مدل‌های بازاریابی نقشۀ راهی برای بازاریابان هستند که مسیر درست را برای فروش بیشتر، به آن‌ها نشان می‌دهند. در حوزۀ بازاریابی، به‌خصوص بازاریابی دیجیتال، مدل‌های زیادی وجود دارد که برای انتخاب آن باید به نوع فعالیت برند و امکانات خود توجه کنید. مدل‌های بازاریابی به ما می‌گویند که اگر می‌خواهید مخاطب شما به مشتری تبدیل شده و خریدی انجام دهد، باید n مرحله را به ترتیب طی کنید. نکتۀ مهم این است که اگر حتی یک مرحله را از دست بدهید، ممکن است هیچ نتیجه‌ای به دست نیاورید.
یکی از مدل‌های معروف در حوزۀ بازاریابی، مدل AIDA است که برندهای بسیاری برای افزایش فروش از آن استفاده می‌کنند. در ادامۀ این مطلب از وی‌پدیا خواهیم گفت که مدل AIDA در مارکتینگ چیست و چگونه می‌توان از آن برای افزایش فروش استفاده کرد. همچنین، چندین برند معروف را که از این مدل برای استراتژی‌های بازاریابی خود استفاده می‌کنند نیز معرفی خواهیم کرد.
مفهوم مدل AIDA چیست؟
پیش از سال ۱۸۹۸، تبلیغات و بازاریابی در میان مردم به‌‌شیوۀ تجربی انجام می‌شد و هیچ‌کس دیدگاه علمی دربارۀ آن نداشت. اما در همین سال، یک تاجر اهل آمریکا به نام E. St. Elmo Lewis از مدلی به نام AIDA صحبت کرد و نظریۀ آن را ارائه داد. او اولین فردی بود که دید علمی به تبلیغات و بازاریابی داشت و نظریه‌های خود را در سمینارها و محافل علمی مطرح می‌کرد. بعد از گذشت حدود ۱۲۴ سال از زمان لوئیس، هنوز هم مدل AIDA یکی از مشهورترین و پرکاربردترین مدل‌های بازاریابی است که توسط برندهای مختلف استفاده می‌شود. اما معنی مدل aida چیست؟
مدل AIDA یک مدل بازاریابی است که چهار مرحلۀ مهم دارد. این مراحل از اولین اقدامات برای جذب مشتری شروع شده و درنهایت به خرید مشتری منجر می‌شوند. در مدل AIDA ، تمام لحظات سفر مشتری بررسی و تحلیل شده و در چهار مرحله تقسیم شده است. مدل AIDA در بازاریابی دیجیتال بسیار کاربرد داشته و بیشتر برندهای فعال در حوزۀ دیجیتال مارکتینگ از آن استفاده می‌کنند. در ادامه ۴ مرحلۀ مدل AIDA را بررسی می‌کنیم.
مدل AIDA در مارکتینگ چه مراحلی دارد؟
پیش از این دربارۀ اینکه مدل AIDA چیست صحبت کردیم. اما اکنون باید روی جزئیات این مدل تمرکز کنیم تا سازوکار آن را بفهمیم. AIDA مخفف چهار کلمۀ Attention ،Interest ،Desire و Action است. این چهار مرحله، نقشۀ راهی است که مدل AIDA در مارکتینگ به بازاریابان پیشنهاد می‌دهد. مفهوم هرکدام از این مراحل عبارت است از:
۱) Attention (جلب توجه)
در اولین قدم، باید به مخاطب بگوییم که ما وجود داریم! بنابراین ایجاد آگاهی از برند، اولین کاری است که باید در مسیر تبلیغات و بازاریابی انجام دهیم. در این مرحله می‌توانیم از تبلیغات خاصی مثل تبلیغات چریکی، تصاویر چالش‌برانگیز و پیام‌های شخصی‌سازی‌شده استفاده کنیم تا مخاطبْ ما را بشناسد.
۲) Interest (ایجاد جذابیت)
پس از اینکه مخاطب را از وجود خود باخبر کردیم، باید بتوانیم او را به خود علاقه‌مند کنیم. می‌توان گفت که مرحلۀ ایجاد جذابیت یکی از سخت‌ترین مراحل چهارگانۀ مدل AIDA است. برای این کار می‌توانیم دست به دامان محتوا شویم و مزایا و ویژگی‌های خود را برای مخاطب توضیح بدهیم. این روش تا حدودی می‌تواند مخاطب را جذب کند.
همچنین می‌توانیم تبلیغات ویدئویی‌ای طراحی کنیم که در آن سلبریتی‌ها و شخصیت‌های محبوب حضور دارند. این کار باعث می‌شود که خیل عظیمی از طرف‌داران آن شخصیت‌ها به برند ما علاقه‌مند شوند.
۳) Desire (احساس نیاز و خواستن)
این مرحله کمی با مرحلۀ قبلی هم‌پوشانی دارد. در این مرحله باید بتوانیم محصول خود را طوری ارائه دهیم که حس نیاز به مشتری القا شود. برای مثال می‌توانیم در محتواهای خود بگوییم که اگر مشتری این محصول را خریداری نکند، چه چیزی را از دست می‌دهد. همچنین لازم است به مخاطب توضیح دهیم که چرا به این محصول یا خدمات نیاز دارد تا بیشتر به خرید آن تمایل پیدا کند.
۴) Action (انجام کار)
در آخرین مرحله باید بتوانیم به کمک یک فراخوان به اقدام (Call to action) مناسب، مشتری را به‌سمت انجام خرید یا استفاده از خدمات هل دهیم. برای مثال می‌توانیم در پایان محتوا یا تبلیغات خود از مشتری بخواهیم که همین حالا نسخۀ آزمایشی را امتحان کرده یا با nدرصد تخفیف، محصول موردنظر خود را خریداری کند. این مرحله باید سریع و هدفمند انجام شود تا تلاش‌های مراحل دیگر نتیجه بدهد.
