♻️ بازیافت محتوا چیست؟

امروزه یک جمله همواره بر سر زبان‌هاست: «محتوا پادشاه است». حال سؤال اصلی اینجاست که آیا باید به اندازه‌ای مقاله و محتوا تولید کنید تا بتوانید درنهایت به یکی از ابرقدرت‌های حوزۀ محتوا تبدیل شوید؟ جواب تا حدودی واضح است: نه لزوماً. با گذشت زمان، بلاگ و محتوای شما کهنه می‌شود و ظرفیت سئو قبلی را ندارد؛ اما این بدان معنا نیست که تمام کارهای گذشتۀ شما هدر خواهد رفت.

استفادۀ مجدد از محتوا که تحت عنوان بازیافت محتوا میان ما ایرانی‌ها شناخته می‌شود، راهی برای استفاده از بلاگ‌پست‌ها و محتوهای قبلی و احیای مجدد آن‌ها در راستای اهداف سئوست. شما در این مطلب:

• با بازیافت محتوا بیشتر آشنا می‌شوید.
• اهمیت آن در استراتژی‌های بازاریابی محتوایی (Content Marketing) خود را درک می‌کنید.
• نحوۀ استفادۀ مجدد و انتخاب محتواهای مختلف را فرا می‌گیرید.
• ۴ تکنیک برای بازیافت محتوا را یاد می‌گیرید.

بازیافت محتوا چیست؟

هر بار که بلاگ‌پست و محتوایی می‌نویسید، آن را با هدف و مخاطبان خاصی که در ذهن دارید تهیه می‌کنید؛ با‌این‌حال، نظریه‌های ذهنی شما می‌توانند در طول زمان تغییر کنند و این دقیقاً همان موقعی است که تغییر کاربری می‌تواند مفید باشد. استفادۀ مجدد و تغییر محتوا می‌تواند به‌شکل اضافه‌کردن یا بازنگری عمیق آن برای افزودن ارزش بیشتر و ارائۀ آن به مخاطبان انجام شود.

شاید با این تعریف، سؤالات بیشتری در ذهن شما ایجاد شده باشد، اما نگران نباشید؛ چراکه بازیافت محتوا (Repurposing Content) یک استراتژی بسیار گسترده با روش‌های متفاوت است و شما ممکن است بخواهید از طیف گزینه‌های دردسترس، به مخاطبانی جدید دست پیدا کنید، پیام خود را به‌شکلی جدید یا تقویت‌شده‌ به مخاطبان‌ خود منتقل کنید و درنهایت ارزش بیشتری به بلاگتان بدهید.

از آن طرف، یکی از مزیت‌های بازیافت محتوا این است که می‌توانید با مخاطبان ازدست‌رفته‌تان ارتباط مجدد برقرار کنید و دوباره به دوستان قدیمی و صمیمی یکدیگر تبدیل شوید. اگر تمام موارد ذکرشده شما را قانع نکرد، می‌توانید این‌گونه در نظر بگیرید که حداقل از طریق روش‌های بازیافت، نیازی به تولید محتوای جدید ندارید و می‌توانید در زمان خود صرفه‌جویی کرده و آن زمان را به خودتان اختصاص دهید و استراحت کنید.

بازیافت محتوا چه اهمیتی دارد؟

فرایند بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو (Search Engine Optimization یا به‌اختصار SEO) یک فرایند پیچیده محسوب می‌شود؛ چراکه موتورهای جست‌وجو هنگام انتخاب نتایج، معیارهای بسیاری را در نظر می‌گیرند. خوشبختانه ما راه‌حل و انتخابی تحت عنوان بازیافت محتوا داریم که از چند جنبه در سئو مفید خواهد بود.

