کندزیستی (Slow Living) چیست؟ + اینفوگرافیک
12 روش برای تعادل‌بخشیدن به زندگی در دنیای پرسرعت تکنولوژی
شما جزو کدام دسته هستید؟ از افرادی که «سرم خیلی شلوغ است» را با غرور می‌گویند و این «بدو بدوکردن» را نشانگر «مهم‌بودن» و «پرشوربودن» می‌دانند؟ یا از آن کسانی که از این وضعیت کلافه شده‌اند؟ احتمالاً تصویری رؤیایی هم از آینده در ذهن دارید که روزی در کلبه‌ای با آرامش می‌نشینید، لیوانی چای را مزه‌مزه می‌نوشید و تا میتوانید هوای دلچسب طبیعت را استشمام می‌کنید.
آیا در این دنیای پرتکاپو و سریع می‌توان به این رؤیا رسید یا به این سبک زندگی کرد؟ مدت‌هاست که در جهان از کُندزیستی (Slow Living) و لذت‌بردن از لحظه صحبت می‌شود؛ مفهومی که از تصاویر انتزاعی‌‌ای که اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در ذهن ما ساخته‌اند فراتر می‌رود و قابلیت اجرا در زندگی واقعی را دارد. در این مطلب از وی‌پدیا دربارۀ کندزیستی و روش‌های پیاده‌سازی آن در زندگی صحبت می‌کنیم.
کندزیستی چیست؟
کندزیستی، سبکی از زندگی است که تأکید دارد در امور روزمرۀ خود آهسته پیش برویم و از بودن در لحظه لذت ببریم. ایدۀ اولیۀ کندزیستی در سال ۱۳۸۶ و در رم شکل گرفت. در آن زمان مک‌دونالد برای اولین بار شعبه‌ای در این کشور باز کرده بود. جمعی از فعالان ایتالیایی در اعتراض به فست‌فود در مقابل آن گرد هم آمدند و به آهسته‌ترین شکل ممکن پاستا خوردند. در طی این جنبش اصطلاح Slow Food در مخالفت با Fast Food ساخته شد.
اهمیت این آهستگی، کم‌کم در بحث زندگی شهری هم مطرح شد و بعد از آن در دنیای تکنولوژی راه باز کرد. هرچه تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی با سرعت بیشتری رو به جلو حرکت می‌کنند، زندگی هم دور تندتری به خود می‌گیرد و شلوغ‌تر می‌شود. هر روز تعداد مکالمات ما، میزان ردوبدل اطلاعات و اخبار، تعداد نفراتی که در طول روز یا هفته با آنها در ارتباط هستیم و حجم کارهایمان بیش از قبل افزایش می‌یابد؛ همین موضوع باعث شده است که گاهی بدون اینکه متوجه باشیم، تا مرز فرسودگی کار کنیم.
به گفتۀ کارل اونوره (Carl Honoré) در کتاب جنبش آهستگی، به‌طور مداوم از کیفیت زندگی کم و به کمیت آن اضافه می‌شود. آهستهزندگیکردن می‌خواهد این کیفیت را با بودن در لحظه افزایش دهد و به‌جای تلاش برای انجام‌دادن سریع‌تر کارها آنها را به بهترین شکل ممکن به سرانجام برسانیم.
متأسفانه برداشت‌های اشتباهی از این سبک از زندگی وجود دارد و لازم است برای درک بهتر آن، به برخی از آنها نگاهی بیندازیم.
تصورات غلط از کندزیستی
- کندزیستی به این معناست که کارها را تا حد امکان آهسته انجام دهیم: این قطعاً یکی از بزرگترین تصورات نادرست دربارۀ کندزیستی است. حرف بر سر این نیست که وقت خود را بیهوده تلف کنیم، عجله نکنیم و هر کاری را با سرعت مناسب آن انجام دهیم. درواقع باید با استفادۀ بهینه از زمان برای کارهای مهم‌تر وقت ذخیره کنیم.
