همانطور که در یک بنا ستونها نقش حیاتی داشته و پایه و اساس آن به شمار میروند، در علم مارکتینگ نیز ستونهایی وجود دارند که بدون توجه به آنها، بنای استراتژیها ویران میشود. این ستونها در بازاریابی به ۴p معروف هستند و برای زیرمجموعههای مارکتینگ مثل بازاریابی محتوایی نیز وجود دارند. ۴p بازاریابی محتوایی ارکان اصلی این حوزه است که برای تعیین استراتژی حتماً باید آنها را در نظر گرفت.
در ادامۀ این مطلب از ویپدیا خواهیم گفت که منظور از ۴p در مارکتینگ و بازاریابی محتوایی چیست و چرا توجه به آنها از اهمیت زیادی برخوردار است.
۴p در مارکتینگ چه مفهومی دارد؟
همانطور که از ظاهر کلمات مشخص است، ۴p، بهمعنای ۴ اصل مهم است که با حرف p آغاز میشوند. در علم مارکتینگ گاهیاوقات بهجای ۴p از عبارت آمیختۀ بازاریابی (Marketing Mix) نیز استفاده میکنند که هردو معنای یکسانی دارند. اولین بار در سال ۱۹۶۰، فردی به نام مک کارتی، مفهوم ۴p را توضیح داد؛ بنابراین میتوان ریشۀ آمیختۀ بازاریابی را همان زمان در نظر گرفت.
بهطور کلی میتوان گفت که ما برای بازاریابی محصولات و خدمات یک برند، به تعیین استراتژی نیاز داریم. این استراتژی باید با توجه به ۴ اصل و ستون طراحی شود که کار بازاریابان را راحتتر خواهد کرد. میتوان گفت این ۴ اصل مثل یک نقشۀ راه و یک قالب آماده هستند که متخصصان مارکتینگ باید از آنها با توجه به جزئیات محصول و شرایط برند موردنظر استفاده کنند تا بهآسانی نتایج موردنظر خود را به دست آورند. ۴ اصل مهم آمیختۀ بازاریابی عبارت است از:
۱) Product (محصول)
محصول، اولین و مهمترین بخش در ۴p مارکتینگ است. این اصل میگوید که برای افزایش آگاهی از برند، فروش بیشتر و بهدستآوردن سود، ابتدا باید محصولی محبوب و درست داشته باشید که بتوان روی آن انواع کمپینها و تبلیغات را اجرا کرد. محصول باید طوری طراحی شود که یک نیاز مهم مخاطب را برطرف کند.
۲) Price (قیمت)
اصل بعدی، تعیین قیمت برای محصولی است که در مرحلۀ قبل توضیح دادیم. قیمت محصول باید با توجه به ارزش آن تعیین شود. همچنین لازم است نکاتی مثل شرایط اقتصادی جامعه، وضعیت مالی مخاطب هدف و… را نیز برای قیمتگذاری در نظر داشته باشیم. قیمت محصول نه باید آنقدر پایین باشد که مشتری ارزش آن را درک نکند و نه باید آنقدر بالا باشد که هیچکس نتواند آن را بخرد.
۳) Promotion (تبلیغات)
در این مرحله باید بتوانیم از راههای مختلف محصول خود را عرضه کنیم تا توسط مخاطبان هدف دیده شود. راههای مختلفی برای این کار وجود دارد؛ از روشهای تبلیغاتی سنتی مثل پخش تراکت، بازاریابی دهانبهدهان و… گرفته تا جدیدترین کمپینهای تبلیغاتی دیجیتال مارکتینگ. اینکه از کدام روش برای تبلیغات محصول استفاده کنیم، به نوع محصول، اهداف برند، میزان بودجۀ درنظرگرفتهشده و عوامل مختلف دیگر بستگی دارد.
۴) Place (مکان)
اصل مهم دیگر این است که محل عرضۀ محصول خود را مشخص کنیم. برای این کار لازم است ویژگیهای محصول و مخاطب هدف خود را بررسی کرده و با ویژگیهای مکانهای عرضۀ محصول مطابقت دهیم. ازجمله کانالهای محبوب انتشار محصول میتوان به شبکههای اجتماعی، سایت و… اشاره کرد.
۴p بازاریابی محتوایی چیست؟
بازاریابی محتوایی بخش مهمی از دنیای مارکتینگ است که امروزه به آن بسیار توجه میشود. برای اینکه استراتژی بازاریابی قدرتمند و منظمی داشته باشیم، میتوانیم ۴ اصل گفتهشده در بالا را به بازاریابی محتوایی نیز تعمیم دهیم. بنابراین ۴p بازاریابی محتوایی یک قالب چهارمرحلهای است که کمک میکند راحتتر به اهداف خود درزمینۀ بازاریابی محتوایی برسیم.
اما استفاده از ۴p بازاریابی محتوایی چه مزیتی دارد؟ این اصول کمک میکند که زبان مشترکی بین شما و سایر همکارانتان در پروژه وجود داشته باشد. اگر استراتژی بازاریابی محتوایی شما طوری باشد که فقط خودتان آن را درک کنید، احتمالاً همکاران و مدیران شما خیلی سخت میتوانند به آن استراتژی اعتماد کنند. اما اگر استراتژی خود را در چارچوب خاص و معروفی مثل ۴p بازاریابی محتوایی طراحی کنید، درک آن توسط دیگران راحتتر میشود.
