یکی از پرطرف‌دارترین سؤال‌هایی که افرادی که با آن‌ها کار می‌کنم مطرح می‌کنند این است:
چگونه می‌توانم در یک مصاحبۀ شغلی، کار را بگیرم؟!
در‌حالی‌که مصاحبه یک علم دقیق نیست، داوطلبان می‌گویند توصیه‌هایی که من به آن‌ها کرده‌ام به بهترین مصاحبه‌های آن‌ها منجر شده است و تقریباً همیشه انتخاب برای دور بعدی مصاحبه را در پی داشته است. نکتۀ کلیدی توصیۀ من این است که هرچه بیشتر تمرین کنید، در روز بزرگ مصاحبه عملکرد بهتری خواهید داشت.
اما این حرف، به‌طور خاص برای بازاریابان دیجیتال چه معنایی دارد؟
در‌حالی‌که مصاحبه‌های سنتی هنوز بسیار رایج‌اند، یک گزارش جدید استخدام جهانی نشان می‌دهد که ارزیابی مهارت‌های نرم و جلسات در محیط‌های خودمانی، به‌منظور تعیین شایستگی داوطلبان از نظر تناسب فرهنگی، به‌طور فزاینده‌ای در حال افزایش است. علاوه‌بر‌این، مشخصاً برای بازاریابان دیجیتال، هوش مصنوعی نیز وارد عمل می‌شود. اگر در آینده‌ای نزدیک ربات‌های چت را در حال انجام مصاحبه دیدید، تعجب نکنید!
به‌عنوان بازاریاب از شما انتظار می‌رود در ارائۀ افکار و ایده‌های خود خوب باشید، سریع فکر کنید و تصمیم بگیرید، و خوب بیان کنید. همچنین، عاقلانه است که در مطبوعات صنعت خود کنکاش کنید تا مراقب رقبا و روندهای صنعتی‌ای باشید که می‌توانید آن‌ها را در مصاحبۀ خود بگنجانید.
من هر روز افرادی را برای مصاحبه‌های تعیین‌کنندۀ شغلی آماده می‌کنم؛ بنابراین درک بسیار خوبی از آنچه از کارمندان احتمالی انتظار می‌رود، دارم. براساس سال‌ها دانش و تجربه‌ام، در ادامه چهار مورد از مهم‌ترین زمینه‌هایی را شرح داده‌ام که باید برای دست‌یافتن به شغل رؤیایی‌تان روی آن‌ها تمرکز کنید.
۱) رزومۀ خود را بلد باشید و آن را مثل یک داستان تعریف کنید.
همه‌چیز با رزومه (CV) شما شروع می‌شود. رزومه درواقع داستان مسیر حرفه‌ای شماست. بنابراین، همان‌طور که به سابقۀ خود نگاه می‌کنید، نکات برجسته‌ای را انتخاب کنید که از صحبت‌کردن دربارۀ آن‌ها در مصاحبه لذت خواهید برد و با شغل موردِ درخواستِ شما مرتبط است. ممکن است یک داستان ساده باشد درمورد اینکه چه چیزی الهام‌بخشِ شما برای پیوستن به صنعت بازاریابی دیجیتال بوده است، یا می‌تواند حرف یا مورد خاصی دربارۀ شغل درخواستی‌تان باشد.
بهترین داوطلب‌ها این کار را برای هر مصاحبه‌ای که در پیش دارند، انجام می‌دهند؛ کمی شبیه این است که رزومۀ کاری خود را برای این شغل درخواستی، متناسب‌سازی کنید. مسلط‌بودن به رزومه، برای پاسخ‌دادن به سؤال‌های اجتناب‌ناپذیری که از شما پرسیده می‌شود، حیاتی است؛ ازجمله: «دربارۀ خودت به من بگو» یا «درمورد مسیر حرفه‌ای و شغلی‌ات تا امروز به من بگو».
وقتی از لونه جافه (Lonne Jaffe)، مشاور ارشد هیئت‌مدیرۀ شرکت نرم‌افزاری Syncsort، پرسیده شد که چگونه کارمندان را استخدام می‌کند، او پاسخ داد:
من از داوطلب می‌خواهم موفقیت‌ها، چالش‌ها و مسئولیت‌های اصلی قبلی خود را مرور کند و داستانش را برایم تعریف کند. تا حدی به این دلیل که می‌خواهم ببینم آن‌ها چقدر در داستان سرایی مهارت دارند.
یکی دیگر از تکنیک‌های مفید این است که شش تا هشت نکته را دربارۀ هریک از سمت‌های شغلیِ ذکرشده در رزومۀ خود بنویسید. درمورد مثال‌های مرتبطی که می‌توانید در مصاحبه استفاده کنید فکر کنید و برای هر سمت شغلی، دو تا سه دقیقه زمان برای صحبت‌کردن در نظر بگیرید. به‌طور کلی، در هر مصاحبه بحث‌های مربوط به رزومه حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد.
