گراف دانش گوگل (Google’s knowledge graph) چه تأثیری بر سئو دارد؟
7 راهکار برای قرارگرفتن در گراف دانش گوگل
از سال ۲۰۱۲ بود که میزان ترافیک ورودی و نرخ کلیک ارگانیک سایتها روند کاهشی به خود گرفت. آخرین مطالعۀ رند فیشکین (Rand Fishkin)، مدیرعامل سابق Moz، در سال ۲۰۱۹ نشان داد که دیگر بیش از ۵۰% جستوجوها به کلیک ختم نمیشوند. این سیر نزولی در نرخ کلیک پرداختی هم به چشم میخورد.
علت این اتفاق به قابلیت گراف دانش (Knowledge Graph) برمیگردد؛ قابلیتی که توسط شرکت گوگل ارائه شد و قرار بود به تقویت سئو و افزایش بازدید سایتها کمک کند. مشکل از کجاست؟ چرا کسبوکارها دراینباره اعتراضی ندارند؟ و چرا گوگل بهرغم نتایج گزارشها اصرار دارد که این ویژگی باعث بهبود سئو میشود؟
در این مطلب از ویپدیا دربارۀ گراف دانش و نحوۀ تأثیرگذاری آن بر سئو صحبت میکنیم و توضیح میدهیم که چگونه میتوانیم در گراف گوگل قرار بگیریم.
گراف دانش چیست؟
گاهی وقتی عبارتی را در گوگل جستوجو میکنیم، در قسمت بالای صفحۀ نتایج (SERP)، میانه یا در گوشۀ کناری آن توضیحاتی میبینیم که جواب ما را میدهند. دیگر نیازی نیست وارد لینکهای موجود در این صفحه شویم و در بین مطالب آنها به دنبال جواب خود بگردیم. این راهنماییها و توضیحات تکمیلی، همان گراف دانش هستند.
گراف دانش منبع عظیمی از انواع داده و اطلاعات است. گوگل پاسخ سؤالات کاربران را از میان دیتای آن پیدا میکند و درست پیش روی آنها میگذارد؛ درنتیجه بهسرعت به جواب خود میرسند، در بین سایتها سردرگم نمیشوند و تجربۀ خوبی برایشان رقم میخورد.
اطلاعات گراف دانش گوگل از کجا میآیند؟
اطلاعات موجود در پایگاه دادۀ گراف دانش را خزندههای موتور جستوجوی گوگل جمعآوری میکنند. آنها به گوشهوکنار فضای وب سرک میکشند و در تمام منابع ممکن، دربارۀ افراد، مکانها یا هر موضوع دیگری به دنبال دیتا میگردند. در این تجسس نوع محتوا و خصوصی (Private) یا عمومیبودن آن اهمیتی ندارد؛ کتاب، دورۀ آموزشی، فیلم، برنامۀ تلویزیونی، آهنگ، ویدئوگیم یا حتی پلتفرمهای دولتی همگی میتوانند جزو منابع محتوا باشند.
با این حساب تعجبی ندارد که گاهی توضیحات درجشده در گراف را دقیقتر ببینیم یا اطلاعات آن را بهسختی در سایتهای دیگر پیدا کنیم. هدف از این قابلیت هم همین است که مردم برای سؤالات خود در هر موضوعی که باشد، پاسخی سریع، درست و دقیق دریافت کنند.
برای مثال، اسم همایون شجریان، خوانندۀ محبوب کشورمان را که تایپ کنیم، معرفی کاملی از ایشان در گوشۀ صفحه میبینیم: تولد، والدین، همسر، فرزند، آهنگها، آلبومها، صفحات اجتماعی، فیلمها و حتی دوستان و اطرافیان نزدیک ایشان. جالب این است که همۀ این موارد هم به صفحۀ مرتبط خود لینک شدهاند تا در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر یا خرید آلبوم، از آنها استفاده کنیم.