لازم است بدانید که تمام مراحل مدل AIDA در مارکتینگ به هم متصل بوده و باید به‌ترتیب انجام شود. اگر بخواهیم پاسخ سؤال «مدل AIDA چیست» را خیلی کوتاه بیان کنیم، باید بگویم که طبق این مدل، اگر هرکدام از مراحل آگاهی از برند، ایجاد جذابیت، ایجاد احساس نیاز و دعوت به عمل را به ترتیب انجام دهیم، درنهایت به فروش و سود بیشتر خواهیم رسید.
چطور می‌توان از مدل aida در مارکتینگ استفاده کرد؟
برای اینکه بتوانیم از مدل AIDA در مارکتینگ استفاده کنیم، باید دائماً دانسته‌های خود را در این حوزه با مراحل مدل AIDA مطابقت دهیم؛ برای مثال از خودمان بپرسیم که با چه کمپین‌هایی می‌توانیم آگاهی از برند خود را افزایش دهیم. مثلاً استفاده از کمپین‌های روابط عمومی می‌تواند گزینۀ مناسبی برای این مرحله باشد.
همچنین لازم است از خود بپرسیم که با چه روش‌ها و استراتژی‌هایی می‌توان مخاطب را علاقه‌مندتر کرد. برای مثال می‌توانیم نظرات مثبت مخاطبان را به سایرین نشان دهیم تا با دیدن رضایت آن‌ها، تمایل بیشتری برای همراهی با برند ما داشته باشند. برای انجام مرحلۀ سوم نیز باید بررسی کنیم که چطور می‌شود محصول بهتری را به مخاطبان ارائه کرد. اگر محصول ما بتواند تمام نیازهای مشتری را در آن حوزه برآورده کند، مرحلۀ سوم مدل AIDA به‌درستی پیش خواهد رفت.
درنهایت برای انجام بهتر مرحلۀ چهارم باید بتوانیم مراحل خرید مشتری را آسان کنیم تا نتایج زحمات دیگرمان از بین نرود. برای مثال می‌توانیم طراحی سایت خود را بهبود بدهیم و آن را دائماً بررسی کنیم.
معرفی ۴ برند که از مدل aida در مارکتینگ خود استفاده می‌کنند
برندهای بسیاری هستند که از مدل AIDA برای افزایش فروش خود پیروی می‌کنند. موفق‌ترین برندهایی که مدل AIDA را الگوی خود قرار می‌دهند عبارت‌اند از:
معایب مدل AIDA چیست؟
پیش از این، تماماً از مزایا و خوبی‌های مدل AIDA صحبت کردیم، اما باید بگوییم که این مدل در کنار تمام مزایای خود، نواقصی نیز دارد. از معایب مدل AIDA در مارکتینگ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تصمیم‌های غیرمنطقی افراد را در نظر نمی‌گیرد: ممکن است در مواردی، مشتری آن‌طور که ما پیش‌بینی کرده‌ایم تصمیم‌گیری نکند. برای مثال ممکن است به برند ما علاقه‌مند شود، اما احساس نیازی در او ایجاد نشود. مدل AIDA چاره‌ای برای این مواقع ندارد.
- مدل AIDA تمام بخش‌های کسب‌و‌کار را در نظر نمی‌گیرد: این مدل در بیشتر اوقات فقط برای مشتری‌ای که تازه با برند ما آشنا شده کاربرد دارد و نمی‌توان همیشه از همۀ مراحل آن استفاده کرد. همچنین ممکن است در یک برند، نیازی به مرحلۀ سوم یا دوم نباشد. در چنین مواقعی نیز مدل AIDA دارای نقص است.
- مدل AIDA جزئیات را در نظر نمی‌گیرد: برای برخی برندها، تمام فرایند خرید به چهار مرحله خلاصه نمی‌شود و نیاز است که جزئیات بیشتری برای آن در نظر گرفته شود. مدل AIDA دید کلی نسبت به تمام برندها دارد و جزئیات و خصوصیات آن‌ها را در نظر نمی‌گیرد.
جمع‌بندی
در این مطلب، مفهومی به نام مدل AIDA را توضیح دادیم و در پاسخ به سؤال مدل AIDA چیست گفتیم که این مدل، یکی از معروف‌ترین مدل‌های بازاریابی است که فرایند تبدیل مخاطب به مشتری را توضیح می‌دهد. مدل AIDA از چهار مرحلۀ آگاهی، ایجاد جذابیت، ایجاد نیاز و فراخوانی تشکیل شده.
نکتۀ مهم این است که تمام این چهار مرحله باید به‌ترتیب انجام شوند تا نتیجۀ مدنظر به دست آید. همچنین گفتیم که مدل AIDA در مارکتینگ و به‌خصوص دیجیتال مارکتینگ بسیار کاربرد دارد و راهنمای خوبی برای استراتژی‌های بازاریابی یک برند است. برندهای بسیاری از مدل AIDA برای بازاریابی و تبلیغات استفاده می‌کنند که پیش از این تعدادی از آن‌ها را به عنوان مثال، نام بردیم. درنهایت گفتیم که مدل AIDA در کنار تمام مزایای خود، معایب و نواقصی نیز دارد که لازم است پیش از برنامه‌ریزی برای استراتژی‌های بازاریابی از آن مطلع باشیم.
لازم است بگوییم که تیم متخصص صباویژن با کارشناسان باتجربه‌ای که دارد، می‌تواند برای انجام تبلیغات مربوط به مدل AIDA به شما کمک کند.