اول اینکه بازیافت محتوا به شما این امکان را می‌دهد که سرمایه‌گذاری عاقلانه‌ای روی منابع خود داشته باشید و به مخاطبان بیشتری دسترسی پیدا کنید. بگذارید با یک مثال این موضوع را بیشتر شرح دهم: فرض کنید بلاگ‌پستی دارید که ترافیک خوبی را برای بلاگ و سایت‌ شما به همراه دارد و براساس آن، یک اینفوگرافیک و یک محتوای ویدئویی تولید کرده‌‌اید. درواقع، از یک محتوا توانسته‌اید دو محتوای دیگر خلق کنید که به‌خودی‌خود، ترافیک ارگانیک را برای شما به همراه دارند و نیازمند حداقل سرمایه هستند. دومین دلیل این است که استفادۀ مجدد از یک محتوا به شما این اجازه را می‌دهد که محتوای به‌روزتری داشته باشید.

در آخر نیز با به‌روزکردن مطالب بلاگ‌ خود، دانش و اطلاعات جدیدی به دست می‌آورید، از کلمات کلیدی خاصی که دیگر محبوب نیستند آگاه می‌شوید و با کلمات کلیدی‌ای که ترافیک زیادی در حال حاضر دارند، آشنایی پیدا می‌کنید. متحدشدن و دیدن تمامی این مزایا در یک پکیج واحد باعث می‌شود تا بازیافت محتوا و تمرکز روی آن، یک تلاش ارزشمند در استراتژی‌های بازاریابی شما به حساب بیاید.

چگونه محتوای بازیافتی خود را انتخاب کنیم؟

خب، شما نیمی از مسیر را با تصمیم بر اینکه می‌خواهید از بازیافت محتوا در استراتژی خود استفاده کنید طی کرده‌اید و نیم دیگر آن به این سؤال ختم می‌شود که «از کجا شروع می‌کنید؟». قدم‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید برای توسعۀ استراتژی خود و به‌روزکردن محتوایتان بردارید. در ادامه قصد داریم به ۷ قدم برای شناخت بهتر و انتخاب محتوای بازیافتی اشاره کنیم.

۱) هدف خود را بدانید

هنگامی که می‌خواهید بازیافت محتوا را آغاز کنید، هدفی روشن در ذهن خود داشته باشید؛ برای مثال، از خود بپرسید که چرا می‌خواهید محتوای خود را تغییر دهید یا آیا می‌خواهید محتوای متنی‌تان را به محتوای ویدئویی تبدیل کنید؟ تنها در صورتی بازیافت و استفادۀ مجدد از محتوا می‌تواند مفید باشد که اهداف شما نیز دستخوش تغییراتی شود.

مثلاً اگر می‌خواستید با پست خود مشترکان و دنبال‌کنندگانی دریافت کنید و اکنون می‌خواهید سرنخ‌هایی را برای فروش محصول خود به دست آورید، بهتر است مجدداً از محتوای تولید‌شده استفاده کنید و تغییراتی در آن به ‌وجود آورید؛ این تغییرات می‌تواند تا آنجایی ادامه پیدا کند که کل محتوای شما دستخوش تغییر شود و از آن طرف با یک به‌روزرسانی کوچک، به هدف‌ خود دست پیدا کنید.

البته این را نیز در ذهن داشته باشید که چگونه می‌خواهید نتایج و اهداف‌ خود را دنبال کنید؛ درواقع، به این فکر کنید که از چه آماری برای سنجش نتایج خود استفاده می‌کنید و در ذهن شما، این اهداف جدید چه تأثیری روی کسب‌وکارتان خواهند داشت؟

۲) محتوای تولیدشدۀ خود را مورد بررسی قرار دهید

مراحل آغازین خود را با محتوایی شروع کنید که به بهترین وجه ممکن با اهداف فعلی شما مطابقت دارد. بهترین محتوا برای بازیافت، محتوایی است که دروازه‌ای برای رسیدن به اهداف جدید را برای شما باز می‌کند. مثلاً شما می‌خواهید یک دورۀ آنلاین بفروشید؛ در این زمان، شما باید با محتوایی شروع کنید که به توسعه یا موضوع کلی آن دوره می‌پردازد.

اگر محتوای شما عملکرد ضعیفی دارد، به‌روزرسانی و اصلاح مجدد آن می‌تواند تغییر چشمگیری در آن ایجاد کند و استفادۀ مجدد از آن نیز می‌تواند سرمایه‌گذاری خوبی باشد و رشد بیشتری را برای شما حاصل کند.

