اگر همین‌الان بخواهید در دانشگاهی در ایران ثبت نام کنید و مدرک بگیرید، در بیشتر موارد، در مقایسه با ورود به شبکه‌های اجتماعی‌ای دارید که ایرانی‌ها در آن حضوری فعال دارند، کار راحت‌تری پیش رو خواهید داشت! چون آن‌قدر اصطلاحات آن شبکۀ اجتماعی ایرانیزه شده و آن‌قدر عبارات ثقیل و سنگین و مخفف به آن اضافه شده که احتمالاً مدت‌ها طول می‌کشد تا همۀ آن‌ها را یاد بگیرید و قطعاً گرفتن مدرک دانشگاه کار آسان‌تری خواهد بود!
اگر دوست دارید بدانید وقتی کسی در اینستاگرام به شما می‌گوید: «این چه سیسی است که به خودت گرفتی؟» چه معنایی دارد، با من همراه باشید تا در این مطلب از وی‌پدیا با هم بررسی کنیم که این سیس یا صیص اصلاً منشأ زبانی و ادبی دارد یا صرفاً ساختۀ ذهن کاربران شبکه‌های اجتماعی، خصوصاً اینستاگرام است.
سیس در لغت‌نامه‌ها
اگرچه توقعی نمی‌رود این اصطلاح آن‌قدر ادبی باشد که در لغت‌نامه‌هایی مثل لغت‌نامۀ دهخدا، فرهنگ فارسی عمید و… از آن‌ها یاد شده باشد، اما عقل حکم می‌کند از صریح‌ترین و قابل اطمینان‌ترین منابع در ابتدای کار کمک بگیریم. در ادامه به معنی این عبارت در دو لغت‌نامۀ مختلف اشاره می‌کنم:
- لغت‌نامۀ دهخدا: اسب جَلد و تند و تیز باشد.
- فرهنگ فارسی عمید: اسب به‌ویژه اسب تندرو، جهنده و چابک.
چون این کلمه نوشتار فارسی ندارد و صرفاً به‌خاطر راحتی از حرف سین در این کلمه استفاده کردیم، شاید اصلاً منظور صیص باشد! معنی این کلمه هم در لغت‌نامه به این شکل بیان شده است:
- لغت‌نامۀ دهخدا: خرمای بلایه که دانۀ وی سخت نشود یا پوست تخم حنظل (منظور پوست تخم نوعی هندوانه به نام هندوانه ابوجهل است) که در آن مغزی نباشد.
- فرهنگ فارسی عمید: اسب به‌ویژه اسب تندرو، جهنده و چابک.
البته باید توجه کرد که اگرچه برای راحتی، در نگاه اول صیص را بدون هیچ اعرابی تلفظ می‌کنیم، اما این کلمه در اصل صَیَص است! پس با تشکر از این لغت‌نامه‌ها، اما قطعاً ما دنبال این معانی نیستیم!
سیس در اشکال دیگر
سیس در زبان ترکی به‌معنی «مه و چم» و نام یک شهرستان در بخش مرکزی شهرستان شبستر در استان آذربایجان شرقی هم هست. همچنین، در لهجه و گویش بختیاری، به نوعی بنا با طاق ضربی ساخته‌شده از خشت و گل، سیس می‌گویند. در گویش مازنی، به نوعی سوسک یا موریانه سیس می‌گویند و از نگاه بین‌المللی سیس یک شهر باستانی در تاریخ ارمنستان است.
همچنین، جزیره‌ای در کشور ایالات فدرال میکرونزی که وابسته به آمریکاست، سیس نام دارد! یکی از پیامبران ادیان باستانی به نام مانی هم، طبق روایات همان دین، پیش از عروج به بهشت نور، فردی به نام سیس را جانشین خود کرد. که البته این معانی هم دردی از ما در اینستاگرام دوا نمی‌کند و باید کمی عمیق‌تر به جست‌وجو بپردازیم!
