چندین سال پیش در کشور ما شرکتهای خصوصی فعالیت زیادی نداشتند. با ظهور شرکتهای دانشبنیان و پلتفرمهای مختلف، مفاهیمی همچون بازاریابی B2C مطرح شد که دانستن آن به درک کسبوکارهای مختلف کمک میکند. علاوهبراین، دانستن چنین مفاهیمی ما را با روش کار شرکتهای مختلف آشنا کرده و برای ایجاد یک کسبوکار شخصی نیز بسیار مفید است. قبل از توضیح دربارۀ بازاریابی B2C، یک مثال برایتان مطرح میکنیم تا درک این بازاریابی راحتتر باشد.
یک شرکت را تصور کنید که امور تبلیغات شرکتهای دیگر را بر عهده داشته و هماهنگیهای مربوط به آن را انجام میدهد. همزمان، شرکت دیگری را تصور کنید که درزمینۀ عرضۀ بیمه فعالیت داشته و به مشتریان خدمات مربوط به آن را ارائه میدهد. حالا با توجه به این دو شرکت، دربارۀ ۳ سؤال زیر فکر کنید:
- آیا مدل فروش این دو شرکت با هم یکسان است؟
- آیا اقدامهای مربوط به جذب مشتری در این دو شرکت تشابه دارد؟
- استراتژی بازاریابی برای هرکدام به چه صورت انجام میشود؟
در ادامۀ این نوشته سؤالهای مطرحشده در بالا را پاسخ داده و موارد زیر را بررسی خواهیم کرد:
- توضیح دربارۀ مفهوم بازاریابی B2C
- نحوۀ طراحی استراتژی بازاریابی B2C
- مقایسۀ این نوع از بازاریابی با سایر انواع
- علت اهمیت بازاریابی B2C
و سایر نکات مهمی که باید در این حوزه بدانیم.
بازاریابی B2C چیست؟
در قسمت قبل دو مثال زدیم و حالا قصد داریم که آن دو شرکت را با هم مقایسه کنیم. در شرکت اول خدمات تبلیغاتی به یک کسبوکار دیگر داده میشود و این شرکت بهطور مستقیم با فردی به نام مشتری ارتباط ندارد. در شرکت دوم، خدمات گفتهشده فقط به مشتریها داده میشود و شرکت بهطور مستقیم با آنها در ارتباط است. تا اینجا متوجه شدیم که تفاوت این دو شرکت در افرادی است که به آن خدمات یا محصول ارائه میدهند؛ اما این مقایسه به تفاوتی که گفتیم، ختم نمیشود.
مهمترین تفاوت این دو شرکت که به دنبال همان تفاوت اول به وجود میآید، نوع بازاریابی و تبلیغات آنهاست. در شرکت اول باید بتوان به کمک بازاریابی و تبلیغات، یک تیم یا یک کسبوکار را قانع کرد که از خدمات آنها استفاده کنند. در شرکت دوم نیز باید بتوان به کمک تبلیغات و روشهای بازاریابی، روی تکتک افراد تأثیر گذاشته و آنها را به مشتری تبدیل کرد. با توجه به تفاوت سلیقهای که میان یک کسبوکار و یک مشتری در انتخاب خدمات یا محصول وجود دارد، روشهای بازاریابی و تبلیغات آن دو شرکت نیز از زمین تا آسمان با هم تفاوت خواهد داشت.
حالا که تفاوت این دو شرکت را بهخوبی متوجه شدیم، به سراغ مفهوم بازاریابی B2C میرویم. B2C خلاصهشدۀ عبارت Business to customer است که به شرکتهایی که بهطور مستقیم با مشتری ارتباط دارند، گفته میشود. در دو مثال بالا، شرکت دوم B2C بوده و روشهای بازاریابی آن نیز بازاریابی B2C نام دارد. شرکتهای B2C برای رفع مشکلهای مشتری به وجود میآیند و براساس قاعدۀ حل سریع تقاضای مشتری، به فعالیت خود ادامه میدهند. به همین دلیل، این نوع از شرکتها دارای روشهای بازاریابی خاصی هستند تا بتوانند مشتری را بهسرعت قانع کنند.
دلایل اهمیت بازاریابی B2C یا بازاریابی مصرفی
شاید در نگاه اول، پاسخ این سؤال بسیار ساده باشد و تصور کنیم که علت اهمیت بازاریابی B2C نیز همانند سایر روشهای بازاریابی بوده و تفاوتی با آنها ندارد؛ اما این علت تنها یک قسمت کوچک از مزایای بازاریابی B2C است. مزایای استفاده از این روش بازاریابی آنقدر زیاد است که بسیاری از شرکتها، نوع کاربری خود را به B2C تغییر میدهند. ۵ مورد از مهمترین مزایای استفاده از بازاریابی B2C عبارت است از:
- پیشرفت سایت در گوگل: در این روش بازاریابی استفاده از اصول سئو روی سایت مرسوم بوده و به همین علت، سایت کسبوکار یا برند، جایگاه بهتری در گوگل پیدا میکند. داشتن جایگاه بهتر نیز به بیشتردیدهشدن سایت کمک خواهد کرد.