البته امکان وجود اشتباه هم در اطلاعات گراف دانش هست؛ بههرحال خزندههای گوگل از منابع خارجی برای گردآوری دادهها استفاده میکنند. گوگل این اتفاق را پیشبینی کرده است و به اشخاص و کسبوکارها اجازه میدهد اطلاعات نادرست را گزارش بدهند. در قسمت پایینی گراف دانش همیشه گزینۀ FeedBack درج میشود و میتوان با کلیک بر آن، دیتای درست را ارسال کرد. این شرکت صحت اطلاعات دریافتی را بررسی و در صورت تأیید، آن را جایگزین میکند.

گراف دانش گوگل چگونه در سئو تأثیر میگذارد؟
با این رویکرد کاربر جواب خود را از توضیحات گراف دانش میگیرد و در اغلب مواقع، دیگر از لینکهای موجود در صفحۀ نتایج بازدید نمیکند. مسلماً هرچه پایگاه دادۀ گراف غنیتر میشود، ترافیک ورودی و نرخ کلیک سایتها هم به همان نسبت کاهش مییابد.
این روند بر سئوی کسبوکارها تأثیر منفی دارد، اما از آن طرف مزایای حضور در گراف چنان پررنگ است که این وجه ناخوشایند را پوشش میدهد. اجازه بدهید به برخی از این پیامدهای مثبت نگاهی بیندازیم:
- گوگل مفهوم و هدف جستوجو را بهتر درک میکند: این پلتفرم هر دادهای را که پیدا میکند، با تمام یافتههای موجود در مخزن خود تطبیق میدهد. همچنین، از زوایای مختلفی آن را بررسی و پردازش میکند تا بتواند اطلاعات و عناصر مرتبط با آن را تشخیص دهد. سپس با کنارهمچیدن آنها بستۀ کاملی از اطلاعات را برای گراف میسازد. این فرایند باعث شده است تا درک بهتری از عناصر بصری و مفاهیم مختلف داشته باشد و دیگر وابسته به کلمات محض نباشد. مهم نیست که کاربر اشتباه تایپی داشته باشد یا برای جستوجو دقیقاً از همان کلمۀ کلیدی موردنظر ما استفاده نکند؛ بههرحال، گوگل متوجه منظور او میشود و سایت ما را در نتایج نشان میدهد. عناصری مثل رنگ سازمانی، لوگو و دیگر هویتهای بصری کسبوکارها هم برای این موتور جستوجو قابل فهمتر شدهاند؛ بنابراین میتواند جستوجوهایی را که مفهوم مرتبط دارند، به آنها برساند.
- گوگل جستوجوهای صوتی را بهتر میفهمد: مدتهاست که با کمک Google Assistant، کاربران میتوانند در دستگاههای موبایل خود جستوجوی صوتی انجام دهند. اغلب آنها هنگام صحبت از زبان محاوره و طبیعی خود استفاده میکنند. گراف دانش باعث شده است تا گوگل پرسشهای صوتی را هم بهتر درک کند و نتایج مرتبطتری به آنها نشان دهد. آیا این موضوع باز هم به نفع ما نیست؟
- برندهای موجود در گراف، بازدید و اعتبار بیشتری کسب میکنند: کافی است کسبوکارمان در گراف دانش قرار بگیرد، آنوقت جای هیچگونه نگرانی وجود ندارد. کاربران برندهایی را که در این قسمت دیده میشوند، قدرتمندتر و قابل اعتمادتر میدانند. این ذهنیت درنهایت به افزایش بازدید، آگاهی از برند و فروش آنها منجر میشود. از طرفی، کاربر جزئیات مهمی مثل شمارهتماس، ساعات کاری، آدرس صفحات اجتماعی و دیگر محتواهای مرتبط با برند را هم میبیند. در این صورت، بدون اینکه به صفحات مختلف برود میتواند در یک نگاه، به روشی که تمایل دارد، با آن ارتباط بگیرد؛ اما سؤال اینجاست که چرا همه شانس حضور در کارت گراف را ندارند؟ و وقتی اختیاری در این قسمت نداریم، چگونه باید به آن راه پیدا کنیم؟
