تأثیر کمیک (Comics) بر تبلیغات و بازاریابی برندها

اگر قبلاً هرگز درمورد این موضوع نشنیده‌اید، احتمالاً غافلگیر خواهید شد و آن را به‌عنوان یک استراتژی بازاریابی محتوایی ناکارآمد و نسبتاً عجیب قلمداد خواهید کرد. اگرچه این نوع تبلیغات چیزی نیست که معمولاً روی بیلبوردها یا تابلوها می‌بینید، اما کمیک‌ها (Comics) صنعت بسیار سودآوری هستند و استفاده از آن‌ها در تبلیغات و بازاریابی، روند رو‌به‌رشدی داشته و به‌طرز شگفت‌انگیزی مؤثر بوده است.

وقتی یک کتاب مصور را می‌خوانیم، چه حسی داریم؟ هر ورق یک ماجراجویی جدید را ارائه می‌دهد. نمی‌توان گفت در لحظۀ بعد ممکن است شگفت‌زده شویم یا متأثر و یا پر از خنده. این دقیقاً همان تجربه‌ای است که باید هنگام استفاده از کمیک در تبلیغات برای مشتریان خود به ارمغان بیاوریم. در این مطلب، تأثیر کمیک در تبلیغات و نحوۀ به‌کارگیری آن توسط برندها را بررسی می‌کنیم.

کمیک یعنی چه؟

منظور از کمیک هر نوع رسانۀ روایتگر است که برای بیان ایده‌ها به کمک تصاویر، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تصاویر معمولاً با متن یا سایر اطلاعات بصری ترکیب می‌شوند. البته در تعریف کمیک اختلاف‌نظر هم وجود دارد؛ بعضی‌ها ترکیب تصاویر و متن را کمیک می‌دانند و برخی دیگر توالی تصاویر یا سایر روابط تصویری را کمیک در نظر می‌گیرند.

کمیک‌ها در قالب‌های مختلف مثل کتاب مصور، کمیک استریپ (Comic strips)، کارتون و… تولید می‌شوند. کاریکاتور و سایر اشکال تصویرسازی، رایج‌ترین ابزارهای تصویرسازی در کمیک هستند.

تبلیغات کمیک یعنی چه؟

از دهۀ ۱۹۴۰ جریان تبلیغات جدیدی در کشور آمریکا به راه افتاد که در آن از کتاب‌های مصور برای اهداف تبلیغاتی استفاده می‌شد. این نوع تبلیغات تحت عنوان Comic book ads شناخته می‌شد و بعدها در قالب‌های دیگری به‌کار گرفته شد. البته که آمریکایی‌ها کمیک را اختراع نکردند و این موضوع خیلی قبل‌تر در کشورهای دیگر شروع شده بود. برای مثال می‌توانیم به مانگا در ژاپن اشاره کنیم که شباهت زیادی به کمیک دارد.

به‌طور کلی، تبلیغات کمیک، روشی تبلیغاتی است که از شخصیت‌های کارتونی یا کتاب‌های مصور برای روایت‌کردن یک موضوع استفاده می‌کند. این نوع تبلیغات در آمریکا معمولاً با ادعاهای جالب و البته عجیبی همراه می‌شد که به‌ویژه برای جوان‌ترها بسیار جذاب بود. تبلیغات کمیک به دلیل نرخ تعامل بالایی که داشت، در مقایسه با تبلیغات متنی و معمولی مؤثرتر بود. این شکل از تبلیغات، به‌مرور گسترش بیشتری پیدا کرد و امروز شاهد استفادۀ آن در رسانه‌های آنلاین مثل یوتیوب و اینستاگرام نیز هستیم.

تبلیغات کمیک عمدتاً به‌عنوان وسیله‌ای برای قراردادن محصول و محتوای برند به‌جای رویکرد سنتی استفاده می‌شود. کمیک برای تبلیغ هر چیزی استفاده می‌شود؛ از نوشیدنی گرفته تا لباس‌های ورزشی و اتومبیل و حتی آگاهی اجتماعی و سیاسی.

چرا تبلیغات از طریق کمیک مؤثر است؟

به دور و برمان که نگاه کنیم، پر است از انواع تبلیغات که به شکل‌های مختلف به خوردمان داده می‌شوند. اگر صادق باشیم، از دیدن اکثر این تبلیغات لذت نمی‌بریم و به‌ندرت برای خواندن آن‌ها تلاش می‌کنیم. اما تبلیغات کمیک فرق دارد و نتایج امیدوارکننده‌ای را در دنیای بازاریابی داشته است. علت اصلی جذابیت تبلیغات کمیک این است که خاطرات بصری، قوی‌ترین خاطرات ما هستند و ترکیبی از تصاویر و کلمات پشت‌سرهم، به مغز ما این امکان را می‌دهد که اطلاعات بیشتری را در زمان کوتاه‌تری درک و حفظ کند.

استفاده از کمیک به‌عنوان یک ابزار ارتباط بصری می‌تواند توضیح یا ارائۀ ایده‌ها و فرایندهای پیچیده را بسیار ساده و آسان‌ کند. دقیقاً به همین دلیل است که امروزه تبلیغات کمیک نه‌تنها برای بازاریابی B2C، بلکه برای بازاریابی B2B هم کاربرد دارد. ضمن اینکه همین ویژگی کمیک باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینۀ صرف‌شده برای تبلیغات می‌شود.

