زمانی، کاپ پیروزی و مهارت برای کسی بود که بتواند با استفاده از کاراکترهای صفحهکلید، شکلکهایی از چهرۀ انسان، گل، حیوان و… بسازد. این کار، فقط برای بیان احساسات در مناسبتهای خاص و گاهی نیز از سر شوخطبعی انجام میشد.
از همان زمان، همه میدانستند که فضای اینترنت و پیامک تا چه حد سرد و بیاحساس است. این فضا سوءتفاهمهای زیادی را نیز به همراه داشت؛ چون متوجه نمیشدید متن ارسالی لحنی عصبانی دارد، شوخطبعانه است یا معنای کنایهای دارد. ایموجیها معجزهای برای گرمابخشیدن به این فضا بودند. آنها احساس را به دنیای سخت تکنولوژی پیوند زدند و همهچیز را تغییر دادند.
اما ایموجیها از کجا آمدهاند؟ چه کسانی آنها را تولید میکنند و روز جهانی ایموجی چه داستانی دارد؟ در این مطلب، ضمن بررسی این سؤالات، گریزی میزنیم به برخی از کمپینهایی که کسبوکارها در روز جهانی ایموجی اجرا کردهاند.
داستان تولد ایموجی
به نظر شما یک پروفسور چگونه باید در ایمیل خود نشان دهد که لحنی جدی ندارد؟ در سال۱۹۸۲، یعنی حدود ۴۰ سال پیش، پروفسور اسکات فالمن (Scott Fahlman) از دانشگاه کارنگی، برای اینکار ازآیکونهای 🙁 و 🙂 در ایمیل خود استفاده کرد. هدف او یک شوخی ساده بود، اما با گسترش تکنولوژی و اینترنت، استفاده از این نمادها درفضای وب و پیامکها رایج شد. این نمادها، به شکلک یا ایموتیکان (Emoticon) معروف شدند که ترکیبی از دو واژۀ Emotion و Icon است.
سالها بعد (۱۳۹۹میلادی)، ایموجی بهطور رسمی در کشور ژاپن متولد شد. خلق آن توسط شگیتاکا کوریتا (Shigetaka Kurita)، یکی از مهندسان کمپانی NTT Docomo صورت گرفت. او برای گوشی جدید این شرکت، شکلکهای متفاوتی را طراحی کرد. این شکلکها که در تصویر زیر آمدهاند، «ایموجی» یا «عکسنوشته» نام گرفتند.

کوریتا معتقد بود که میتوانیم با عکسنوشتهها، بدون استفاده از کلمات، احساسات خود را در دنیای تکنولوژی بیان کنیم. استقبال مردم و تأثیری که ایموجیها بر زندگی دیجیتال مردم گذاشتند، این حرف را به اثبات رساند. با این حساب، انتظار میرود روز جهانی ایموجی همان روزی باشد که برای اولین بار ایموجی تولید شد؛ اما اینطور نیست.
روز جهانی ایموجی؛ جشن تولد یا جشن شهرت
همانطور که گفته شد، با تولد ایموجیها، استفاده از آنها در ژاپن رواج پیدا کرد. اما آنها هنوز در سطح جهانی مطرح نبودند و تا قبل از ورود اپل به این حوزه، چندان مهم به حساب نمیآمدند. شرکت اپل، در تاریخ ۱۷جولای۲۰۱۱، بهطور رسمی ایموجیها را به صفحهکلید گوشی آیفون خود اضافه کرد. درواقع ۱۷ جولای، نقطۀ شروع رقابت برندهای مختلف برای اضافهکردن ایموجیها به پلتفرمهای خود شد.