۳) به دنبال محتوای همیشه‌سبز باشید

بیایید روراست باشیم: با وجود اینکه بازیافت محتوا در زمان شما صرفه‌جویی می‌کند، اما به‌خودی‌خود زمان بخصوصی را نیز از شما می‌گیرد. درواقع، چک‌کردن لیست بزرگی از مطالب بلاگ‌ و به‌روزکردن هرکدام می‌تواند ساعت‌ها، روزها، هفته‌ها و حتی ماه‌ها به طول بینجامد.

راه‌حل چیست؟ شما می‌توانید تلاش، زمان و انرژی خود را روی محتوای همیشه‌سبز (Green Content) نیز متمرکز کنید که مطالب آن می‌تواند تا سال‌های آینده نیز برای کاربران مفید باشد. برای انتخاب موضوعات و محتوای همیشه‌سبز نیز می‌توانید از ابزارهای ایده‌پردازی محتوایی استفاده کنید و سؤالات مردم و زیرشاخه‌های مرتبط به آن سؤالات که به توسعۀ بهتر آن موضوع نیز کمک می‌‌کنند در نظر بگیرید.

۴)‌ از محتوایی که عملکرد بالایی دارد، استفاده کنید

به تجزیه‌و‌تحلیل سایت خود نگاه کنید و ببینید که کدام بلاگ‌پست‌‌ها از منظر دسترسی، دید ارگانیک، ساختار لینک‌ها و پیوندها و میزان اشتراک‌گذاری، بهترین رتبه و عملکرد را به خود اختصاص داده‌اند. سپس می‌توانید این محتواها را بازیافت کنید، آن‌ها را به‌روزرسانی کنید و ساختاری جدیدتر برای آن‌ها در نظر بگیرید تا نه‌تنها عملکرد بالای این دسته از محتواها حفظ شود، بلکه با اهداف جدید محتوایی شما نیز سازگار شوند.

۵) بازخوردهای اخیر خود را بررسی کنید

مدتی را صرف بررسی نظرات بلاگ خود کنید و به دنبال بازخوردهایی سازنده باشید، جایی که خوانندگان محتوای خاصی را پیشنهاد می‌کنند یا کاستی‌های بلاگ و محتوای شما را ذکر می‌کنند. اگر کسی برای اظهارنظر درمورد مطالب و محتوای شما وقت می‌گذارد، باید وی را جدی بگیرید و به‌سادگی از آن گذر نکنید.

۶) به تحقیق دربارۀ رقبای خود بپردازید

با استفاده از تکنیک آسمان‌خراش (Skyscraper Technique) به تحقیق درمورد رقبای خود بپردازید؛ تکنیکی که برای بهبود محتوای آنلاین طراحی شده و شما در آن به جست‌وجوی وب می‌پردازید و محتوایی با عملکرد برتر را دربارۀ یک موضوع خاص پیدا می‌کنید.

در ادامه، آن محتوا را بررسی می‌کنید تا نسخه‌ای بهتر و جامع‌تر از آن را ایجاد کنید و در آخر نیز می‌توانید با بلاگ‌نویس‌ها و سایت‌هایی که به آن محتوای محبوب لینک داده‌اند، ارتباط برقرار کنید و نسخۀ جدید و بهبودیافتۀ محتوا را که خودتان تهیه کرده‌اید، با آن‌ها به اشتراک بگذارید. اگر خوش‌شناس باشید، ممکن است مطلب شما توسط این سایت‌ها و رسانه‌ها لینک شود.

بخش بزرگی از فرایند تحقیقات شما به شناسایی شکاف‌های کلمات کلیدی مربوط می‌شود؛ کلمات کلیدی کمی که رقبای شما در آن عملکرد ضعیف‌تری دارند. با تجزیه‌و‌تحلیل این شکاف، شما در‌عین‌حال می‌توانید کلمات کلیدی زیادی پیدا کنید که توسط بلاگ شما پوشش داده نشده‌اند و می‌توانید محتوایی مرتبط با آن کلمات کلیدی تهیه کنید تا تمرکز گسترده‌تری در حوزۀ فعالیتی خود داشته باشید و زاویۀ دید بازتری نیز به مخاطبانتان دهید.

