وقتی رویدادی غیرمنتظره، ناگهانی و شاید ناخوشایند رخ می‌دهد، چه واکنشی نشان می‌دهید؟ معمولاً اولین واکنش احساسی ما و اولین عبارتی که به ذهنمان می‌رسد «شوکه‌شدن» است. اما کاربران توییتر، گاهی هنگام روبه‌روشدن با چنین رویدادهایی برای بیان حس خود از اصطلاح تراماتایز یا ترامایزشدن یا تروماتایزشدن استفاده می‌کنند.
- لیترالی تراماتایز شدم.
- ترامایز واقعی یعنی این!
- چرا تراماتایز می‌شید؟
این واژه به چه معناست؟ در چه موقعیت‌هایی به کار می‌رود؟ و چرا به‌جای آن از همان اصطلاح معمول خودمان یعنی «شوکه‌شدن» استفاده نمی‌کنند؟ در این مطلب از وی‌پدیا، به این سؤالات پاسخ می‌دهیم.
چه زمانی از تراماتایز استفاده کنیم؟
تراماتایز (Traumatize) در زبان انگلیسی به‌معنای «شوک‌واردکردن» یا «ضربۀ روحی زدن» به دیگران است. تراماتایزشدن، به حالت پسیو این کلمه یعنی be Traumatized اشاره دارد و شوکه‌شدن یا آسیب‌روانی‌دیدن ترجمه می‌شود.
درست است که این کلمه را مترادف با Shock یا Upset می‌دانند، اما آن‌ها در مفهوم و موقعیت استفاده با هم تفاوت دارند. طبق تعریف فرهنگ لغت آکسفورد، تروماتایز برای شوک‌های عاطفی یا ضربه‌های روحی‌ای به کار می‌رود که اثر ماندگار داشته باشند. این شوک‌ها، به‌دنبال رویدادی دردناک و استرس‌زا یا یک جراحت فیزیکی ایجاد می‌شوند و آسیب‌های روحی و روانی حاصل از آن‌ها ممکن است همیشه همراه فرد باقی بماند.
چرا برخی کاربران توییتر به آن ترامایز می‌گویند؟ تلفظ صحیح Traumatize هم در بریتانیایی و هم آمریکایی همراه با «ت» است. اینکه اولین بار چه کسی این اصطلاح را به این سبک استفاده کرده است مشخص نیست، اما احتمالاً حذف صورت‌گرفته به قصد ایرانیزه‌کردن کلمه و تلفظ راحت‌تر آن انجام شده باشد. کسی چه می‌داند، شاید هم این اتفاق در نتیجۀ زبان‌پریشی حاصل از یک شوک رخ داده است.