احتمالاً شما هم مدتی است که در توییتر با اصطلاحی مثل اکانت ناامن رو‌به‌رو شده‌اید، اما دقیقاً نمی‌دانید که این اصطلاح یعنی چه. اکانت ناامن به بیان ساده یعنی حساب کاربری که در پشتِ به‌ظاهر عادی آن، فرد حقیقی قرار ندارد. این تعریف ساده به موشکافی نیاز دارد که در این نوشته قرار است به آن بپردازیم و در ادامه روش‌هایی را برای تشخیص اکانت‌های ناامن به شما بگوییم؛ اما قبل از آن باید راجع به انواع اکانت‌ها توضیح کوتاهی بدهیم:
- اکانت واقعی: به اکانتی که شخص با نام و نام خانوادگی و عکس واقعی خودش فعالیت می‌کند گفته می‌شود؛ مانند «نیما شفیع‌زاده».
- اکانت ناشناس: به اکانتی که شخص با نام و نام خانوادگی و عکس واقعی خودش فعالیت نمی‌کند، ولی در دنیای واقعی حضور دارد گفته می‌شود؛ مانند «امپراطور بادها».
- اکانت فیک: به اکانتی که عموماً با هدف سوءاستفاده‌کردن از یک یا چند نفر فعالیت کند گفته می‌شود؛ مثلاً پشت اکانت «پانته‌آ جورابچی» یک «اصغرآقا با سیبیل» نشسته.
- اکانت ناامن: به اکانتی که معمولاً با نام و نام خانوادگی و عکس واقعی فعالیت می‌کند، ولی به‌طور‌کلی برای منحرف‌کردن جریان‌ها فعالیت می‌کند گفته می‌شود؛ یعنی پشت اکانت «پانته‌آ جورابچی» یک «اصغر آقا با سیبیل و درجه!» ایستاده.
می‌شود گفت که تمییزقائل‌شدن بین اکانت فیک و اکانت ناامن کار سختی است و اکانت فیک از زمان پیدایش شبکه‌های اجتماعی بوده و بیشتر برای اشخاص و دعواها و اختلاف‌های شخصی فعالیت می‌کند؛ اما تمرکز اصلی اکانت ناامن بر منحرف‌کردن مردم از مسائل اجتماعی و سیاسی و سوق‌دادن مردم به سمت مسائل بی‌اهمیت است.
پیدایش هشتگ اکانت ناامن
هشتگ #اکانت_ناامن در توییتر برای اولین‌بار در ۲۵فروردین۱۳۹۸ توسط حماد نظری استفاده و معرفی شد. او درخصوص راه‌اندازی این هشتگ می‌گوید:
این اکانت‌های کمتر از چندماه ساخته شده که چندهزار فالوئر و فالوئینگ جمع کردند، در مواقع حساس به‌راحتی می‌توانند کار دستمان بدهند، خبر دروغ انتشار بدهند یا شایعه‌پراکنی کنند! تعداد خیلی زیادی از این اکانت‌ها در اکتبر ۲۰۱۸ ساخته شدند! مورد جالبی که وجود دارد این است که اکانت‌هایی با زمان ساخت یکسان همدیگر را فالو دارند. اکتبر ۲۰۱۸یی‌ها همدیگر را فالو دارند. ژانویۀ ۲۰۱۹یی‌ها همدیگر را فالو دارند.
مأموریت اکانت‌های ناامن
همان‌طورکه گفتیم، به‌طور‌کلی مأموریت اصلی اکانت‌های ناامن منحرف‌کردن مردم از مسائل مهمی مانند مسائل اجتماعی و سیاسی و سوق‌دادن به سمت مسائل بی‌اهمیت‌تری به‌نسبت مسائل گفته‌شده، مثل رنگ و حیوان مورد علاقه است.
آن‌ها با:
- ورود به مباحث مهم روز (ترندها، ژانرها و…)؛
- انتشار محتواهای قدیمی (جوک‌های زمان اس‌ام‌اس و فیس‌بوک و…)؛
- انتشار محتواهای بحث‌برانگیز (سکسیسم، همجنس‌گرایان، حجاب، قومیت و…)؛
- پرسیدن سؤالات شخصی یا چالش‌برانگیز…
به دنبال:
- هشتگ‌ربایی (سوءاستفاده از هشتگ‌هایی که هدف مشخصی را دنبال می‌کنند)؛
- تغییر رأی‌های یک نظرسنجی (ایجاد اختلال در نظرسنجی‌ها)؛
- شناسایی هویت کاربران (محل زندگی، عکس کارت ملی، نام پدر و مادر، محل تحصیل و…)؛
- ایجاد اختلاف بین کاربران (ایجاد دو‌دستگی)؛
هستند.