۷) محتوای خود را توسعه دهید

با تمام تحقیقات و تلاش‌های به‌عمل‌آمده، تصمیم بگیرید که می‌خواهید محتوای جدیدتان به چه شکلی باشد و چه اهدافی را شامل شود؛ آیا می‌خواهید وارد یک کانال بازاریابی جدید شوید؟ مخاطبان جدیدی جذب کنید؟ یا حتی شاید بخواهید تصویر برند خود را در بسترهای مختلف بهبود ببخشید.

هنگامی که تصمیم خود را گرفتید، استراتژی‌ای را انتخاب کنید که برای شما بهترین نتیجه را خواهد داشت و درنهایت، یک طرح کلی ایجاد و آن را به محتوایی باکیفیت تبدیل کنید. این فرایند به نوع محتوایی که تولید می‌کنید نیز بستگی خواهد داشت؛ اما محصول نهایی همۀ آن‌ها یکسان است: نسخه‌ای احیا‌شده و تغییریافته از محتوایی که قبلاً عملکردی موفق داشته است.

۴ تکنیک برای بازیافت محتوا

مانند هر فرایند دیگری در بازاریابی دیجیتال، تغییر شکل‌وشمایل محتوا و استفادۀ مجدد از آن نیازمند تکنیک‌های سنجیده‌ای است و ما در ادامه قصد داریم ۴ گزینۀ عالی برای استفادۀ مجدد از محتوا به شما ارائه دهیم. البته، تکنیک‌های معرفی‌شده به مقدار زمان و منابع‌ دردسترس شما در کنار نوع محتوای مورد نیازتان نیز بستگی دارند.

۱) محتوای موجود را مجدداً منتشر کنید

انتشار مجدد محتوا یکی از ساده‌ترین روش‌های بازیافت محتوا به شمار می‌آید و به‌نظر من نیازی به توضیح اضافی نیز برای آن وجود ندارد. محتوا و بلاگ‌پست موفقی را انتخاب کنید، هدفی جدید و مخاطبانی جدید برای آن در نظر بگیرید و آن را مجدداً در سایت‌ خود به اشتراک بگذارید.

در‌عین‌حال، می‌توانید از سندیکای محتوا (Content Syndication) نیز استفاده کنید که به‌معنای انتشار مجدد محتوا در سایت‌های دیگر است. برای مثال، می‌توانید به‌عنوان یک بلاگ‌نویس مهمان در سایت‌های دیگر، مطالبی را به اشتراک بگذارید. سندیکای محتوا راهی کم‌هزینه و سریع برای دستیابی به مخاطبان جدید و افزایش بک‌لینک‌هاست.

درست است که راه‌های زیادی برای بازیافت محتوا وجود دارد، اما می‌توانیم به‌جرئت بگوییم که انتشار محتوا به‌شکل پست مهمان یکی از مفیدترین روش‌هاست؛ چراکه به شما کمک می‌کند تا آرشیو بک‌لینک‌های خود را تقویت کنید و نام و برند خود را در کنار محتوای منحصربه‌فردتان با دیگران به ‌اشتراک بگذارید و آگاهی از برند خود را به‌موازات آن افزایش دهید.

سایت‌هایی مانند Medium یا ویرگول ازجمله پلتفرم‌هایی هستند که کاربران و خوانندگان زیادی دارند و انتشار محتوا با موضوعات جذاب می‌تواند مقصد خوبی برای پست‌های مهمان شما باشد؛ البته که می‌توانید در سایت‌های رقیب و بلاگ‌پست‌های آن‌‌‌ها نیز فعالیت کرده و محتوای خود را منتشر کنید.

