رشتۀ دیجیتال مارکتینگ در دانشگاهها + دلایل محبوبیتش در جهان
آشنایی با رشتۀ دیجیتال مارکتینگ؛ مهارت ضروری قرن 21
بازاریابی یکی از بخشهای کسبوکارهاست که به لطف پیشرفت تکنولوژی تغییر زیادی در ارتباط با مخاطبان پدید آورد. قبلاً بازاریابی و تبلیغات تنها در انحصار گروههای خاصی بود که درآمدهای بالا داشتند، اما رشتۀ دیجیتال مارکتینگ پلی شد که کسبوکارهای کوچک و متوسط هم بتوانند در حوزۀ بازاریابی حضور پررنگتری داشته باشند. این مسئله درحالحاضر اشخاص زیادی را به شناخت این رشته سوق داده و آنها را مشتاق یادگیری آن کرده است.
در این مطلب از ویپدیا قرار است دربارۀ رشتۀ دیجیتال مارکتینگ در دانشگاهها صحبت کنیم. اول از همه تعریفی از این رشته ارائه میکنیم تا با آن بیشتر آشنا شوید. سپس به سراغ رشتههای دانشگاهی آن میرویم و به شما میگوییم آیا امکان تحصیل در دانشگاه در این رشته وجود دارد یا نه. درنهایت هم توضیح میدهیم که اگر دوست نداشتید این رشته را در دانشگاه ادامه دهید، چطور آن را یاد بگیرید که بتوانید از طریق آن کسب درآمد کنید.
رشتۀ مارکتینگ چیست؟
قبل از اینکه به سؤال «رشتۀ دیجیتال مارکتینگ چیست؟» پاسخ دهیم، بازاریابی (Marketing) را برایتان تعریف میکنیم. اگر با مفهوم این موضوع آشنا شوید، درک رشتۀ دیجیتال مارکتینگ برایتان سادهتر میشود.
بازاریابی یا مارکتینگ به فعالیتهایی گفته میشود که کسبوکار برای شناسایی و جذب افراد انجام میدهد. در این تلاشها به افراد ارزشی ارائه میشود و درمقابل، آنها محصول یا خدمت مدنظر را میخرند. به این ترتیب، آنها به مشتریان آن کسبوکار تبدیل میشوند.
رشتۀ دیجیتال مارکتینگ زیرشاخهای از بازاریابی است که این فعالیتها را به فضای آنلاین کشانده است. در این رشته از ابزارها و روشهایی استفاده میشود که در دنیای دیجیتال وجود دارد و همۀ این فعالیتها در راستای دستیابی به اهداف ازپیشتعریفشدۀ کسبوکارهاست. رشتۀ دیجیتال مارکتینگ ابزارهای مختلفی مانند گوگل سرچ کنسول دارد که به شما کمک میکند ردیابی بهتری از این مسیر داشته باشید و بتوانید اقداماتتان را به شکل مؤثرتر و دقیقتری رصد کنید.
یادگیری رشتۀ دانشگاهی دیجیتال مارکتینگ به شما کمک میکند فروشگاه اینترنتی خودتان را آسانتر راهاندازی کنید یا اینکه به کسبوکارهای دیگر در این مسیر خدمترسانی کنید. همچنین، با افزایش تجربه و متخصصشدن در این حوزه میتوانید به مجموعهها و کسبوکارهای مختلف مشاوره دهید.
یادگیری رشتۀ دیجیتال مارکتینگ در دانشگاه زمانبر است و لازم است چند سال زمان برای یادگیری اختصاص دهید. علاوهبراین، ازآنجاکه شاخههای این رشته تنوع زیادی دارد، ممکن است در ابتدا انتخاب گزینۀ دلخواهتان کمی سخت باشد؛ اما لازم است بدانید که زیرمجموعههای این رشته به هم وابسته هستند و یادگرفتن یکی از آنها میتواند به شما کمک کند گامهای بعدی مسیرتان را محکمتر بردارید. با یادگیری رشتۀ دیجیتال مارکتینگ میتوانید موارد زیر را تجربه کنید:
۱) تنوع شغلی
اگر کمی با رشتۀ دیجیتال مارکتینگ آشنا شوید، اولین چیزی که ذهنتان را بهسمت خود میکشاند تنوع شغلی آن است، که بعضی از آنها به قرار زیر هستند:
- سئو؛
- کمپین منیجر؛
- روابط عمومی؛
- بازاریابی ایمیلی؛
- بازاریابی پیامکی؛
- بازاریابی محتوایی؛
- همکاری در فروش؛
- اینفلوئنسر مارکتینگ؛
- بازاریابی شبکههای اجتماعی.