- آهستهزندگیکردن، تصویری آرمانی و زیبا برای آینده است: اگر در شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام Theartofslowliving# را جست‌وجو کنیم، با تصاویر بسیار آرمانی و به‌دور از واقعیت روبه‌رو می‌شویم؛ برای مثال، گوشه‌ای دنج و ساده با لباس‌های راحت و به‌رنگ خنثی. این محتواها باعث شده‌اند کاربران کندزیستی را جزو اهداف و آرزوها قلمداد کنند؛ آرزویی که ممکن است هیچ‌گاه به آن نرسند. در‌حالی‌که این‌طور نیست و این مفهوم را می‌توان در زندگی فعلی خود به هر صورتی که هست، جاری کرد.
- کندزیستی به‌معنای انجام‌دادن کارهای کمتر است: باز هم تصور نادرستی است؛ در کندزیستی، چیزهای غیرضروری را از زندگی حذف می‌کنیم و زمان خود را روی کارهای مهم‌تر می‌گذاریم.
- کندزیستی مخالف تکنولوژی، اینترنت و دستگاه‌های هوشمند است: آهستهزندگیکردن به معنای عقب‌گرد کردن و سفر به گذشته نیست. برعکس، از ابزارهای آنلاین می‌توان برای برنامه‌ریزی بهتر و انجام بهینۀ کارهای خود استفاده کرد. مسلماً به پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی هم برای ارتباطات خود نیاز داریم. فقط باید هواسمان باشد که بردۀ گوشی، لپ‌تاپ و دیگر دستگاه‌های هوشمند نشویم و تمام وقت خود را در آنها نگذرانیم.
- آهستهزندگیکردن همان مینیمالیست‌شدن و ساده‌زیستی است: ما می‌توانیم مینیمال زندگی کنیم اما کندزیستی در آن جریان نداشته باشد و برعکس، می‌توانیم آهسته زندگی کنیم اما ساده‌زیست نباشیم. هرچند مینیمالیسم و مصرف‌گراییِ کمتر کمک می‌کند تا زندگی آهستۀ باکیفیت‌تری را تجربه کرده و زمان و انرژی بیشتری برای اولویت‌های خود ذخیره کنیم.
۱۲ روش ساده برای تمرین کندزیستی
برای کندزیستی و شروع یک زندگی متعادل می‌توانیم به این روش‌ها عمل کنیم:
- نفس عمیق و آهسته بکشیم: نفس‌عمیق‌کشیدن ساده به نظر می‌رسد. اما آن‌قدر در طول روز درگیر می‌شویم که همین حرکت ساده را فراموش خواهیم کرد. نفس عمیق آگاهانه حواس ما را به لحظه برمی‌گرداند و کم‌کردن سرعتمان را به ما یادآوری می‌کند.
- اولویت‌های خود را بشناسیم: آیا واقعاً به هدف زندگی خود فکر کرده‌ایم؟ آیا اولویت‌های خود را می‌شناسیم؟ باید به آنها فکر کنیم و تعریف دقیقی داشته باشیم. با فهمیدن این موارد بهتر می‌توانیم برای روال کارهای روزمرۀ خود برنامه بریزیم و تصمیم بگیریم کدام اقدام و تصمیم ما غیرضروری است و می‌تواند حذف شود.
- «نه»گفتن را یاد بگیریم: به هر چیز غیرضروری و نامرتبط به هدفمان «نه» بگوییم. وقتی فقط به کارهای مهم «بله» گفته شود، کم‌کم عبارت «سرم شلوغ است» هم از دایرۀ لغاتمان حذف خواهد شد.
- مرحله‌به‌مرحله پیش برویم: این سبک از زندگی را با گام‌های کوچک و دندۀ پایین شروع کنیم. اگر از قبل به مینیمالیسم علاقه داشته باشیم، می‌توانیم از آن به‌عنوان حرکتی آغازین به‌سوی زندگی آهسته استفاده کنیم. اگر اهل سفر هستیم، از یکی از مسافرت‌های خود شروع کنیم و در آن به‌جای اینکه تندوتند از بازدید جاذبه‌ای به سراغ جاذبۀ دیگر برویم، در خیابان‌ها قدم بزنیم و در مردم و فرهنگ آنها عمیق شویم. کم‌کم این سبک را به تمام امور خود تعمیم دهیم.
- در لحظه باشیم: باید حضور در لحظه را تمرین کنیم؛ یعنی در حال هر کاری که هستیم، فقط بر آن متمرکز باشیم. وقتی دستان خود را می‌شوییم، جریان آب را روی آنها حس کنیم یا وقتی غذا می‌خوریم، حواسمان به همان غذا و افراد همراهمان باشد. در این صورت در خلسه فرو نمی‌رویم و زندگی را با حواس‌پرتی پشت‌سر نمی‌گذاریم.