آخرین نکته: پیش از مصاحبۀ خود، با یکی مثل من صحبت کنید تا از قبل، موارد زیر را بدانید:
- آیا مصاحبه رسمی، جدی، ساختارمند یا خودمانی خواهد بود؟
- عرف پوشش چیست؟ اگرچه باید همیشه شیک و تروتمیز و به‌روز به نظر برسید، اما دریابید که آیا کت‌و‌شلوار مورد انتظار است یا خیر. بازاریابی دیجیتال معمولاً یک صنعت راحت و خودمانی است، بنابراین باید در لباس‌پوشیدن خود، انعکاسی از ماهیت شغل درخواستی‌تان باشید.
- کار شما چگونه باید ارائه شود؟ این موضوع شامل تحصیلات، تجربه‌ها و هریک از نمونه‌کارهای شما می‌شود.
نکتۀ کلیدی: داستان رزومۀ خود را بنویسید و دستاوردهای خود را از قبل فهرست کنید. انجام این کار، به شفاف‌شدن آن در مغزتان نیز کمک می‌کند.
۲) دستاوردهای خود را نمایش دهید.
اگرچه داشتن رزومه ضروری است، توانایی حرف‌زدن دربارۀ تجربه‌ها و زندگی‌بخشیدن به دستاوردهای خود نیز بسیار مهم است. این فرصت شماست تا موفقیت‌های خود را برجسته کنید و درمورد هر چیزی صحبت کنید که ممکن است نتوانسته باشید در رزومۀ کاری خود یا یادداشت پیوستِ آن، بگنجانید.
در هر موقعیت مصاحبه، از شما خواسته می‌شود که دستاوردهای مسیر حرفه‌ای خود را با آن‌ها به اشتراک بگذارید. این لحظه می‌تواند لحظه‌ای تعیین‌کننده در مسیر شغلی شما یا احتمالاً یکی از سه نقطۀ برجستۀ آن باشد. سعی کنید به هر نمونه دستاورد خود رنگ و لعاب بدهید و از این فرصت برای نشان‌دادن مهارت‌هایی که شاید آن‌ها به دنبالش باشند، استفاده کنید.
برای مثال، به‌جای گفتنِ اینکه «من بسیار مفتخرم که در آخرین شغلم برندۀ جایزه شدم»، می‌توانید بگویید:
در آخرین شغلم، به‌خاطر افزایش اهداف فروش به‌میزانِ X درصد و استفاده از فناوری نوآورانه‌ای که بازگشت سرمایه را تصریح می‌کند، برندۀ جایزه شدم.
در‌نظر‌گرفتن نمونه‌هایی که در مصاحبۀ خود از آن‌ها سخن خواهید گفت، به پاسخ سؤال‌هایی که احتمالاً از شما پرسیده خواهد شد، کمک می‌کند؛ برای مثال: «از آن زمانی برایم بگو که آن ]کار[ را بر عهده داشتی…»، که اغلب هم در مصاحبه پیش خواهد آمد.
اگر تازه‌کار هستید و نمونه‌کارهای زیادی برای مطرح‌کردن ندارید، به کارهای داوطلبانه، تحصیلات یا دستاوردهای شخصی‌تان فکر کنید که مهارت‌ها یا استعدادهای کلیدی شما را برای تصدی سمت شغلی موردنظرتان نمایان می‌کند.
یک روش خوب برای مهیاشدن، استفاده از رویکرد مدل STAR به شرح زیر است:
- S = Situation: در یک یا دو جملۀ کوتاه زمینه‌چینی کنید.
- T = Task: در اجرای پروژه، چه وظایفی دخیل بود؟
- A = Action: نقش شما در تیم چه بود؟
- R = Result: پروژه چه دستاوردهایی داشت و در قبالِ اهدافش چگونه عمل کرد؟
اما همه‌چیز، تمرین، تمرین و تمرین است! ما نمی‌توانیم روی این نکته به اندازۀ کافی تأکید کنیم! اگر در آماده‌شدن شکست خوردید، پس خودتان را برای شکست واقعی آماده کنید. ضروری است که نحوۀ بیانِ خود را از قبل تمرین و تکرار کنید. یک دوست، یک گوش شنوا و همدل پیدا کنید، هرکسی که مایل به گوش‌دادن است! معمولاً مصاحبه‌کنندگان برای فهم رویکرد شما از تجربه استفاده می‌کنند. به این ترتیب، آن‌ها ممکن است از شما بخواهند موقعیتی را شرح دهید که در آن با یک وضعیت حساس یا چالش‌برانگیز مواجه شده‌اید.