همانطور که در بالا گفتیم، این تنوع شغلی به شما دید بهتری از مسیر پیش رویتان میدهد و میتوانید گامهای هوشمندانهتری برای برگزاری کمپینهای دیجیتال خود بردارید.
۲) پویا و خلاقانه
اگر از شغلهای تکراری خسته میشوید و هر روز به دنبال تجربههای تازه میگردید، رشتۀ دیجیتال مارکتینگ دقیقاً همان چیزی است که بهدنبال آن هستید و میتواند روح شما را ارضا کند. در این رشته خبری از کارهای تکراری و خستهکننده نیست و برای موفقیت و رسیدن به هدف، لازم است همیشه به دنبال روشهای خلاقانه و جدیدی باشید.
۳) امکان دورکاری
یکی از انقلابهایی که رشتۀ دیجیتال مارکتینگ مثلاً در حوزۀ تولید محتوا رقم زد، امکان دورکاری آن بود. تفاوتی ندارد که در کجا زندگی میکنید، اگر به اینترنت و کامپیوتر و لپتاپ دسترسی دارید، میتوانید پروژههای زیادی در شاخههای مختلف این رشته دریافت کنید و بهصورت دورکاری آنها را به اتمام برسانید.
۴) قابل اندازهگیری بودن
اگر از ابهام خوشتان نمیآید و میخواهید بدانید کارهایتان در یک لحظۀ خاص چه نتایجی به همراه دارند، به سراغ رشتۀ دیجیتال مارکتینگ در ایران بروید. این رشته از ابزارهای مختلفی مانند گوگل آنالیتیکس استفاده میکند که بهراحتی متوجه میشوید فعالیتهای بازاریابیتان تا چه اندازه موفق بودهاند و در کدام قسمت مرتکب چه نوع اشتباهاتی شدهاید.
وجود رشتۀ دیجیتال مارکتینگ در دانشگاهها
در دهههای اخیر، تجارت از حالت سنتی خارج شده و در فضای آنلاین هم حضور پیدا کرده است. تقاضای بالا برای این فضا محبوبیت رشتۀ دیجیتال مارکتینگ را افزایش داده و سبب شده است تا افراد بیشتری به سراغ آن بروند. همین مسئلۀ تقاضا موجب شده است که در دانشگاهها نیز کورسهایی برای این رشته درنظر گرفته شود.
در دانشگاههای ایران رشتهای تحصیلی به نام دیجیتال مارکتینگ وجود ندارد.
رشتههای مدیریت بازرگانی و سایر رشتههای مدیریت اولین گزینههایی هستند که میتوانید در دانشگاههای ایران برای ورود به این شاخه بخوانید. اما علاوه بر آنها، رشتههای زیر هم میتوانند راه را برایتان برای رسیدن به این خواسته هموارتر کنند:
- ارتباطات؛
- خبرنگاری؛
- علوم کامپیوتر؛
- فناوری اطلاعات؛
- آمار و تحلیل داده.
ازآنجاکه افراد زیادی از سایر شاخههای تحصیلی وارد این رشته میشوند، اجباری به طیکردن این مسیر نیست. اما یادگیری اصول بازاریابی به شما کمک میکند این مسیر را بهتر طی کنید. برای این هدف میتوانید به سراغ مدیریت کسبوکار در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا (MBA and DBA) بروید.
آیا تحصیل در رشتۀ دانشگاهی دیجیتال مارکتینگ به دیجیتالمارکترشدن کمک میکند؟
بله، رشتۀ دانشگاهی دیجیتال مارکتینگ به شما کمک میکند تا دانش و اطلاعات موردنیاز برای موفقیت در این رشته را بیاموزید. البته شما میتوانید تمرکزتان را روی مهارتهای زیر هم بگذارید که مکملی برای این رشته محسوب میشوند و میتوانید در این شغل حرف بیشتری برای گفتن داشته باشید:
- گرافیک؛
- ارتباطات؛
- حل مسئله؛
- تفکر انتقادی؛
- زبان انگلیسی؛
- روزنامهنگاری؛
- یادگیری و آموزش؛
- زبان و ادبیات فارسی.