واقعاً معنی سیس در اینستاگرام چیست؟
اما سیس فارغ از تمام معانی‌ای که منابع مختلف برای آن مشخص کرده‌اند، در اصل معنای کاملاً متفاوتی دارد.
اینستاگرام پلتفرمی است که در سالیان اخیر به جایی برای پُزدادن و نمایش استایل زندگی تبدیل شده است و اگر کمی از محتوای خوب و مفید در آن که کم هم نیست فاصله بگیرید و دنبال محتواهای بلاگرها، فودبلاگرها و… که اکثرشان هیچ‌گونه استعداد یا توانایی‌ای در خلق محتوای مفید ندارند بروید، آن محتواهای بسیار جذاب و خوبی را که در اینستاگرام وجود دارد گم می‌کنید و شما می‌مانید و اکسپلوری که دیگر به سیس شما نمی‌خورد!
طبق بررسی‌هایی که انجام دادم، سیس از دو نگاه در اینستاگرام معنی پیدا می‌کند: گاهی از مخفف System یعنی Sys نشئت می‌گیرد و گاهی هم منظور از آن رخ خاص یا عجیب‌غریبی است که افراد در اینستاگرام به خود می‌گیرند.
به عبارت دیگر، منظور از سیس همان قیافه‌ی عمومی شما در اینستاگرام است که برای دیگران به نمایش می‌گذارید!
انواع سیس
به تعداد افراد در اینستاگرام سیس وجود دارد، اما معمولاً در چند نوع خیلی کلی خلاصه می‌شود. مثلاً وقتی زیادی ابراز تنهایی می‌کنید و یا افراد از بالا به پایین نگاه می‌کنید، درواقع سیس عقاب به خود گرفته‌اید.
- سیس دخانیات: اگر دنبال به‌نمایش‌گذاشتن مصرف انواع دخانیات و نوشیدنی‌های غیرمجاز هستید، آن هم در‌حالی‌که غرق در دود هستید و بسته‌ی سیگار بهمن روی میز گذاشته‌اید و…، سیس سیگار به خود گرفته‌اید. این سیس را شاید بیشتر داخل حیاط دانشگاه‌ها و همچنین نوجوان‌هایی که این کار را بزرگ‌ترین پیروزی در عدم پیروی از قوانین والدینشان می‌دانند، ببینید.
- سیس لاکچری باز: شاید این مورد نیازی به تعریف چندانی نداشته باشد. این سیس مخصوص افرادی است که به‌خاطر اتفاقات و عوامل مختلف که عموماً حاصل تلاش خودشان هم نیست پول‌دار شده‌اند و به‌واسطۀ آن فخرفروشی می‌کنند.
انواع دیگر سیس
همان‌طور که گفتم، هرکسی بنا به اخلاقی که دارد (یا احتمالاً ندارد و دوست دارد نمایشش را بازی کند) و یا چیزی که مناسب می‌بیند، سیس خاص خودش را دارد. سیس فمینیست‌بودن، سیس شاعری و خوانندگی، سیس رپری، سیس بدن‌سازی و سیکس‌پک، سیس رونمایی از آیفون در آینۀ آسانسور، سیس بلاگری و… هرکدام به‌وفور در اینستاگرام به چشم می‌خورند و عموماً وقتی می‌گویند فلانی سیس فلان را گرفته است، منظور اصلی گوینده اغراق و وجود نمایش در آن حرکت و قیافه است و بیشتر اوقات باورپذیر نیست و لحنی کنایه‌ای دارد.
حالا که فهمیدید سیس در اینستاگرام چه معنایی دارد، فکر کنم متوجه شده‌اید که در حال حاضر چه سیسی دارید! چه بهتر که هرجا که هستید خودتان باشید و به‌دور از نمایش و فیلم سینمایی، هر چیز مفیدی را که دلتان می‌خواهد با بقیه به اشتراک بگذارید.