چرا لینکدین پر از آدم‌های موفق و پردستاورد است؟
شما هم با دیدن پروفایل‌های لینکدین، افسرده و مضطرب می‌شوید؟
آیا آدم‌ها همان‌قدر که در اینستاگرام نشان می‌دهند، در واقعیت هم شاد و خوشبخت‌اند؟ حتماً این پرسش را بارها و بارها شنیده‌اید. مشابه این سؤال به اشکال دیگر درمورد سایر شبکه‌های اجتماعی هم مطرح می‌شود. برای مثال، آیا آدم‌های توییتر در زندگی واقعی خود نیز همین‌قدر غمگین و ناراضی‌اند؟
درمورد لینکدین چطور؟ مواجهه با صفحۀ آدم‌ها در شبکه‌ای مانند لینکدین که برای ارتباطات حرفه‌ای ساخته شده است، چه حسی به مخاطب می‌دهد و چه سؤالی را به ذهن متبادر می‌کند؟ با گشتی در بحث‌های توییتر و سایت کورا (Quora)، به این دست سؤال‌ها برمی‌خوریم: چرا فضای لینکدین این‌قدر جعلی و ساختگی است؟ آیا آدم‌های لینکدین در واقعیت هم همین‌قدر موفق و پردستاوردند؟ شما هم با دیدن پروفایل‌های لینکدین افسرده و مضطرب می‌شوید؟
در این مطلب از وی‌پدیا به این موضوع خواهیم پرداخت.
کاربران با دیدگاه مخالف، دراین‌باره چه می‌گویند؟
لینکدین یک شبکۀ اجتماعی تجاری است که برای مقاصد حرفه‌ای، اشتغال و بهبود کسب‌و‌کارهای مختلف طراحی شده است. کاربران این شبکۀ اجتماعی می‌توانند از طریق آن، با افراد دیگری که در حوزۀ کاری‌شان فعالیت می‌کنند آشنا شوند و با آن‌ها ارتباط برقرار کنند. همچنین از لینکدین می‌توان برای یافتن کار یا استخدام افراد استفاده کرد.
اما آیا این شبکۀ تجاری از دید همۀ کاربرانش، همین‌قدر مفید است؟ آیا همۀ افراد از حضور و فعالیت در آن، حس خوبی می‌گیرند؟
یکی از کاربران کورا نوشته است: «به نظر می‌رسد چاره‌ای نیست و شما ’باید یک صفحۀ لینکدین‘ داشته باشید تا به‌عنوان فرد‌ی حرفه‌ای در جهان، جدی گرفته شوید. به همین ترتیب شما ’باید کت و شلوار بپوشید‘ تا به دنیا نشان دهید که می‌توانید کار خود را به بهترین نحو انجام دهید. هیچ‌کس جدی‌تر از کسی نیست که هر روز کت‌و‌شلوار می‌پوشد و صفحۀ لینکدین خود را به‌روز می‌کند. شما با این کار به کارفرمایان نشان می‌دهید که مایلید طبق قوانین آن‌ها بازی کنید و با هر تصویری که مورد پسندشان است مطابقت دارید.»
با گشتی در بحث‌های توییتر و سایت کورا متوجه می‌شویم که بسیاری از افراد از فضای لینکدین حس خوبی نمی‌گیرند. به نظر آن‌ها لینکدین بیشتر از سایر شبکه‌های اجتماعی، دروغگویی و خودنمایی را تشویق می‌کند. در ادامه چند مورد از دیدگاه‌های کاربران ایرانی و خارجی را آورده‌ایم:
- «مردم در لینکدین کوچک‌ترین دستاورد خود را چنان به نمایش می‌گذارند که گویی جایزۀ نوبل گرفته‌اند. حالا شاید این نمایش زاییدۀ خلاقیتشان باشد، ولی نتیجه‌اش چیزی است که حس تقلبی و جعلی بودن به مخاطب می‌دهد.»
- «من لینکدین را دوست ندارم، چون کاملاً ساختگی و جعلی است. همه خود را موفق نشان می‌دهند، غوطه‌ور در اقیانوسی از دانش، استعداد، مهارت و موفقیت.»
- «صد رحمت به اینستاگرام. چقدر ما خوبیم. چقدر ما کاربلدیم. چقدر مدیران خوبی داریم. پروژه‌هامون چه به‌موقع و دقیق انجام می‌شه. اینه لینکدین؟»
- «لینکدین یه‌جوریه که آدم حس تنبلى و دستاوردنداشتن بهش دست می‌ده.»
- «هروقت می‌رم لینکدین، دوستام رو می‌بینم، افسردگی می‌گیرم برمی‌گردم.»
- «من اصلاً لینکدینم رو چک نمی‌کنم، چون هربار بازش می‌کنم، می‌بینم یکی از دوستام توی یکی از این های-تک‌ها (گوگل و اپل و…) یک شغل عالی گرفته، همه‌ش فکر می‌کنم عقبم، استرس می‌گیرم.»
