🧰 ابزارگشایی: نگاهی به گوگل آلرت (Google Alert)

بچه که بودیم می‌گفتند وقتی گوشمان سوت می‌کشد یعنی شخصی در حال صحبت‌کردن دربارۀ ماست. آخ که چقدر دلمان می‌خواست بدانیم در این لحظات چه کسی دربارۀ ما غیبت می‌کند و دربارۀ آن کلی حدس‌ می‌زدیم. قبول دارید که در دنیای بزرگ اینترنت هم این وسوسه وجود دارد؟ دوست داریم وقتی در گوشه‌ای از آن اسمی از ما یا برندمان برده می‌شود مطلع شویم، می‌خواهیم زودتر از همه در جریانِ خبرهای دستِ اول پزشکی، محتوا یا ورزش یا هر حوزۀ دیگری قرار بگیریم یا اگر سایت خاصی را دنبال می‌کنیم، تا مطلب جدیدی در آن آپلود شد از آن آگاه شویم.

خوشبختانه گوگل ‌آلرت ما را به این آرزو و خواستۀ خود می‌رساند. گوگل ‌آلرت چیست؟ چرا استفاده از آن برای کسب‌وکارها مفید است؟ چگونه می‌توان آن را راه‌اندازی کرد؟ این‌ها سؤالاتی هستند که در این مطلب از وی‌پدیا دربارۀ آن‌ صحبت خواهیم کرد.

گوگل آلرت چیست؟

گوگل آلرت (Google Alert) برنامه‌ای کاربردی است که به ما اجازه می‌دهد دنیای وب را زیر نظر بگیریم و صفحاتی را که حاوی کلمات و عبارات کلیدی خاصی هستند به‌سرعت پیدا کنیم. هرگاه سایت یا شخصی با عبارات تعیین‌شده توسط ما محتوایی بارگذاری کند، این سرویس، ایمیلی به آدرس ما ارسال می‌کند و دربارۀ آن اعلان یا هشدار می‌دهد؛ بنابراین صفحات و محتواهای حاوی کلمات موردنظرمان از چشممان پنهان نمی‌مانند و به‌سرعت دربارۀ آن‌ها خبردار می‌شویم.

گوگل‌ الرت را در سال ۲۰۰۳، مهندسی هندی به نام ناگا کاتارو (Naga Kataru) خلق کرد. او از بررسی و پیگیری مداوم اخبار مربوط به احتمال پیشامد جنگ بین آمریکا و عراق خسته شده بود؛ به همین دلیل تصمیم گرفت اپلیکیشنی ایجاد کند که خبرهای جدید را برای او بفرستد. ناگا نمونۀ اولیۀ سرویس خود را به بنیان‌گذاران گوگل ارائه کرد و آن‌ها که تحت‌تأثیر قرار گرفته بودند، بلافاصله برای راه‌اندازی و همگانی‌کردن آن اقدام کردند.

گول‌ آلرت به چه کار می‌آید و چرا بین همه محبوب است؟

با توجه کارایی و عملکرد این سرویس، کاملاً مشخص است که با کمک آن:

1. دربارۀ موضوعات مورد علاقۀ خود به‌روز می‌مانیم: اگر اخبار ورزشی، اکران فیلم‌های جدید یا هر موضوع دیگری را از نزدیک دنبال می‌کنیم، در گوگل آلرت به‌محض انتشار خبر یا محتوایی دربارۀ آن، در جریان قرار می‌گیریم و همواره اطلاعات به‌روزی خواهیم داشت. به این ترتیب نظارت خوبی هم بر موضوعات مربوط به برند و مخاطبان خود خواهیم داشت. با بررسی محتواها و پست‌های منتشرشده دربارۀ عبارات حوزۀ کاری خود، طرز تفکر و دغدغه‌های روز مشتریان بالقوه‌مان را بهتر درک خواهیم کرد. 
2. محتوای به‌روز تولید می‌کنیم: مزیت زودمطلع‌شدن از موضوعات روز این است که می‌توانیم زودتر از همه هم دست‌به‌کار شویم و دربارۀ آن محتوا تولید کنیم. اطلاع‌رسانی و واکنش‌های سریع ممکن است ما را به یک منبع خبری موثق در بین مردم و رهبر بازار تبدیل کند.
3. حواسمان به شهرت و اعتبار برند خواهد بود: مشتریان برای شکایت مستقیماً به سراغ ما نمی‌آیند و ممکن است به‌صورت آنلاین محتوای اعتراضی منتشر کنند. با گوگل آلرت، زمانی که نام کسب‌وکار و برند ما در جایی ذکر شود از آن مطلع می‌شویم؛ درصورت نیاز می‌توانیم خیلی زود و قبل از آنکه دیر شود در آن مداخله و نظرات و انتقادات منفی را مدیریت کنیم. با دانستن اینکه مجموعه چقدر بازخوردهای مثبت یا منفی دریافت می‌کند می‌توانیم قدم‌های درستی برای بهبود مستمر شهرت و عملکرد خود برداریم.
4. مراقب رقبا خواهیم بود: دیگران در صنعت ما در حال انجام چه کاری هستند؟ چه محصول یا خدمت جدیدی را به سبد خود اضافه کرده‌اند؟ چه محتوایی در سایت یا بلاگ خود منتشر کرده‌اند؟ رقبا همیشه الهام‌بخش ما در بخش‌های مختلف هستند و نباید اجازه دهیم با تحت‌تأثیر قراردادن مشتریان، آن‌ها را از ما بقاپند.