۲) به ضبط محتوای موجود خود بپردازید

هر وبینار به‌طور متوسط ۱۴۸ شرکت‌کننده را به خود اختصاص می‌دهد. اگر به‌طور مداوم به ساخت وبینارهای حرفه‌ای بپردازید و افراد بیشتری را جذب کنید، می‌توانید هر بار به صدها یا هزاران مخاطب جدید دسترسی پیدا کنید. پادکست‌ها نیز در این بین گزینۀ بسیار خوبی هستند. بر کسی پوشیده نیست که محبوبیت پادکست در سال‌های اخیر افزایش یافته؛ به‌ویژه در ایران. طبق گزارشی که از ناملیک منتشر شده، روزانه بیش از ۳۰۰هزار نفر به پادکست‌های مختلف گوش می‌دهند. شما می‌توانید بهترین مقالات و محتواهای خود را ضبط کرده و به‌شکل پادکست به اشتراک بگذارید.

جدا از اهمیت تصویر، محتوای ویدئویی گزینۀ دیگری است که می‌تواند آگاهی از برند و اثرگذاری محتوا روی مخاطبان را افزایش دهد و به‌تنهایی منبع ارزشمندی برای انتشار محتوا شماست. محتوای ویدئویی همچنین فرصتی عالی برای آزمایش کانال‌های بازاریابی جدید مثل یوتیوب و دسترسی به مخاطبان آن کانال را برای شما فراهم می‌کند.

۳) محتوای خود را به تصویر بکشید

لازم نیست تمام مقالات و محتوای شما در یک بلاگ‌پست خاک‌خورده باقی بماند. یکی از راه‌های تغییر کاربریِ محتوا این است که محتوای متنی خود را به‌شکل قطعه‌ای از ویدئو، عکس‌های گرافیکی یا مواردی از این دست تبدیل کنید تا به جذب مخاطبان بپردازید.

Social Media Today گزارش داده که اینفوگرافیک‌ها ۱۲٪ ترافیک بیشتر و ۲۰۰٪ اشتراک‌گذاری فزاینده‌تری نسبت به پست‌های بدون تصویر دارند. شما می‌توانید با تبدیل اطلاعات ارزشمند بلاگ‌های خود به اینفوگرافیک‌های جذاب برای محتوای شبکه‌های اجتماعی، خبرنامه‌های ایمیلی و مواردی از این دست، از مزایای این سبک از محتوا بهره ببرید.

۴)‌ محتوای موجود خود را گروه‌بندی کنید

همان‌طور که در حال تلاش‌ برای ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی هستید، روی محتوا نیز تمرکز کنید؛ مجموعه‌بلاگ‌پست‌های خوبِ خود را با توجه به موضوع محتوایی‌شان در یک گروه و به‌شکلی برنامه‌ریزی‌شده بازیافت کنید و از آن در کمپین‌های تبلیغاتی مختلف خود بهره جویید.

خبرنامه‌های ایمیلی نیز محتوای جالب و ارزشمندی را به صندوق ورودی کاربران ارائه می‌دهند. ایجاد یک‌سری ایمیل از بلاگ‌پست‌های جذاب می‌تواند خوانندگان بیشتری را به سایت شما هدایت کند. از آن طرف، کتاب‌های الکترونیکی گزینۀ بسیار خوبی برای ارائۀ مطالب بلاگ‌پست‌های خود به‌شکلی عمیق‌تر هستند. اگر در بلاگ خود به موضوعی تحت قالب چند بلاگ‌پست پرداخته‌اید، می‌توانید آن موضوع را به‌شکل یک کتاب الکترونیکی مطرح و به‌شکلی عمیق‌تر آن را بررسی کنید.

سخن آخر

محتوای ارزشمند شما ارزش بیش از یک ‌بار دیده‌شدن را دارد. آیا به نظر خودتان محتوای شما جذاب است؟ چرا فقط یک بار از آن استفاده کنید، زمانی که می‌توانید بارها و بارها از مزایای آن به شیوه‌های مختلف بهره‌مند شوید؟ زمانی که به این نتیجه رسیدید، می‌توانید به سراغ بازیافت محتوا بروید و چرخه‌ای سالم‌تر و برنامه‌ریزی‌شده‌تر برای محتواهای آیندۀ خود ایجاد کنید.