطب استفاده می‌کنند.

در این نوع محتواها معمولاً به‌خوبی تحقیق نمی‌شود و فقط یک طرف، ماجرا را بیان می‌کند. در برخی از موارد نیز مصاحبه‌ها و نقاشی‌ها، ساختگی و خیالی هستند. تیتر و کلمات هیجان‌انگیز برای برانگیختن احساسات به‌ کار می‌روند. زردنویس‌ها به ‌دنبال جذب مخاطب بیشتر و افزایش سود از طریق مطالب اغراق‌آمیز هستند.

همچنین، گاهی ممکن است حقایق، نقل قول‌ها یا تصاویر را برای ایجاد علاقه و افزایش کاربران تغییر دهند. زردنویس‌ها به‌درستی و صحت مطالب اعتنایی ندارند. شایعه‌پراکنی و گزارش‌های مخرب درمورد جزئیات، از ویژگی‌های تولید محتوای زرد هستند.

اصطلاح زرد از کجا آمده است؟

زردنویسی در اواخر قرن نوزدهم در ایالات‌متحده و عمدتاً در طی جنگ اسپانیا و آمریکا ظهور کرد. ناشرانی مثل جوزف پولیتزر از نیویورک ورلد و ویلیام راندولف هرست از نیویورک ژورنال، اغلب با پیشگامان این سبک هیجان‌انگیز گزارش مرتبط هستند. گفته می‌شود که اصطلاح روزنامه‌نگاری زرد، خود از کمیک استریپ «کودک زرد» الهام گرفته شده است که در مجلۀ نیویورک ورلد پولیتزر منتشر شد.

آیا محتوای زرد سطحی است؟

محتوای سطحی ازجمله محتواهایی هستند که در دستۀ محتوای زرد قرار می‌گیرند. به محتواهایی که برای عموم مردم کاربردی است، محتوای سطحی گفته می‌شود. برای مثال، کانال و پیج‌های اینستاگرام آموزش آشپزی را در نظر بگیرید. معمولاً این نوع آموزش‌ها برای تمامی افراد قابل استفاده است.

محتواهای سطحی برای افرادی که نه توان مالی و نه وقت برای یادگیری تخصصی دارند، مناسب هستند. این کاربران به‌ دنبال راه‌حل‌های «سریع، ارزان و راحت» هستند.

تا زمانی ‌که محتوای سطحی اطلاعات غلطی به دست مخاطب نرساند و یا محتوای ارزشمند نامیده نشود، محتوای بدی نیست. اگر یک متخصص هستید، بهتر است از تمسخر و کنایه دوری کنید.

محتوای زرد در بازاریابی و دیجیتال مارکتینگ

ماهیت و کلیت محتوای زرد از گذشته تا به امروز تغییری نکرده، اما با تغییر و تکامل همراه بوده است. چیزی که در دنیای امروز به‌عنوان محتوای زرد شناخته می‌شود، بیشتر در رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام است. اگر کمی در محتواهای مربوط به شبکه‌های اجتماعی جست‌وجو کنید، با تیترهای جنجالی و اغراق‌آمیز مواجه خواهید شد. محتواهای این رسانه حس کنجکاوی افراد را برمی‌انگیزد. تولیدکنندگان محتوا همچنین با تحریک حس کنجکاوی تلاش دارند تا بازدید و نرخ تعامل را افزایش دهند.

ازآنجایی‌که رسانه‌های اجتماعی ابزاری در دسترس برای انتشار اخبار هستند، شایعات و اخبار سیاسی و اجتماعی به‌سرعت بین مردم وایرال می‌شود. قبل از اینکه به صحت یک موضوع پی ببریم، می‌بینیم که بسیاری از مردم دربارۀ موضوع صحبت می‌کنند.

محتوای زرد به دنیای بازاریابی محتوایی و دیجیتال مارکتینگ نیز راه پیدا کرده است. بسیاری از کسب‌وکارها برای جذب مخاطب و افزایش فروش، از محتوای زرد استفاده می‌کنند. تیترهای اغراق‌آمیز، بزرگ‌نمایی و ترغیب حس کنجکاوی به تغییر احساس کاربران منجر می‌شود. این روزها دیجیتال مارکترها و بازاریابان از محتوای زرد به‌عنوان راهی برای افزایش فروش و جذب فالوئر در برخی از کسب‌وکارها استفاده می‌کنند.