- افزایش شهرت کسبوکار و برند: در بازاریابی B2C افراد بسیار زیادی در دنیا مخاطب ما هستند و جامعۀ آماری بالایی خواهیم داشت. همین نکته باعث میشود که با ایجاد انواع کمپین و اجرای تبلیغات مخصوص این روش، افراد بسیاری جذب کسبوکار شده و برند ما را بشناسند.
- بالابردن تعداد مشاهدهکنندگان سایت: استفاده از بازاریابی B2C به علت تأثیرگذاری بالای آن، باعث میشود تا سیل عظیمی از بازدیدکنندگان به سایت یا حسابکاربری ما وارد شده و آمار مشاهدهکنندگان سایت بسیار بالا رود.
- ایجاد ارتباط بهتر و بیشتر با مشتری: به دلیل داشتن ارتباط مستقیم با مشتری در این بازاریابی، تعامل و مذاکره با آنها راحتتر بوده و دسترسی به مشتریها نیز آسانتر خواهد بود. علاوهبراین، میتوانیم با شناخت گروههای مختلف از مشتریها به سلیقۀ آنها دسترسی پیدا کرده و بر همان اساس، به مشتری خدمات مختلف ارائه کنیم.
- یافتن افراد علاقهمند به کسبوکار و تبدیل آنها به مشتری: زمانی که به کمک بازاریابی B2C، بازدیدکنندگان و مخاطبان ما افزایش پیدا کنند، افراد بیشتری را داریم که میتوانیم آنها را به مشتری تبدیل کنیم. داشتن یک لیست بلند از مخاطبان به ما کمک میکند تا در مناسبتهای مختلف با آنها ارتباط گرفته و تعامل بیشتری ایجاد کنیم.
سازوکار بازاریابی B2C چگونه است؟
بازاریابی B2C سازوکارها و ویژگیهای مختلفی دارد که در جذب مشتری بسیار مؤثر بوده و آن را از سایر روشهای بازاریابی متمایز میکند. ۵ مورد از این خصوصیات عبارتاند از:
- معطلنشدن مشتری برای انتخاب محصول یا خدمات: در بازاریابی B2C لازم نیست که چرخۀ فروش پیچیدهای طراحی شود. همهچیز باید خیلی آسان و در راستای رفع نیاز مشتری صورت گیرد. به همین دلیل، چرخۀ فروش کوتاه بوده و مشتری مسیر طولانی را برای انتخاب محصول یا خدمات طی نخواهد کرد.
- ایجاد احساس نیاز شدید در مشتری: یکی از بنیادهای بازاریابی B2C رفع نیازهای بسیار ضروری مشتری است. به همین علت، ایجاد حس نیاز در مشتری میتواند به جذب او بسیار کمک کند.
- ارتباط راحت و بدون واسطه با مشتری برای متقاعدکردن او: همانطور که گفتیم، در بازاریابی B2C با مشتری بهطور مستقیم در ارتباط هستیم و نبود واسطه در این میان، جذب مشتری را بسیار راحت خواهد کرد.
- افزایش مشتری به دلیل رضایتداشتن مشتریهای قبلی: در این روش بازاریابی، اگر یک مشتری از محصول یا خدمات شرکت راضی باشد، امکان معرفیکردن آن به سایرین توسط مشتری راضی بسیار زیاد بوده و جذب مشتری جدید از این راه نیز انجام میشود.
- امکان اجرای انواع تبلیغات در شبکههای اجتماعی: به دلیل اهمیت ارتباط با عموم مردم، انجام تبلیغ در شبکههای اجتماعی، در این روشِ بازاریابی بسیار اهمیت دارد.
معرفی ۵ بستر مهم برای بازاریابی B2C
پیش از دانستن اصول و استراتژیهای بازاریابی B2C، لازم است بدانیم که این موارد در چه بسترهایی انجام میشوند. ۵ مورد از مهمترین بسترهای بازاریابی B2C عبارتاند از:
- بازاریابی پیامکی: در بازاریابی پیامکی، لیست بلندی از شمارهتلفن مشتریها و مخاطبان ما وجود دارد که لازم است در مناسبتها و مواقع مختلف به آنها پیامک ارسال کرده و با دادن کد تخفیفها یا جوایز مختلف، آنها را بهسوی خود جذب کنیم.