این‌ها خبرهای بسیار خوبی برای استارتاپ‌ها، کسب‌وکارهای کوچک و دیجیتال‌مارکترها به حساب می‌آیند. آن‌ها ابزاری در دست دارند که صددرصد رایگان است و بدون نیاز به هزینه‌ای گزاف قادر خواهند بود اتفاقات مهم حوزۀ کاری خود را در دنیای بی‌انتهای وب تحت‌نظر بگیرند.

البته علی‌رغم تمام مزیت‌ها، این سرویس محدودیت‌هایی هم دارد که بهتر است آن‌ها را هم بشناسیم.

محدودیت‌های گوگل آلرت را هم بشناسیم

گوگل‌ آلرت فقط شبکۀ گوگل را رصد می‌کند. به این معنا که شبکه‌های اجتماعی، انجمن‌ها (forums)، وب تاریک (Dark web) و سایر موتورهای جست‌وجو مثل یاهو از نگاه ذره‌بینی آن در امان‌اند. همچنین باید بدانیم که این برنامه فقط نتایجی را در اختیار ما قرار می‌دهد که در موقعیت‌های برتر گوگل قرار دارند.

حالا دیگر وقت آن است که وارد جزئیات شویم و ببینیم که این سرویس چگونه کار می‌کند.

گوگل آلرت چگونه کار می‌کند؟

این ما هستیم که تعیین می‌کنیم این سرویس باید چه معیارهایی را در هنگام جست‌وجو، رصد و اعلان به ما در نظر بگیرد؛ محتواهای کدام کشور یا کدام زبان را بگردد یا کدام نتایج را به ما نشان دهد. برای شروع باید یک حساب کاربری گوگل داشته باشیم و اگر نداریم بهتر است دست ‌نگه داریم و اکانتی از آن برای خود بسازیم. بعد، سایت رسمی Google Alert را باز کرده، روی Log in کلیک و آدرس جیمیل و پسورد آن را وارد می‌کنیم تا لاگین‌ شویم.

کار با آن بسیار ساده است. در باکسی که بالای صفحه وجود دارد، کلمۀ خود را داخل علامت نقل می‌نویسیم؛ برای مثال، «صباویژن». در پایین Create Alert و Show Options به چشم می‌خورد. بر دومی که ضربه بزنیم پنجره‌ای برای اعمال تنظیمات دلخواه باز می‌شود. در این پنجره از ما خواسته می‌شود که وضعیت این ۶ فیلد را مشخص کنیم:

1. Frequency: هر چند وقت یک‌ بار می‌خواهیم از گزارش‌های جدید مطلع شویم؟ یک‌ بار در روز، به‌صورت هفتگی یا به‌محض انتشار؟
2. Sources: برای جست‌وجو و رصد به سراغ چه سایت‌هایی برود؟ در بین چه منابعی جست‌وجو کند؟
   • اتوماتیک: در بلاگ‌ها، اخبار و سایت‌ها می‌گردد.
   • اخبار: سایت‌های خبری مثل CNN و رویترز.
   • بلاگ‌ها: فقط در بین بلاگ‌ها چرخ بزند.
   • ویدئوها: محتوای پلتفرم‌های ویدئویی مثل یوتیوب یا ویمو و به احتمال زیاد توضیحات متنی موجود در آن‌ها.
   • کتاب‌ها: ایبوک‌هایی که در گوگل قرار می‌گیرند.
   • بحث‌ها (Discussions): انجمن‌های بحث‌وگفت عمومی مثل ردیت (Reddit) و کوآرا (Quora).
   • اقتصاد: اخبار و محتواهای مربوط به اقتصاد و بورس.
3. :Tongue محتواهای چه زبانی را زیر نظر بگیرد؟ در بین آن‌ها فارسی هم خوشبختانه وجود دارد.
4. :Region منطقۀ تحقیقاتی آن کدام کشور باشد؟ بازهم ایران را در بین گزینه‌ها می‌بینیم.
5. Quantity: چه تعداد از نتایج را به ما نشان دهد؛ همۀ موارد مرتبط را یا فقط بهترین‌ها را.
6. Send via: در حالت پیش‌فرض، ایمیلی که هنگام ورود به گوگل‌ آلرت وارد کرده‌ایم در این بخش می‌بینیم.