- فضای خالی در روزمرگی‌های خود بسازیم: ما اغلب سعی می‌کنیم اوقات فراغت خود را با کارهای بیشتری پر کنیم. اگر در زندگی‌مان وقت خالی پیش می‌آید نباید فوراً برای پرکردن آن عجله کنیم. بهتر است اوقات فراغت خود را به‌عنوان اوقات فراغت بگذرانیم؛ استراحت کنیم یا به کارهای موردعلاقه‌مان بپردازیم.
- سرعت خود را در پختن غذا کم کنیم: آشپزی راهی عالی برای تجربۀ کندزیستی است. سرعت پخت‌وپز را کاهش دهیم و از خوردن غذا لذت ببریم؛ به‌گونه‌ای که بافت‌ها، طعم‌ها و بوها را حس کنیم. این کار نه‌تنها کمک می‌کند که از غذای خود لذت بیشتری ببریم، بلکه راهی عالی برای تمرین ذهن‌آگاهی به حساب می‌آید. در زندگی مینیمال افراد از رژیم‌های غذایی ساده استفاده می‌کنند و این باعث می‌شود آشپزی‌کردن، حتی در حالت آهستۀ خود زمان زیادی از آنها نگیرد.
- سادگی را در آغوش بگیریم: همان‌طور که گفته شد، ساده‌زیستن برای کندزیستی الزامی نیست، اما کیفیت آن را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. برای لذت بیشتر از زندگی، چیزهای اضافه را حذف می‌کنیم. وقتی خانه‌ای ساده داشته باشیم، از شر به‌هم‌ریختگی مداوم هم خلاص می‌شویم و مسلماً هم آرامش ذهنی بیشتری خواهیم داشت و هم بخشی از کارهای روزانه‌مان حذف می‌شود.
- زمان بیشتری را صرف روابطی کنیم که برایمان مهم هستند: گذراندن وقت با عزیزان برای بسیاری از ما ارزش مهمی محسوب می‌شود، اما اغلب در خیل درگیری‌های روزمره آن را پشت گوش می‌اندازیم. اقدامات کوچکی مثل موارد زیر، پیشرفت و تغییر خوبی در این مسیر ایجاد می‌کنند:
- بدون هیچ مزاحمت دیجیتالی، از حداقل یک وعدۀ غذایی در کنار خانوادۀ خود لذت ببریم.
- در طول روز دقایقی را به این اختصاص دهیم که به دوست یا عزیزی زنگ زده و پای حرف‌هایش بنشینیم.
- برای خود وقت بگذاریم: عقب‌نشینی از تعهدات و برنامه‌هایمان همیشه آسان نیست، اما برای داشتن ذهنی سالم باید گاهی فقط برای خود باشیم. می‌توانیم فقط دراز بکشیم و بدون نگرانی از کارهای عقب‌مانده به آهنگ گوش بدهیم. تنهایی مغز و ذهن ما را تازه می‌کند و باعث می‌شود بازدهی بالاتری در پروژه‌های خود به دست آوریم.
- به‌طور منظم ورزش کنیم یا تحرک داشته باشیم: حرکت‌دادن بدن و ورزش، به‌خصوص اگر در هوای دلچسب طبیعت باشد، توجه ما را از هیاهوی مسئولیت‌ها به لحظۀ فعلی برمی‌گرداند. به مغز زمان استراحت بیشتری می‌دهیم و با ذهنی باز می‌توانیم به برنامۀ خود برگردیم.
- سم‌زدایی دیجیتال انجام دهیم: اصلی مهم در کندزیستی این است که زمان کمتری را صرف استفاده از دستگاه‌های دیجیتال و چرخ‌زدن در فضای آنلاین کنیم. به‌جای اینکه صفحات اینستاگرام را اسکرول کنیم چرت بزنیم، یا به‌جای تماشای تلویزیون، از پنجره حرکت ابرها را تماشا کنیم. سم‌زدایی دیجیتالی زمان بیشتری برای ما می‌خرد و آرامش بیشتری را تجربه خواهیم کرد.
به نظر شما چه کارهای دیگری را می‌توان در این راستا انجام داد؟