- بازاریابی ایمیلی: بازاریابی ایمیلی نیز همانند بازاریابی پیامکی بوده، با این تفاوت که پیامهای گفتهشده، بهجای پیامک به مشتری ایمیل میشود.
- بازاریابی اینترنتی: در این مورد، فعالیتهای بازاریابی و تبلیغات در سطح وب و روی سایتهای مختلف انجام میگیرد. تبلیغات کلیکی و تبلیغات بنری از مهمترین مواردی هستند که در بازاریابی B2C باید آنها را در نظر گرفت.
- بازاریابی شبکههای اجتماعی: شبکههای اجتماعی به دلیل داشتن تعداد زیادی کاربر، بستر بسیار مناسبی برای بازاریابی B2C و انجام تبلیغ در راستای آن هستند.
- استفاده از سئو: اصول سئو و بازاریابی موتورهای جستوجو گزینۀ مناسبی برای بازاریابی B2C خواهد بود. این کار باعث میشود که جایگاه سایت در گوگل بالاتر رفته و افراد بیشتری از حضور کسبوکار ما باخبر شوند.
آیا بازاریابی B2C با بازاریابی B2B تفاوت دارد؟
اگر به خاطر داشته باشید، در ابتدای این نوشته، دو مدل شرکت مختلف را نام بردیم و گفتیم که طبق تعریف، شرکت دوم از نوع B2C است؛ اما باید بدانیم که همۀ شرکتها و کسبوکارها از نوع B2C نیستند و انواع مختلفی از آنها وجود دارد. یکی دیگر از معروفترین آنها بازاریابی B2B است که برای شرکت اولی که توضیح دادیم، کاربرد دارد.
این نوع بازاریابی، اصول بسیار متفاوتی با بازاریابی B2C داشته و تقریباً در نقطۀ مقابل آن قرار دارد.
چه استراتژیهایی برای بازاریابی B2C وجود دارد؟
همانطور که همۀ ما میدانیم، داشتن برنامهریزی و استراتژی کمک میکند تا یک کسبوکار سریعتر به قلههای موفقیت دست پیدا کند. این موضوع برای بازاریابی B2C نیز صدق کرده و استراتژیهای خاصی برای آن وجود دارد. ۳ مورد از این استراتژیها عبارتاند از:
- استفاده از محتوا: هنگام چیدن استراتژی بازاریابی B2C نباید از محتوا غافل شویم. محتوای درست تأثیر زیادی بر متقاعدکردن مشتری و افزایش فروش دارد. پس از انتشار انواع محتوا و استفاده از بازاریابی محتوایی، باید اصول سئو را روی محتوا پیادهسازی کنیم تا نتیجۀ بهتری از آن بگیریم.
- تخفیفها و جوایز دورهای: استفاده از این مورد در استراتژی بازاریابی B2C، یکی از کلیدهای موفقیت ما در کسبوکار است. لازم است که از قبل مناسبتهای مختلف را بررسی کرده و سپس با توجه به سلیقۀ مشتری، از طریق ایمیل یا پیامک برای او کد تخفیفهای مختلف ارسال کنیم. همچنین میتوانیم مسابقههای دورهای برگزار کرده و جوایزی به شرکتکنندگان اهدا کنیم. این کار تعامل مشتری را با ما بیشتر خواهد کرد.
- استفاده از بازاریابی معرف: این روش بازاریابی باید جایگاه مهمی در استراتژی ما داشته باشد. روش استفاده از آن نیز به این صورت است که باید برای افرادی که کسبوکار ما را به سایرین معرفی میکنند، کد تخفیف یا هدیهای در نظر بگیریم و از آنها بخواهیم که این زنجیره را ادامه دهند. این کار مشتریان زیادی را بهسوی ما جذب کرده و باعث افزایش تعداد مخاطبان خواهد شد.
جمعبندی
بازاریابی B2C مجموعهای از اصول و قواعد است که برای نوع خاصی از کسبوکارها استفاده میشود. این کسبوکارها بهطور مستقیم با مشتری در ارتباط هستند و تبلیغات آنها نیز با توجه به این نکته انجام میگیرد. بازاریابی B2C تأثیر زیادی بر جذب مشتری دارد و به همین علت بسیار پرطرفدار است. در این راه، مواردی همچون بازاریابی ایمیلی، بازاریابی پیامکی، بازاریابی محتوایی و… کمک میکنند تا بازاریابی B2C اثربخشی بیشتری داشته باشد.
همچنین لازم است بدانیم که تیم بزرگ صباویژن در انجام تمام امور مربوط به تبلیغات بازاریابی B2C تخصص داشته و به دلیل داشتن تجربۀ فراوان در این زمینه، میتواند به شما کمک کند.