نتایج به‌صورت پیش‌نمایش در پایین این پنجره دیده می‌شوند. درصورتی‌که مورد تأیید است و دیگر نیازی به تغییر تنظیمات ندیدیم ایجاد هشدار را کلیک می‌کنیم. پس از آن، در اینباکس ایمیل خود لیست اعلان‌ها را دریافت خواهیم کرد. در تعیین کلمات و عبارات کلیدی محدودیتی نداریم. می‌توانیم به همین سبک برگردان انگلیسی صباویژن را هم برای جست‌وجو تعریف کنیم.

چگونه تنظیمات هشدار را تغییر دهیم؟

هر اعلانی که تعریف می‌کنیم در همان صفحۀ اول ثبت می‌شود. در کنار هریک آیکون مداد دیده می‌شود. با زدن بر آن مجدداً وارد صفحۀ تنظیمات خواهیم شد و می‌توانیم آن‌ها را آن‌طور که می‌خواهیم تغییر دهیم و ویرایش کنیم.

چگونه اعلان‌ها‌ را پاک کنیم؟

در همان مسیری که در بخش قبل گفته شد و در کنار آیکون مداد، شکل سطل آشغال هم درج شده است. با کلیک بر آن، هشداری که ایجاد کرده‌ایم حذف می‌شود. در پایین هر ایمیلی هم که دریافت می‌کنیم گزینۀ لغو اشتراک (Unsubscribe) وجود دارد. برای توقف دریافت هشدارها، می‌توانیم روی آن‌ها هم کلیک کنیم.

۷ نکتۀ کاربردی برای استفادۀ بهینه از گوگل آلرت

ازآنجایی‌که گوگل آلرت تنظیمات ساده‌ای دارد، وسوسه می‌شویم که عبارات زیادی را برای آن تعریف کنیم و ممکن است در حجم زیادی از ایمیل غرق شویم. اگرحوصلۀ بررسی آن را از دست ندهیم ممکن است وقت و انرژی زیادی از ما بگیرد. این نکات به ما کمک می‌کنند که جلوی این اتفاق را بگیریم و به‌صورت بهینه از این ابزار استفاده کنیم:

۱) از کلمات کلیدی عمومی و کلی اجتناب کنیم

ممکن است قبل از شروع فکر کنیم که هرچه بیشتر هشدار دریافت کنیم، بهتر است. حتی اگر نام تجاری منحصر‌به‌فردی داشته باشیم، می‌خواهیم برای نظارت بر اتفاقات صنعت خود کلماتی مثل «کفش»، «تبلیغات» یا «حسابداری» را هم در لیست هشدارها قرار دهیم. همان‌طور که گفته شد، وقتی صندوق ایمیل‌هایمان پر می‌شود، بدون نگاهی به آن‌ها حذفشان می‌کنیم.

مانند سئو به‌سراغ کلمات کلیدی خاص‌تر و طولانی‌ترِ مرتبط با حوزۀ کاری خود برویم. حتی اگر به معنای این باشد که تعداد زیادی ورودی نخواهیم داشت، درعوض نتایج هدفمندی را دریافت می‌کنیم.

۲) کلمات کلیدی را ترکیب کنیم و خلاق باشیم

آیا تا‌به‌حال دربارۀ جست‌وجوی حرفه‌ای در گوگل مطالعه کرده‌اید؟ دستورات زیادی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای جذاب‌تر و دقیق‌تر کردن جست‌وجوی خود استفاده کرد. برای مقایسۀ بین دو چیز VS به کار می‌بریم؛ تفاوت بین تبلیغات کلیکی و سئو (CPC ads vs seo). برای اینکه به نتایج با توضیحات ساده و قابل فهم برسیم، در کنار عبارت خود ELI5 می‌نویسم؛ دیجیتال‌مارکتینگ به زبان ابتدایی چیست (What is digital marketing ELI5). در گوگل آلرت هم از علامت نقل قول برای جست‌وجوی عبارات خاص استفاده کنیم و می‌توانیم آن‌ها را با کلمات کلیدی دیگر ترکیب کنیم:

• نکات «بازاریابی شبکه‌های اجتماعی»؛
• ایده‌های «بازاریابی محتوا».