مزایای محتوای زرد

تا این بخش از مقاله با محتوای زرد، ویژگی و تاریخچۀ آن آشنا شدیم. در ادامه قصد داریم از مزایای این نوع محتواها برایتان بگوییم.

1. افزایش نرخ تعامل: چه قبول کنیم چه قبول نکنیم، محتواهای زرد در شبکه‌های اجتماعی بیشترین بازدید را دارند. کسب‌وکارهایی که در شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند، گاهی می‌توانند از محتوای زرد برای تعامل بیشتر استفاده کنند. البته حتماً توجه داشته باشید که محتوای زرد برای همۀ کسب‌وکارها نتیجۀ یکسانی ندارد و گاهی نتیجۀ منفی به‌ همراه خواهد داشت. پس هنگام استفاده از این نوع محتوا باید نوع فعالیت خود را در نظر بگیرید.
2. کسب درآمد کوتاه‌مدت: اگر شرکت یا کسب‌وکاری به ‌دنبال کسب درآمد در کوتاه‌ترین زمان ممکن است، می‌تواند تا حدی از محتوای زرد استفاده کند. در این موارد، صاحب کسب‌وکار باید با رعایت اخلاقیات موازی با نوع فعالیت خود، محتوای زرد را منتشر کند.

معایب محتوای زرد

استفادۀ بیهوده و بیش ‌از حد از محتوای زرد، با وجود مزایایی که در کوتاه‌مدت می‌تواند برای کسب‌وکار شما داشته باشد، اما در درازمدت تأثیر منفی بر فعالیت‌هایتان خواهد گذاشت. معایب استفاده از محتوای زرد عبارت‌اند از:

1. تأثیر بر افکار عمومی: زردنویس‌ها این قدرت را دارند که افکار عمومی را شکل دهند؛ زیرا داستان‌های هیجان‌انگیز می‌توانند به‌راحتی احساسات و درک کاربران را تحت‌تأثیر قرار دهند. این تأثیر می‌تواند عواقب قابل ‌توجهی، به‌ویژه درمورد مسائل سیاسی و اجتماعی داشته باشد.
2. کاهش اعتبار و اعتماد عمومی: ظهور محتوای زرد، اعتماد عمومی به رسانه‌ها را تا حدود بسیار زیادی از بین برده است. هنگامی که خوانندگان با داستان‌های اغراق آمیز یا نادرست مواجه می‌شوند، اعتبار منابع خبری مشروع به خطر می‌افتد و به شک و ناامیدی منجر می‌شود.
3. نگرانی‌های اخلاقی: محتوای زرد به‌جای تمرکز بر صحت و درستی منابع و اطلاعات، به اعداد و ارقام غیرواقعی توجه دارد تا نظر مخاطبان را به‌سوی خود جلب کند.
4. تقسیمات اجتماعی و سیاسی: گزارش‌های هیجان‌انگیز باعث دوقطبی‌شدن جامعه، دامن‌زدن به تفرقه و تشدید درگیری‌ها می‌شود. زردنویس‌ها با اولویت‌دادن به جنجال می‌توانند مانع گفت‌وگوی سازنده شوند و به چندپارگی جوامع دامن بزنند.

جمع‌بندی

در این مطلب با محتوای زرد، منشأ، ویژگی‌ها، مزایا و معایب آن آشنا شدیم. محتوای زرد مطالبی همراه با ترغیب حس کنجکاوی، بزرگ‌نمایی و اغراق است. در این نوع محتواها به اصل انتشار مطلب، صحت منبع و درستی مطلب، دقت کافی نمی‌شود. هدف از انتشار این مطالب، جلب مخاطبان و افزایش تعامل است. از این نوع محتوا در بازاریابی و دیجیتال مارکتینگ نیز به‌منظور جذب فروش و افزایش تعامل با مخاطبان استفاده می‌شود.

سؤالات متداول