مزیت دیگر این است که این چهار اصل، امتحان خود را پس دادهاند و احتمال اینکه استفاده از آنها شما را دچار شکست کند، پایین است. بنابراین، کمکگرفتن از ۴p بازاریابی محتوایی باعث میشود که شما با اطمینان و اعتماد بیشتری کار خود را ادامه دهید. پس از اینکه برخی مزایای آمیختۀ بازاریابی محتوایی را توضیح دادیم، باید بگوییم که منظور از ۴ اصل چیست و شامل چه مواردی میشود. ۴ رکن و مرحلۀ مهم در بازاریابی محتوایی عبارت است از:
۱) Plan (برنامهریزی)
اولین مرحله برای شروع کار، برنامهریزی است. حالا منظور ما از برنامهریزی چیست؟ برنامهریزی مجموعهای ساختارمند است که باید موارد زیر در آن بررسی و نوشته شود:
- شناخت مخاطبان هدف و کانالهای ارتباط با آنها؛
- میزان بودجۀ درنظرگرفتهشده برای هر تسک؛
- نوشتن خلاصۀ کوتاه (Brief) و توضیح برای همکاران و وظایف آنها؛
- درنظرگرفتن KPIها.
موارد گفتهشده تنها بخشی از نکاتی است که باید در زمان برنامهریزی به آنها توجه کرد. سایر موارد به نوع پروژه و هدف برند بستگی دارد.
۲) Produce (تولید)
پس از اینکه برنامهریزی کردیم، باید آن موارد را به مرحلۀ عمل برسانیم. هر محتوا باید براساس استراتژی و تقویم محتوایی تولید شده و بهدقت بررسی شود. در این مرحله لازم است توجه داشته باشیم که محتوای صوتی، متنی، تصویری، ویدئویی و… تولیدشده، کاملاً با اهداف ازقبلتعیینشدۀ ما هماهنگی داشته و در مسیر درستی باشند.
۳) Promote (تبلیغ)
اگر مرحلۀ توزیع و تبلیغ محتوا بهدرستی انجام نشود، تمام زحمات دو مرحلۀ قبل از دست میرود. پس از اینکه محتوا را طبق برنامهریزی تولید کردیم، باید به دنبال کانال توزیع مناسب آن باشیم. برای این کار لازم است مخاطبان هدف خود را بهدقت شناخته و دربارۀ ویژگیها و علاقهمندیهای آنها تحقیق کنیم.
پس از توزیع باید برای بهتردیدهشدن محتوا به تبلیغات مراجعه کنیم. تبلیغات نیز باید کاملاً با اهداف برنامهریزیشده همراستا باشند و محتوا را در معرض دید مخاطبان هدف بگذارند.
۴) Perfect (بهینهسازی)
آخرین مرحله از ۴p بازاریابی محتوایی، بهینهسازی یا کاملکردن است. برای این کار لازم است بهطور مداوم از طریق ابزارهای خاص، آمارهای محتواها را بررسی و تحلیل کنیم. سپس باید با استفاده از این تحلیلها، محتواهای خود را بهینهسازی و بهروزرسانی کرده و ورژن بهتری از آن را به مخاطب ارائه دهیم.
نکتۀ مهم دیگری که باید دربارۀ ۴p بازاریابی محتوایی به آن اشارهکنیم این است که ۴ اصل گفتهشده، جهانی هستند. درست است که برای طراحی استراتژی بازاریابی محتوایی یک برند باید به فرهنگ، سلیقه و اعتقاد مخاطبان آنها مسلط باشیم، اما ۴ رکن بازاریابی محتوایی به ما کمک میکنند که این مسیر را راحتتر طی کرده و بتوانیم برای برندهایی که در نقاط مختلفی از دنیا هستند، استراتژی بازاریابی محتوایی طراحی کنیم.
جمعبندی
در این مطلب، دربارۀ مفهوم مهمی به نام ۴p بازاریابی محتوایی صحبت کردیم. گفتیم که در ابتدا باید بدانیم این ۴ اصل برای مارکتینگ طراحی شدهاند. ۴p بازاریابی یا آمیختۀ بازاریابی شامل ۴ رکن و مرحله است که باید برای تعیین استراتژی بازاریابی از آن استفاده کنیم. این ۴ اصل عبارتاند از: Product، Price، Promotion و Place. همچنین گفتیم که در بازاریابی محتوایی نیز بهعنوان یک بخش مهم از مارکتینگ این ۴p وجود دارد که به آن ۴p بازاریابی محتوایی گفته میشود. ۴ اصل مهم در بازاریابی محتوایی عبارتاند از:
Plan ،Produce ،Promote و Perfect. این ۴ مرحله کمک میکنند که استراتژی بازاریابی محتوایی برای همه قابل درک باشد و مراحل آن بهدرستی پیش برود. همچنین، این ۴ اصل در تمام دنیا استفاده میشوند و به کمک آن میتوان استراتژی بازاریابی محتوایی را برای هر برندی در دنیا طراحی کرد.