با این کار، هشدارها نتایجی را نشان می‌دهند که حاوی عبارت کلیدی دقیق ما به‌ اضافۀ کلمات دیگری که خارج از علامت نقل قول قرار داده‌ایم هستند.

۳) بیش از یک هشدار ایجاد کنیم

با ایجاد چندین هشدار، به‌طرز باورنکردنی می‌توانیم اطلاعات خود را دقیق و به‌روز نگه داریم. فرض کنید می‌خواهیم نظرات منفی مطرح‌شده دربارۀ کسب‌وکارمان را زیر نظر بگیریم. می‌توانیم هشدارهای شخصی‌سازی‌شده ایجاد کنیم که شامل نام تجاری مجموعه در کنار کلمات کلیدی مرتبط باشد؛ برای مثال:

• «نام تجاری»+ تنفر؛
• «نام تجاری»+ گران؛
• یا «نام تجاری»+ بدترین.

این اعلان‌های خاص به ما در شناسایی مشکلاتی که باید حل کنیم کمک زیادی می‌کنند.

۴) کمپین‌هایی با عبارات خاص طراحی کنیم

در شبکه‌های اجتماعی کمپین‌ها را با هشتگ‌های خاص طراحی می‌کنیم. سپس می‌توانیم محتواهایی که با این هشتگ منتشر شده‌اند، رفتار کاربران، بازخوردها و موفقیت عملکرد خود را با دنبال‌کردن آن ارزیابی کنیم. در فضای وب هم می‌توانیم از این طریق نویزهای اضافی را حذف کنیم و سنجش دقیق‌تر و سریع‌تری از کار خود داشته باشیم.

۵) به خاطر داشته باشیم که چرا اعلان‌ها را ایجاد می‌کنیم

به خود یادآوری کنیم که به چه هدفی در حال ساخت اعلان هستیم و چه تنظیماتی ما را به آنچه باید، می‌رساند. تا زمانی که آن را با هدف و برنامۀ خود تطبیق می‌دهیم، از شلوغ‌کاری و وسوسۀ اطلاعات بیشتر و اشتباه در امان می‌مانیم.

۶) غلط‌های املایی نام برند را از قلم نیندازیم

هنگام نظارت بر شهرت و اعلان‌های نام برند خود، مطمئن شویم که غلط‌های املایی رایج و اصطلاحات محاوره‌ای آن را هم لحاظ کنیم. برای مثال، مک‌دونالدز (MacDonald’s) باید عبارت‌های MacDonalds، Micky D’s، Maccies یا Maccas را هم چک کند.

۷) کلمات کلیدی منفی و دور از هدف را حذف کنیم

درست مانند جست‌وجوی گوگل، در این برنامه هم با قراردادن علامت منها (-) در مقابل یک عبارت، آن را از نتایج اعلان‌ها حذف می‌کنیم. برای مثال، اگر به ‌دنبال شغلی درزمینۀ توسعۀ وب هستیم می‌توانیم -job بنویسیم و در ادامه چیزی را که نمی‌خواهیم بنویسیم. برنامۀ آگهی‌های شغلی در سایت‌ها را بررسی و با اعمال فیلتر، نتایج دقیق‌تری برای ما ارسال می‌کند.

همان‌طور که دیدیم، Google Alerts به‌راحتی قابل تنظیم است و ابزار مهمی به حساب می‌آید. اما در این بین شبکه‌های اجتماعی را داریم که حجم زیادی از کاربران را در خود دارند و از دید این برنامه دور می‌مانند؛ به همین دلیل است که برخی کسب‌وکارها آن را جدی نمی‌گیرند یا ترجیح می‌دهند از ابزارهایی مثل Mention استفاده کنند که علاوه بر شبکۀ گوگل، شبکه‌های اجتماعی را هم هم‌زمان رصد و تحلیل می‌کنند.

ازآنجایی‌که در تحریم هستیم، اغلب این ابزارهای جایگزین برای ما کاربردی نیستند؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود که فرصت را غنیمت بشماریم و از پتانسیل خوب این برنامه نهایت استفاده را ببریم.