یکی از موهبتهای بزرگ فضای دیجیتال این است که دیگر محدودیتی در ایجاد دایرۀ اینتراکشن خود نداریم. میتوانیم بهراحتی با افراد مختلف که فرهنگ، شخصیت و اخلاقهای متفاوتی از یکدیگر دارند، تعامل داشته باشیم. اما همانطور که در دنیای واقعی، انسانهای سمی زندگی را برایمان دشوار میکنند، در این فضا هم کاربرانی هستند که نظم و آرامش ما را برهم بزنند.
در این مطلب از ویپدیا میخواهیم از این کاربران یعنی ترولهای اینترنتی (Internet Trolls) صحبت کنیم که چه کسانی هستند و چگونه باید با آنها برخورد کرد.
ترول به چه کسی گفته میشود؟
ترول (Troll) واژهای انگلیسی است و ریشه در اسطورههای اسکاندیناوی دارد. ترول به غولی کوچک گفته میشد که در غار زندگی میکرده و از قدرت جادویی برخوردار بوده است. این غولها انسانها را دشمن خود میدانسته و از هر فرصتی برای ترساندن و آزاردادن آنها استفاده میکردهاند. این لغت به شیوهای از ماهیگیری هم اطلاق میشود که در آن قایق، در حال حرکت با طعمه، ماهیان را صید میکند.
در فضای اینترنت هم ترول به کسی گفته میشود که با رفتارها و پیامهای منفی خود، باعث آزار و اذیت دیگران میشود. او به دنبال جلب توجه یا برهمزدن تمرکز دیگران با ایجاد حاشیه است و در همین راستا هم کردارهای مخربی از خود نشان میدهد. برای مثال، کامنت توهینآمیز میگذارد، احساسات دیگران را تحریک میکند، به مشاجرهها دامن میزند، جنجالآفرینی میکند یا مسیر گفتوگو را درجهت منفی تغییر میدهد.
برخی منابع از ترول بهعنوان یک رفتار یاد میکنند. بهگفتۀ آنها، ممکن است فرد ترول فقط در موضوعات خاصی رفتار ناهنجار از خود نشان دهد. برای مثال، کاربری را تصور کنید که در حوزۀ تخصصی خود یک برند محسوب میشود، اما تعصبات نژادپرستانه دارد که بر بعضی از روابط و گفتوگوهای او سایه میاندازد. ترولها براساس همین رفتارها هم دستهبندی میشوند که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
۵ نوع ترول در اینترنت
همانطور که گفته شد، ترولها برمبنای رفتار و شیوۀ عملکردشان دستهبندی میشوند. تعداد این دستهها بسیار زیاد است که ما در اینجا به ۵ مورد از آنها اشاره میکنیم:
- ترول با عملکرد انتحاری: فردی که با کامنت و پیامهای بیربط، تحریکآمیز یا ناسزا شرایط را متشنج میکند و موضوع را بهسمتی دیگر میکشاند.
- ترول دارای استراتژی: این ترولها بهصورت سازمانیافته و با دیدگاه بلندمدت عمل میکنند. آنها به کامنت قانع نیستند، بلکه حسابهای کاربری جعلی میسازند و برای رسیدن به هدف مخرب خود پافشاری میکنند، رویکردی که متأسفانه در تیم حامیان طرح صیانت از حقوق کاربران هم شاهد بودیم.
- ترول گرامرپدانتر: فردی که وسواسگونه و بهطور مداوم به اشتباهات تایپی، نگارشی و دستور زبانی ایراد میگیرد.
- ترول مذهبی: ترول مذهبی، هر بحث و محتوایی را به دین و مذهب ربط میدهد. او هر مخالفتی با نظر خود را در تضاد با خدا و آموزههای دینی میداند و با توجه به حساسیت موجود در این زمینه، جلوی هر گفتوگو، رشد و مباحثۀ مفیدی را میگیرد.
- ترول مصر به تکرار: فردی که در پی تغییر یا رشد در عقاید و نظراتش نیست. او حرفها و شواهد موجود را نمیشنود و نمیبینید و اصرار به همان چیزی دارد که میداند.
۷ راه مقابله با ترولهای اینترنتی
متأسفانه راهحلی قطعی برای مقابله با همۀ ترولها نداریم و فقط میتوانیم درد حاصل از آنها را کاهش دهیم. در این جهت، روشهای زیر به ما کمک میکند:
- آنها را نادیده بگیریم: ترولها میخواهند دیده شوند و از واکنش و ناراحتی ما لذت میبرند. پس، با بیاهمیتی میتوانیم منبع سوخت آنها را از بین میبریم.
- آنها را بلاک کنیم: خوشبختانه اغلب شبکههای اجتماعی و پیامرسانها قابلیت بلاککردن دیگران را به ما میدهند.
- به مدیر سایت یا انجمن اطلاع دهیم یا در شبکههای اجتماعی آنها را ریپورت کنیم: گاهی لازم است شخصی از جایگاه بالاتر شرایط را مدیریت کند. مدیر رسانه یا پلتفرم، اگر تشخیص به درستی موضوع دهد، میتواند ترول را حذف کند.
- خطمشی و قوانین مشخصی را برای رسانۀ خود تعیین کنیم: وقتی یک رسانه قوانین خود را در همان ابتدا مشخص میکند، اعضای آن خطوط قرمز خود را میدانند؛ این کاری است که همۀ شبکههای اجتماعی هم انجام میدهند و سختگیرانه به رعایت آن نظارت میکنند.
- با دلیل و آمار با آنها صحبت کنیم: ترولهایی را که آگاهی ندارند و فقط به فکر ایجاد تشویش و تحریک احساسات دیگران هستند، میتوان با مدرک و آمار مستدل کنار زد.
- با پیام ترول شوخی کنیم: کسبوکارها اغلب نمیتوانند ترولها را نادیده بگیرند. در این شرایط، میتوانیم با طنز از شدت پیام ترول بکاهیم و اجازه ندهیم بحثی نامرتبط پیش آید.
- آنها را به دیگران معرفی کنیم: میتوانیم پیام توهینآمیز و غیرواقعی ترول را در استوریها، پست یا رسانهای که در اختیار داریم منتشر کنیم. ممکن است این کار باعث شرمزدگی و توقف او شود.