چند سال بعد جرمی برگ (Jeremy Burge)، بنیانگذار سایت Emojipedia، روز ۱۷ جولای را روز جهانی ایموجی نامگذاری کرد. هدف از تعیین چنین روزی، ترویج استفاده از ایموجیها و ایجاد حس خوب در اطرافیان بود. در این روز خاص، هر سال ایموجیهای جدید به دنیای تکنولوژی معرفی میشوند. مردم با ارسال ایموجی به یکدیگر آن را جشن میگیرند و کسبوکارها با استفاده از ایموجی، پیامهای برندینگ و بازاریابی خود را ارسال میکنند. اما چه شرکتی ایموجیها را تولید و در این روز معرفی میکند؟
ایموجیهای جدید چگونه تأیید و معرفی میشوند؟
وظیفۀ استانداردسازی و انتشار ایموجیها به عهدۀ کنسرسیوم یونیکد (Unicode Consortium) است. این سازمان، یک گروه غیرانتفاعی است که روی استانداردهای بینالمللی در حوزۀ اطلاعات و تکنولوژی نظارت میکند. افراد و شرکتهای مختلف، ایموجیهای جدید خود را به این سازمان معرفی میکنند. البته باید بتوانند با یک فلسفه و دفاعیۀ قوی، این مجموعه را برای لزوم وجود ایموجی خود قانع کنند و کار سختی در پیش دارند.
پس از تأیید و انتشار ایموجی توسط کنسرسیوم، باقی کارها به شرکتهایی مثل گوگل، فیسبوک، شرکتهای تولیدکنندۀ تلفن همراه، شبکههای اجتماعی و… بستگی دارد. آنها هنگام تهیۀ نسخهها و آپدیتهای جدید، ایموجیهای جدید را در پلتفرمهای خود جای میدهند.
تاکنون ۱۴ ورژن از این ایموجیها توسط کنسرسیوم منتشر شده است. آخرین ورژن آنها در سال ۲۰۲۱، با حضور ۳۷ کاراکتر جدید معرفی شد. این کاراکترها شامل مواردی همچون اتمام شارژ باتری، چهرۀ در حال ذوب، دستدادن به رنگ پوستهای مختلف و… هستند.
بازاریابی ایموجی
ایموجیها علاوه بر کمک به مردم برای راحتتر بیان کردن افکار و احساساتشان، برای کسبوکارها نیز به ابزاری مهم تبدیل شدهاند. برندها با استفاده از ایموجیها میتوانند تعاملات صمیمانه، قوی و پایدارتری با مخاطبان خود ایجاد کنند. آنها در کامنتها، دایرکتها، کپشنها و عناوین پستهای خود از وجود ایموجی بهره میبرند. حتی کمپینهایی نیز با محوریت ایموجیها ترتیب میدهند. اجازه بدهید تعدادی از این کمپینها را که در روز جهانی ایموجی اجرا شدهاند، ببینیم. (این ویدئو را ببینید.)
شرکت مسافری Ixigo
شرکت مسافری Ixigo، هر سال به مناسبت روز جهانی ایموجی چالشهایی را در شبکههای اجتماعی برگزار میکند. برای مثال در سال گذشته، آنها در طی یک بازی از کاربران خواستند با استفاده از ایموجیهایی که کنار هم قرار گرفتهاند، اصطلاح یا جملهای بسازند و کامنت کنند. یکی دیگر از کمپینهای جالب این برند، در سال ۲۰۱۸ اجرا شد. در این کمپین، یک بازی ۱۰قسمتی برای حدسزدن شکلک جواب طراحی شده بود. این پستها، اینگیجمنت بالایی به دنبال داشتند.
شرکت Swiggy
شرکت سوییگی پلتفرمی آنلاین برای سفارش و ارسال غذاست. این شرکت، برای روز جهانی ایموجی کمپینی طراحی کرد که در آن کاربران میتوانستند با استفاده از ایموجی، غذای خود را سفارش دهند. درواقع، وقتی در بخش جستوجوی پلتفرم، ایموجیهای مربوط به حوزۀ غذا درج میشد، فهرستی از غذاهای مرتبط، برای انتخاب در پیش روی کاربر قرار میگرفت.
فایل gif 5
شرکت DisneyLand
تبلیغ ویدئویی شرکت دیزنیلند، فقط در توییتر ۲۰۵۵ بار ریتوییت شد. این ویدئو بازسازی مجدد انیمیشن Frozen است، با این تفاوت که شخصیتهای آن ایموجیها هستند و داستان در فضای داخل گوشی رخ میدهد. دیزنیلند این محتوا را در روز جهانی ایموجی منتشر کرد که با استقبال زیاد کاربران مواجه شد.