۷ راهکار برای قرارگرفتن در کارت گراف دانش گوگل
درست است که گوگل از همهچیز دیتا جمع میکند، اما فقط اطلاعاتی را که فکر میکند برای کاربر ارزشمند هستند در گراف نشان میدهد؛ ازجمله برندها، افراد شناختهشده، مکانها یا موضوعات سؤالبرانگیز و مهم دیگر مردم. با این حساب، برای اینکه به گراف دانش راه پیدا کنیم باید تا میتوانیم در فضای وب، پیش چشم گوگل باشیم و ارزشمندبودن خود را به او نشان دهیم. این راهکارها در این مسیر به ما کمک خواهند کرد:
- روابط عمومی و لینکسازی خود را گسترش دهیم: هرچه بیشتر نقل صحبت و لینکدهی رسانهها و مردم در فضای آنلاین باشیم، گوگل هم بیشتر به ما بهعنوان یک سوژۀ باارزش توجه میکند.
- از نشانهگذاری اسکیما (Schema markup) در سایت استفاده کنیم: وجود ساختار منظم و درست در HTML صفحات سایت، به گوگل کمک میکند که اطلاعات سازماندهیشده و تصویر واضحی از ما به دست آورد. حتماً در بین کدهای اسکیما لوگو، نام، شبکههای اجتماعی و موارد مهم دیگر را در دسترس این موتور جستوجو قرار دهیم.
- کسبوکار خود را در گوگلمپ ثبت کنیم: ثبت موقعیت جغرافیایی و روشهای ارتباطی شرکت در گوگلمپ، و البته دریافت Reivewهای مثبت در آن، ما را چندپله به جلو هل میدهد. اینکار بهراحتی ممکن است؛ فقط باید با اکانت جیمیل وارد برنامۀ Google Map شویم و در آنجا از طریق گزینۀ Add a missing place اطلاعاتی مثل آدرس، شمارهتلفن، ساعت کاری و تصاویر محل کار خود را ثبت کنیم.
- در شبکههای اجتماعی فعال باشیم: حتی اگر سایت رسمی نداریم، در شبکههای اجتماعی حضور داشته باشیم. اگر گوگل نمایه و آدرس صفحات ما را در این پلتفرمها پیدا کند، ممکن است ما را به کارت گراف خود راه دهد.
- در ویکیپدیا (Wikipedia) و ویکیدیتا (Wikidata) دربارۀ خود بنویسیم: به نظر میرسد گوگل بخش زیادی از اطلاعات خود را از این دو رسانه میگیرد؛ پس بهتر است صفحۀ پروفایلی از کسبوکار و محصولات خود در آنها ایجاد کنیم.
- در یوتیوب حساب کاربری بسازیم: گوگلمپ، یوتیوب، گوگلپلاس یا گوگل مایبیزنس (Google My Business) از زیرمجموعههای بزرگ خود گوگل هستند. حضور در آنها باعث میشود خزندههای آن نتوانند ما را نادیده بگیرند.
- بهطور پیوسته در فضای وب حضور داشته باشیم: همواره باید تلاش کنیم حضور و فعالبودن خود را در فضای آنلاین نشان بدهیم. با این کار، گوگل متوجه بهروزبودن ما میشود و حتی اگر در گراف راه پیدا کرده باشیم، به فراموشی سپرده نخواهیم شد.
هر استراتژیای که باعث رشد مثبت کسبوکار شود، ارزش تلاشکردن را دارد؛ پس بهتر است به بهانههای مختلف از این قابلیت دوری نکنیم و از پیشنهادهای ارائهشده استفاده کنیم تا جایگاه خوبی در نمودار دانش به دست آوریم.