ویژگی‌های اکانت ناامن
در ادامه چند ویژگی را برای شناسایی اکانت ناامن به شما بگوییم تا بتوانید آن‌ها را شناسایی کنید.
- تاریخ ساخت حساب‌های کاربری: تاریخ ساخت حساب‌های کاربری ربات‌گونه معمولاً برای دسامبر ۲۰۱۸ به بعد است. بعضاً دیده شده که بعضی از این حساب‌های کاربری ربات‌گونه یک‌سری حساب کاربری با تاریخ ساخت قدیمی را هم خریداری کرده‌اند و با آن حساب‌های کاربری هم فعالیت می‌کنند. یا در بعضی موارد ادعا می‌کنند که حساب کاربری قبلی‌شان بسته شده و با حساب کاربری جدید به توییتر آمده‌اند.
- بایوگرافی‌های عجیب غریب: در بایوگرافی‌های خودشان معمولاً تعداد زیادی استیکر استفاده می‌کنند. خودشان را حامی یا مخالف جریان‌های سیاسی معرفی می‌کنند. از جملاتی مانند «فالو کنی فالوبک می‌دم»، «مجهز به آنفالویاب» در بایوی خود استفاده می‌کنند.
- عکس حساب کاربری و هدر گوگلی: معمولاً عکس حساب کاربری‌های این حساب‌های کاربری ربات‌گونه از عکس‌های اینترنتی برداشته می‌شود و عکس‌ها به‌شدت بی‌کیفیت است؛ همین‌طور عکس‌های هدرشان.
- تعداد فالوئر و فالوئینگ: حساب‌های کاربری ربات‌گونه معمولاً تعداد زیادی از توییتری‌ها را فالو می‌کنند تا آن‌ها به این حساب‌ها فالوبک بدهند و درنتیجه تعداد مخاطب لازم را برای ایجاد جنجال داشته باشند. معمولاً هم تعداد فالوئر و فالوئینگشان با هم برابر است؛ مثلاً ۳هزار فالوئر و ۳هزار فالوئینگ).
- موضوع توییت‌ها: این افراد اغلب توییت‌هایی جنجالی با موضوع سکسیستی، نژادپرستی، اعتقادی، سیاسی و… می‌زنند تا با ایجاد حاشیه بتوانند تعداد لایک و ریتوییت زیادی به دست بیاورند و براساس الگوریتم‌های توییتر به‌عنوان توییت‌های برتر در تایم‌لاین سایر توییتری‌های هم‌توییتشان نمایش داده شود.
- پرسیدن سؤالات شخصی: سؤالات شخصی مانند تاریخ تولد، کد ملی و… می‌پرسند.
- لینک سایت مشکوک: غریب به اتفاق خیلی از این حساب‌های کاربری ربات‌گونه از ربات تلگرام ارسال پیام ناشناس me/BChatBot استفاده می‌کنند. اولین ربات ارسال پیام ناشناس که در بین کاربران فارسی‌زبان توییتر و تلگرام وایرال شد، ربات t.me/harfbeman بود.
نتیجه‌گیری
در صورت مواجهه به این اکانت‌ها هر کاری که لازم می‌دانید با آن‌ها بکنید. تصمیم اینکه این کاربرها را بلاک یا ریپورت کنید با خود شماست. اما عاجزانه خواهشی از شما داریم: به هیچ توییتی از این کاربرها واکنش نشان ندهید، چون نشان‌دادن واکنش به این توییت‌ها، براساس الگوریتم توییتر، به بیشتردیده‌شدن آن‌ها کمک می‌کند!
در آخر هم اینکه به هیچ حساب کاربری که صاحب آن را در دنیای واقعی نمی‌شناسیم اعتماد نکنیم. نسخه انگلیسی این نوشته با عنوان Dear Twitter, Please rescue the Iranian from the fake user accounts! در دسترس است.