دقت داشته باشید که کمیک فقط یک‌سری تصاویر نیست که همراه چند جمله منتقل شود؛ چیزی که تبلیغات کمیک را منحصر‌به‌فرد می‌کند، داشتن داستان‌هایی است که تجربه‌های مختلف را شبیه‌سازی می‌کند. دقیقاً همین ویژگی است که مانع ذهنی اولیۀ مخاطب برای دنبال‌کردن و خواندن تبلیغ را از سر راه برمی‌دارد.

برندها چطور از کمیک استفاده می‌کنند؟

دیگر زمان اینکه کمیک‌ها محدود به انتشارات چاپی باشند گذشته و این نوع تبلیغات جای خود را در فضای آنلاین باز کرده است. بنابراین برندها می‌توانند با کمی خلاقیت، از انواع تبلیغات کمیک در مسیر دستیابی به اهداف بازاریابی خود استفاده کنند.

۱) تبلیغات کمیک در شبکه‌های اجتماعی

با گسترش شبکه‌های اجتماعی و افزایش میزان نفوذ آن‌ها در بین مخاطبان، استفاده از کمیک در این شبکه‌ها نیز رو به افزایش است. برندها سعی می‌کنند داستان‌های خلاقانۀ خود را در قالب کمیک در شبکه‌های اجتماعی مربوط به خود به اشتراک بگذارند. تجربۀ برندهای مختلف نشان می‌دهد که تبلیغات کمیک در شبکه‌‌های اجتماعی نرخ مشارکت را به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش داده است.

۲) تبلیغات کمیک در راستای داستان سرایی

برندها متوجه شده‌اند که برای برقراری ارتباط احساسی با مخاطبان و مشتریان، باید داستان‌های جذاب خودشان را روایت کنند. داستان سرایی (Storytelling) متقاعدکننده به ضرورتی برای کمپین‌های بازاریابی موفق تبدیل شده است. به همین دلیل است که برندهای باهوش، داستان سرایی را یکی از بخش‌های مهم استراتژی بازاریابی خود در نظر می‌گیرند.

شاید کمیک ابزار رایج و معمول برای تبلیغات و بازاریابی یک برند نباشد، اما وقتی صحبت از روایت یک داستان می‌شود، کمیک یک ابزار بی‌نظیر به حساب می‌آید. اجرای تکنیک‌های داستان سرایی با استفاده از کمیک می‌تواند جانی تازه به فعالیت‌های بازاریابی یک برند ببخشد و ارتباطی واقعی و خاص با مخاطبان ایجاد کند. استفاده از کمیک در داستان سرایی باعث می‌شود مخاطبان سریع‌تر و راحت‌تر شما را به خاطر بسپارند و در موقع لزوم به یاد آورند.

این هم چند ایدۀ داستان سرایی از طریق کمیک برای صفحۀ دربارۀ ما سایت:

• کسب‌و‌کار ما چطور به وجود آمد؟
• چرا تصمیم گرفتیم این کسب‌و‌کار را راه‌اندازی کنیم؟
• چرا محصولات و خدمات ما ارزش امتحان‌کردن را دارند؟
• تولید کتاب‌های کمیک

کتاب‌های کمیک فوق‌العاده هستند؛ همه آن‌ها را در کودکی می‌خوانند و امروزه متخصصان بازاریابی به‌طور فزاینده‌ای از آن‌ها برای تبلیغات استفاده می‌کنند. شما هم می‌توانید در راستای بازاریابی محتوایی کسب‌و‌کارتان، شروع به تولید کتاب‌های کمیک مختصر و مفید کنید. کتاب‌های کمیک مربوط به برند شما می‌توانند چاپی باشند و یا در قالب رسانه‌های دیجیتال مثل بلاگ، منتشر شوند. استفاده از تبلیغات کمیک در سایت و بلاگ، نرخ تبدیل را به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد.

موضوع کتاب‌های کمیک می‌تواند چیزهایی مثل این باشد:

• چالش‌هایی که مشتریان و مخاطبان ما دارند؛
• معرفی ویژگی‌ها و مزایای یک محصول یا سرویس؛
• روایت‌کردن داستان‌هایی درمورد پشت‌صحنۀ برند و کارکنان.

دقت داشته باشید که برخلاف محتوای متنی، کمیک‌ها باید داستان را به‌طور خلاصه بیان کنند. فضایی برای کلمات یا تصاویر اضافی وجود ندارد. شما فقط چند فریم برای ارائۀ ایده‌های خود فرصت دارید. این فضای محدود، به این معناست که هر فریم باید به‌نوعی مخاطب را به‌سمت خنده، تفکر و یا هر احساس دیگری سوق دهد.

در یک نگاه

کمیک به دلیل ماهیت جذاب بصری و ظرفیت بالای آن در جلب و حفظ توجه بینندگان، ابزاری مؤثر برای تبلیغات در نظر گرفته می‌شود. این فرایند نسبت به بازاریابی سنتی و انواع متنوع آن مانند تبلیغات بیلبوردی و چریکی ارزان‌تر است و ارتباط و تعامل بهتری با مخاطب ایجاد می‌کند. حتی برخی از این کمیک‌های آنلاین و شخصیت‌های آن‌ها آن‌قدر محبوب می‌شوند که برندها تصمیم به انتشار نسخۀ چاپی آن می‌گیرند. به نظر می‌رسد که استفاده از تبلیغات کمیک می‌تواند فرصتی جدید در فضای بازاریابی آنلاین ایران باشد که هنوز کشف نشده و سردمداری ندارد.