4 رویکرد ورود به حوزۀ دیجیتال مارکتینگ
اگر در یادگیری رشتۀ دیجیتال مارکتینگ جدی هستید و میخواهید سریعتر وارد این حوزه شوید، میتوانید از ۴ روشی که در ادامه برایتان نام میبریم، استفاده کنید:
۱) دانشگاه
همانطور که در بالا توضیح دادیم، دانشگاهها میتوانند منبع خوبی برای یادگیری رشتۀ بازاریابی دیجیتال باشند، اما در ایران، رشتهای دقیقاً با اسم دیجیتال مارکتینگ وجود ندارد و باید از شاخههای دیگر به سراغ آن بروید؛ یعنی نمیتوانید این رشته را برای دوره کارشناسی یا کارشناسی ارشد در دانشگاههای ایران انتخاب کنید. البته خوب است بدانید که برای مشغولشدن در این رشته، لازم نیست مدرکی دانشگاهی از تحصیل در رشتۀ دیجیتال مارکتینگ داشته باشید. شما با مدارک دیگر اما با یادگیری مهارتهای آن هم میتوانید وارد این رشتۀ کاری شوید.
فقط کافی است شاخۀ موردنظرتان را انتخاب کنید و سپس به سراغ یادگیری مهارت و دانش لازم بروید. این تفاوت هم به شما کمک میکند که دید بازتری نسبت به این موضوع داشته باشید.
۲) دورههای آموزشی
اگر میخواهید در مدت کوتاهی آموزش این رشته را به پایان برسانید، میتوانید از دورههای آموزشی حضوری و آنلاین استفاده کنید. مدرسها و مؤسسههای مختلفی این دوره را آموزش میدهند که هریک از آنها سرفصلها و مدتزمان آموزش متفاوتی دارند. آنها را بشناسید و با توجه به شرایط خودتان تصمیم بگیرید به سراغ کدام دوره بروید.
البته درنظر داشته باشید که دورههای حضوری تعامل بالاتری دارند و میتوانید با افراد مختلف شرکتکننده، ارتباط بیشتری برقرار کنید. در این کلاسها میتوانید تمرینهای گروهی انجام دهید که علاوه بر قدرت حل مسئله، مهارت کار تیمیتان را هم افزایش میدهد.
دورههای آنلاین هم در زمان و هزینۀ شما صرفهجویی میکنند. بعضی از آنها ضبط و ذخیره میشوند که همین مسئله کمک میکند چندین بار به آنها مراجعه کنید یا اگر در همان روز نتوانستید حاضر شوید، فیلم ضبطشدۀ دوره را تماشا کنید و آموزشهای لازم را دریافت کنید.
۳) سمینار
حضور در سمینارها میتواند دانش و تجربههای جذاب و بهروزی را در اختیارتان قرار دهد. البته این روش به شما کمک میکند با افراد زیادی هم آشنا شوید و با شبکهسازی، در ادامۀ مسیر کاری خود از تجربههای آنها استفاده کنید.
اگر افراد فعال و متخصص این حوزه را بشناسید و بدانید در کدام رویدادها حاضر میشوند، میتوانید با شرکت در آن رویدادها اطلاعات بالایی به دست آورید و اگر سؤالی هم دارید، از آنها بپرسید. این گونه اشخاص معمولاً زمانی را برای جوابدادن به سؤالاتتان اختصاص میدهند و شما هم میتوانید از این فرصت استفاده کنید.
۴) کارآموزی
اگر با فعالیتهای عملی این رشته را بعتر یاد میگیرید، به سراغ کارآموزی بروید. شرکتهای مختلف، بخشهای مختلف این رشته مانند سئو یا شبکههای اجتماعی را بهصورت کارآموزی آموزش میدهند. این دورهها مدتهای زمانی گوناگونی دارند و معمولاً در مقابل آموزش، هزینهای از شما دریافت نمیشود. اما حقوقی هم به شما نمیدهند. مدتزمان دوره هم به شرکت و مطالبی که قرار است آموزش دهند، بستگی دارد.
اگر انجام فعالیتهای بالا برای یادگیری رشتۀ دیجیتال مارکتینگ سخت و طولانی است، میتوانید به سراغ کتابها و مقالات این حوزه بروید. منابع چاپی و الکترونیکی (ایبوک) زیادی هستند که میتوانید با خواندن آنها اطلاعات بسیاری دربارۀ این رشته به دست آورید. حوزۀ موردنظرتان را انتخاب کنید و سپس از افراد باتجربه در لینکدین، اینستاگرام و توییتر بخواهید که منابع مفیدشان را به شما معرفی کنند.
درنهایت…
در این مطلب دربارۀ رشتۀ دیجیتال مارکتینگ صحبت کردیم. برایتان گفتیم که منظور از این رشته چیست و برای یادگیری آن میتوانید به سراغ چه منابعی بروید. همچنین، به مفیدبودن آن برای دیجیتالمارکترشدن جواب دادیم.
در کدام شاخۀ این رشته فعال هستید و آن را به چه شکل یاد گرفتهاید؟ اگر منبع مفیدی برای یادگیری میشناسید که به دیگران هم کمک میکند، حتماً برایمان بنویسید.