منظور از «شیطان در جزئیات است» چیست؟

«شیطان در جزئیات است…» جملۀ شوم و بدیمنی به‌ نظر می‌رسد! این‌طور نیست؟ از ظاهر آن که همین برمی‌آید. البته شبیه عبارتی ضرب‌المثل‌مانند است که هشداری درون خودش دارد. در‌عین‌حال که سعی می‌کنید از شیطان دور بمانید، ادامۀ این مطلب را مطالعه کنید تا ببینیم این عبارت چه معنایی دارد و از کجا آمده است.

معنی «شیطان در جزئیات است» (the Devil is in the Detail) چیست؟

احتمالاً از دوران کودکی، والدین و معلمان از شما خواسته‌اند که در درس و زندگی به جزئیات توجه ویژه‌ای داشته باشید. مثلاً شاید قبل از هر امتحانی به شما یادآوری می‌کردند که تمام مطالب کتاب را بخوانید و حتی می‌گفتند که زیرنویس عکس‌های کتاب را نیز بخوانید؛ یا اینکه در مغز شما این وسواس را ایجاد کرده بودند که مشق‌هایتان را دوباره و چندباره چک کنید تا اشتباهی نداشته باشید. چیزی که این اصطلاح و ضرب‌المثل می‌خواهد بگوید نیز همین است: جزئیات مهم است، پس وظیفه‌شناس باشید و به چیزهای کوچک توجه کنید.

اینکه می‌گویند شیطان در جزئیات است، یعنی آن ذرات کوچک، حتی آن‌هایی که ناچیز به شمار می‌آیند، اگر بهشان توجه نشود ممکن است مشکلات متعددی ایجاد کنند. به عبارت دیگر، به شما هشدار می‌دهد که «شیطان» می‌تواند در جزئیات و ذرات پنهان شود و نیاز است که یک فرد جنبه‌ها و زوایای مختلف یک طرح، شرایط و هر چیزی را در ریزترین جزئیاتش بررسی و امتحان کند تا بتواند از مشکلات و مسائل احتمالی دوری کند. در زیر به چند مثال اشاره می‌کنیم:

• وقتی دربارۀ مزایا و حقوق خود برای جایگاه شغلی جدید مذاکره می‌کنید، سؤالات زیادی بپرسید و منتظر پاسخشان باشید تا مطمئن شوید به چیزی که می‌خواهید می‌رسید؛ چون شیطان در جزئیات است!
• می‌دانستم که باید قرارداد اجاره‌نامه را با دقت بیشتری مطالعه می‌کردم. درست است که می‌گویند شیاطینی در جزئیات زندگی می‌کنند و به همین خاطر است که من پول رهن را پس نمی‌گیرم، زیرا نکات ظریف آن بخش را نخواندم و ندیدم که اجازه نداشتم دیوارها را رنگ بزنم.
• ما تصمیم گرفته بودیم یک برنامه‌ریز عروسی استخدام نکنیم، اما بعداً مشخص شد که اشتباه بزرگی کرده بودیم. ما روی چیزهای بدیهی مانند تزیین بی‌نقص محل عروسی، سفارش بهترین غذا، داشتن خلاقیت و لباس‌هایمان تمرکز کرده بودیم و به چیزهای کوچک‌تر مانند جای پارک که باعث فاجعه‌های بزرگ می‌شوند توجه نکرده بودیم. بله! شیطان در جزئیات است و ما این را به سخت‌ترین شکل ممکن یاد گرفتیم!

ریشۀ اصطلاح the Devil is in the Detail از کجاست؟

آن‌طور که از شواهد پیداست، انگار این اصطلاح از عبارت مشابه «خدا در جزئیات است» آمده است. اختراع این اصطلاح «خدا در جزئیات است» به یک معمار آلمانی-آمریکایی به نام لودویگ میس ون در روهه (Ludwig Mies van der Rohe) نسبت داده می‌شود. اگرچه ممکن است او صرفاً به این گفته علاقه داشته باشد و اختراعش نکرده باشد، اما در کتاب‌ها آمده که اولین بار او از این اصطلاح استفاده کرده (به آلمانی der liebe Gott steckt im detail) و ممکن است ریشه‌ای آلمانی نیز نداشته باشد.

در بعضی منابع دیگر هم به تاریخ‌دان آلمانی، ابی واربورگ (Aby Warburg)، نسبت داده می‌شود. درحالی‌که شکل دیگری از آن که به زبان فرانسوی (le bon Dieu est dans le détail) و به‌معنای خداوندگار خوب در جزئیات است به رمان‌نویس معروف فرانسوی گوستاوو فلوبر نسبت داده می‌شود. درنهایت نمی‌توان به‌طور قطعی گفت که ریشۀ این ضرب‌المثل از کجا می‌آید.

البته چیزی که پرواضح است این است که از یک جایی به بعد، خدا در این اصطلاح جایش را به شیطان داده و معنای آن نیز کمی تغییر کرده است. خدا در جزئیات است، به عبارتی به این معناست که جزئیات مهم است و شما باید به آن توجه کنید. اما تغییر آن به شیطان در جزئیات است، یعنی هشداری که ممکن است در جزئیات و ریزه‌کاری‌ها پنهان باشد و افراد باید زیروبم همۀ کارها را در نظر داشته باشند.

بنابراین سوالی که هرازگاهی به‌عنوان یک دیجیتال مارکتر یا کارشناس تولید محتوا از خود باید بپرسیم آن است که: تا چه اندازه‌ای در حیطۀ شغلی و حرفه‌ای خود به جزئیات اهمیت می‌دهیم؟