- یکی از کاربران کورا هم نوشته است: «من دیگر از هیچ شبکۀ اجتماعی استفاده نمی‌کنم؛ زیرا همۀ آن‌ها را افسرده‌کننده می‌دانم. مردم خودِ واقعی‌شان را در هیچ شبکۀ اجتماعی نشان نمی‌دهند. همه‌چیز تبدیل به تبلیغ شده است؛ نشان‌دادن تصویری که فکر می‌کنید مورد تأیید و باعث جلب توجه دیگران است. شما آن چیزی را نمایش می‌دهید که دیگران دوست دارند ببینند، نه واقعیت را. دیگر هیچ اصالتی وجود ندارد و من هیچ ارزشی در آن‌ها نمی‌بینم.»
۱۰ واقعیت که مواجهه با جنبۀ نمایشی لینکدین را برای مخالفان، راحت‌تر و حتی منصفانه‌تر می‌کند
با این اوصاف چه باید کرد؟ آیا باید از فضای لینکدین فاصله گرفت و چشم بر همۀ مزیت‌هایش بست؟ یا اینکه سعی کنیم کمی منطقی‌تر با واقعیت‌هایش مواجه شویم. در ادامه به ۱۰ واقعیت اشاره می‌کنیم که مواجهه با جنبۀ نمایشی لینکدین را برای مخالفان و منتقدان آن، راحت‌تر و حتی منصفانه‌تر می‌کند.
- الگوریتم لینکدین را نادیده نگیرید. لینکدین الگوریتمی برای ارزیابی میزان قوی‌بودن پروفایل‌ها دارد. هرچه امتیاز یک پروفایل بالاتر باشد، رتبۀ بالاتری کسب می‌کند و درنتیجه بیشتر در معرض دید قرار می‌گیرد. پس عجیب نیست اگر پروفایل‌های پربارتر بیشتر به چشم می‌آیند. آنچه تصویر غالب شما از لینکدین را می‌سازد معمولاً مربوط به همین پروفایل‌های قوی است. بسیاری از این افراد و شرکت‌ها خودشان بازاریابان زبده‌ای هستند که می‌دانند چگونه باید برند خود یا کسب‌وکارشان را تبلیغ کنند.
- به گفتۀ یکی از کاربران پلتفرم کورا که هزاران رزومه (و پروفایل لینکدین) را خوانده و صدها مصاحبه انجام داده است، تفاوت‌های فرهنگی نیز در این وضعیت تأثیرگذار است. اهالی برخی کشورها (مانند ایالات‌متحده و بریتانیا) تمایل دارند در ارائۀ مهارت‌ها و توانایی‌های خود اغراق کنند، در‌حالی‌که برخی دیگر (مانند اهالی نروژ) در این زمینه بسیار خجالتی هستند.
- محیط توییتر، اینستاگرام، لینکدین، فیس‌بوک، تیک‌تاک و… با یکدیگر متفاوت است. از‌آنجایی‌که لینکدین یک پلتفرم شبکۀ تجاری است، طبیعی است که نمایش تحصیلات، توانمندی‌ها، دستاوردهای حرفه‌ای و تخصصی افراد در آن پررنگ باشد. شاید خوشایند ما نباشد و آن را اغراق‌آمیز بدانیم، اما باید در نظر داشته باشیم که در اغلب موارد، افراد صرفاً طبق قواعد هر شبکۀ اجتماعی رفتار می‌کنند. در هر زمین بازی، باید طبق قواعد همان بازی، بازی کرد.
- طبیعی است که هر فرد یا کسب‌وکاری، روزها و تجربه‌های بدی هم دارد. همه ممکن است در یک پروژه شکست بخورند یا یک رویداد افتضاح و بی‌نتیجه را تجربه کنند. چه کسی می‌تواند ادعا کند که هرگز زمین نخورده است؟ درون هر شرکتی، اختلاف و درگیری هم وجود دارد. همه اعصاب‌خردی‌هایی دارند؛ اما چرا باید این‌ها را جار بزنند؟ چه لزومی دارد که دیگران هم در جریان این اتفاقات قرار بگیرند؟ مگر ما دعواها، روزهای تلخ و شکست‌های خانوادگی خود را مقابل فامیل و همکار و همسایه جار می‌زنیم؟
- بله، قطعاً افراد و شرکت‌هایی هم وجود دارند که دستاوردها و رویدادهای خوب خود را به‌طرزی اغراق‌آمیز پست می‌کنند تا تأیید یا اعتبار کسب کنند. جشن شروع و پایان کار، ضیافت‌های شلوغ و پرهزینه، بسته‌های متنوع مناسبتی، همۀ این‌ها می‌تواند درجهت کسب اعتبار، تأیید و جذب مخاطبان بیشتر، نمایش داده شود. آیا این کار، نوعی تبلیغات و بخشی از فرایند بازاریابی دیجیتال نیست؟ پس به همان دید، نگاهش کنید.