برای مثال، جنی مینگ (Jenny Ming)، رئیس و مدیرعامل فروشگاه لباس شارلوت راس (Charlotte Russe)، دوست دارد که داوطلبان دربارۀ شکست‌های خود حرف بزنند. او می‌گوید دیدن اینکه فرد داوطلب از ریسک‌کردن بیزار نیست و به چیزهایی که به نتیجه نرسیده‌اند اعتراف می‌کند، کمک‌کننده است.
نکتۀ کلیدی: دستاوردهای خود را متناسب با شغل درخواستی‌تان تنظیم کنید. مصاحبه‌کنندگان به‌ویژه دوست دارند که داوطلبان به آن‌ها نشان دهند چگونه بر یک مشکل غلبه کرده‌اند یا به نتایج برجسته‌ای دست یافته‌اند.
۳) نشان دهید که چرا این شغل را می‌خواهید.
سؤال آخری که در پایان مصاحبه پرسیده می‌شود این است که «چرا این شغل را می‌خواهید؟» یا «چرا می‌خواهید برای شرکت ما کار کنید؟»
با‌این‌حال، دو بخش برای این سؤال وجود دارد: چرا و زیرا.
هرکسی می‌تواند توضیح دهد که چرا یک شغل را می‌خواهد، اما همه نمی‌توانند دلیل مناسب بودن خود را شرح دهند. برای مثال، «من دوست دارم فرصتی برای ایفای این نقش هیجان‌انگیز فراهم شود» برای چرایی مجاب‌کننده است، اما گفتنِ «من دوست دارم فرصتی برای ایفای این نقش هیجان‌انگیز داشته باشم و گزینۀ مناسبی هستم؛ زیرا X سال تجربه و سابقۀ کار ثابت‌شده در XXX دارم»، واقعاً بیانگرِ دلیل آن است.
همچنین، وقت آن است که برخی از تحقیقاتی را که درمورد شرکت انجام داده‌اید، به رخ بکشید. بهترین روش برای انجام این کار این است که آن را با مهارت‌های خود ادغام کنید، نه اینکه صرفاً اطلاعات مربوط به کسب‌و‌کار را پشت‌سرهم ردیف کنید.
برای مثال این یک پاسخ، کاملاً سنجیده است:
من می‌دانم که شما از طریق مشارکت با خیریه‌های محلی، حق خود را به جامعه ادا می‌کنید. من نیز به این موضوع علاقۀ زیادی دارم و در آخرین شغلم نقش قهرمان تیم را بر عهده داشتم تا جذب سرمایه را تا ۱۰درصد افزایش دهم.
همچنین، شاید بخواهید به نمونه‌هایی فکر کنید که نشان می‌دهند چگونه با موقعیت‌های جدید به‌خوبی عجین می‌شوید. برای مثال، شاید یکی از اعضای تیم را راهنمایی کرده باشید یا یک پروژۀ موفق را رهبری کرده باشید. همیشه هم نباید مربوط به شغلتان باشد. کارهای داوطلبانه، خیریه یا دستاوردهای شخصی که مهارت‌های شما را نشان می‌دهند نیز به همان اندازه ارزشمندند.
نکتۀ کلیدی: به این فکر کنید که چرا این شغل را می‌خواهید و آن را با جدیت دنبال کنید؛ زیرا نشان‌دهندۀ این است که شما بهترین گزینه برای تصدی این شغل هستید.
۴) در پایان مصاحبه چند سؤال مناسب بپرسید.
درنهایت، با نزدیک‌شدن به پایان مصاحبه سه سؤالِ واقعاً خوب برای پرسیدن داشته باشید. این موضوع یکی از مهم‌ترین دلایلی است که باعث می‌شود یک داوطلب خوب عمل کند و تأثیر ماندگاری از خود برجای بگذارد.
بهتر است سؤال‌های مرتبط با سمت شغلی خود را مطرح کنید. در اینجا چند نمونۀ خوب را آورده‌ام:
- چه کسی برای این سمت شغلی ایدئال خواهد بود و من چگونه خودم را بسنجم؟
- شما فرهنگ شرکت را چگونه توصیف می‌کنید؟
- در این جایگاه شغلی با چه چالش‌هایی روبه‌رو خواهم شد؟
- برای رشد و پیشرفت چه چشم‌اندازی دارم؟
- کدام جنبه‌های این شغل، بیشترین و کمترین لذت را دارد؟
- در طول شش ماه، چگونه تشخیص خواهید داد که من در این شغل موفق بوده‌ام؟
آخرین توصیۀ ما این است: یک شنوندۀ فعال باشید و همواره با پاسخ‌های خود، دنبال صحبت‌های فرد مصاحبه‌کننده را بگیرید.
نکتۀ کلیدی: سه سؤال خوب آماده کنید تا در پایان مصاحبه، از مصاحبه‌کنندۀ خود بپرسید.