- ممکن است پروفایل‌های اطرافیان شما تا این حد چشمگیر باشند؛ اما پروفایل‌های خیلی معمولی‌تری هم در سراسر لینکدین وجود دارد که تاکنون به چشم شما نخورده است. همان‌طور که گفتیم، الگوریتم لینکدین در شکل‌گیری این وضعیت بی‌تأثیر نیست. می‌توانید به جست‌وجوی خود ادامه دهید و اعماق لینکدین را بکاوید. لینکدین پر از پروفایل‌های معمولی است.
- البته تعداد زیادی پروفایل جعلی هم وجود دارد. برخی افراد نیز ممکن است دروغ بگویند یا در ارائۀ مشخصات خود زیادی اغراق کنند. برای مثال، مهارت‌هایی را در لیست خود بیاورند، فقط برای اینکه صفحه را پر کنند و خود را چشمگیرتر نشان دهند. «من به زبان اسپانیایی تسلط دارم»؛ در‌حالی‌که فقط سطح ۱ آن را طی کرده‌اند. یا «در نرم‌افزار افترافکت تجربۀ بالایی دارم»؛ در‌حالی‌که ممکن است تنها یک بار آن هم در تمرین کلاسی، با آن کار کرده باشند. در همۀ شبکه‌های مجازی و در سراسر دنیای واقعی، افراد لاف‌زن و فریبکار وجود دارند که اغلب قابل تشخیص‌اند. پس لازم نیست خیلی جدی‌شان بگیرید و این قضیه را به کل فضای لینکدین تعمیم دهید؛ همان کاری که در سایر شبکه‌های اجتماعی و دنیای واقعی می‌کنید.
- فراموش نکنید لینکدین در طول سال‌ها به‌طور قابل توجهی تغییر کرده است. در گذشتۀ نه‌چندان دور افراد پروژه‌های فوق‌العادۀ خود را به‌طرزی ساده‌تر و شاید اصیل‌تر به نمایش می‌گذاشتند. این تغییر، به لینکدین محدود نمی‌شود. همه‌چیز در دنیای دیجیتال امروز، کمی نمایشی‌تر شده است. ابزارهای تکنولوژی و شیوه‌های گوناگون بازاریابی دیجیتال و تبلیغات آنلاین، به افراد اجازۀ ابراز خلاقیت و قدرت ارائۀ بیشتری داده است. درهرحال، نباید وضعیت امروز را با گذشته مقایسه کرد. طبیعی است رزومه‌ای که پیش از این در چند سطر ساده نوشته می‌شد، حس اصالت بیشتری القا می‌کرد تا رزومه‌ای که امروز با استفاده از جدیدترین فناوری‌های روز ارائه می‌شود. اما این همیشه نامش جعل یا بزک نیست. صرفاً ممکن است به برخی افراد فرصت سوء‌استفادۀ بیشتری بدهد. همان‌طور که گفتیم، راستی‌آزمایی و تشخیص آن کار سختی نیست.
- این نوع تظاهر آنلاین نباید خیلی تعجب‌آور باشد، زیرا انسان‌ها در زندگی واقعیِ خود نیز تظاهر می‌کنند. «تظاهرکردن»، با ظهور شبکه‌های اجتماعی شروع نشده، بلکه همیشه همراه انسان بوده است. این یک عادت قدیمی بشر است که تصویری دور از واقعیت از خود به نمایش بگذارد؛ استفاده از تظاهر برای بقا. شاید اندکی عجیب باشد، اما حتی آن کسی که اندوه و افسردگی خود را به‌طرزی اغراق‌آمیز نمایش می‌دهد، احتمالاً در واقعیت این‌گونه نیست.
- درنهایت، این شمایید که تصمیم می‌گیرید چه کسی را دنبال کنید و با چه کسی در ارتباط باشید. می‌توانید افرادی را که محتوای جعلی به اشتراک می‌گذارند دنبال نکنید. تعارف را کنار بگذارید.
و حرف آخر…
با درنظرگرفتن واقعیت‌هایی که مطرح شد، لازم نیست لینکدین را کنار بگذارید یا همرنگ جماعت شوید. سعی کنید در عین بروز خلاقیت، پروفایلی واقعی و صادقانه ایجاد کنید و کاربران مناسب را دنبال کنید. اگر هدف جذب کارفرمایان، مشتریان یا ارائۀ بینشی درمورد شخصیت خودتان است، اغراق در پروفایل بی‌فایده است. با این کار فقط دیگران را ناامید خواهید کرد. آدم‌ها روی دروغ، فریب، خودنمایی و تظاهر حساس‌اند و برخی شامّۀ تیزتری در تشخیص آن دارند.
خودتان باشید و از دیدن موفقیت‌های واقعیِ دیگران لذت ببرید.