استراتژیست محتوا کیست و چه وظایفی به عهده دارد؟

امروزه بازاریابی محتوایی یکی از ابزارهای ضروری است که هر کسب‌وکاری باید درجهت آگاهی از برند و نرخ تبدیل به کار گیرد.در همین راستا، تقاضای زیادی برای یک استراتژیست محتوا وجود دارد تا بتواند استراتژی محتوایی یک کسب‌وکار را توسعه داده و مدیریت کند. طبق آمار HubSpot، در سال ۲۰۲۱، ۸۲% از بازاریابان دیجیتال بیان کرده‌اند که به‌طور فعال از بازاریابی محتوایی استفاده می‌کنند و لینکدین بیان کرده است که حدود ۵۳۷هزار نفر در این شبکۀ اجتماعی از سِمَت Content Strategist برخوردارند.

در این مطلب از وی‌پدیا به شما می‌گوییم که استراتژیست محتوا کیست، چه شرح وظایفی دارد و مهارت‌ها و ویژگی‌های مورد نیاز برای این شغل کدام است.

استراتژی محتوا چیست؟

استراتژی محتوا (Content Strategy) برنامه‌ریزی، تولید، انتشار، مدیریت و نظارت بر محتواست. یک استراتژی تولید محتوای عالی، مخاطبان هدف را جذب و درگیر می‌کند و در حین پیشبرد اهداف تجاری خود، نیازهای آن‌ها را برآورده می‌کند.

استراتژیست محتوا کیست؟

استراتژیست محتوا مسئول توسعۀ استراتژی‌های بازاریابی محتوایی براساس اهداف یک کسب‌وکار یا نیازهای مشتریانش است.

درواقع، امروزه محتوای باکیفیت و مؤثر، بیش از هر استراتژی دیگری بر تصمیم به خرید مشتریان تأثیر می‌گذارد. این محتواها توجه مشتریان بالقوه را جلب کرده، آگاهی از برند را افزایش داده و وفاداری را پرورش می‌دهند. اساساً این Content Strategist است که باعث خلق این محتواهای مؤثر و کاربردی می‌شود.

دلایل اهمیت استراتژی محتوا

صاحبان برخی کسب‌وکارها از ضرورت و اهمیت استراتژی محتوایی آگاه نیستند، اما تولید محتوای باکیفیت می‌تواند در جلب اعتماد مخاطبان جدید و موفقیت کسب‌وکار در دراز‌مدت بسیار ارزشمند باشد.

در اصل، یک استراتژی تولید محتوای خوب پایه و اساس مراحل جذب مشتری و لذت آنان در سفر خریدار است که از چارچوب بازاریابی درون‌گرا (Inbound Marketing) پیروی می‌کند. در این نوع بازاریابی، شما می‌توانید از یک استراتژی محتوایی برای جذب مشتریان بالقوه، بالابردن امکان فروش و جلب رضایت مشتریان استفاده کنید.

علاوه‌برآن، با توجه به اینکه ۷۰٪ بازاریابان از شیوۀ بازاریابی محتوایی استفاده می‌کنند، اتخاذ یک استراتژی محتوایی خوب برای پیشی‌گرفتن از رقبا بسیار مهم است.

وظایف استراتژیست محتوا

وظیفۀ اصلی استراتژیست، توسعۀ یک استراتژی محتوایی است که با اهداف کسب‌وکار مطابقت دارد و برای دستیابی به آن اهداف تنظیم شده است.

هدف این محتواها نیز اطلاع‌رسانی، سرگرمی، الهام‌بخشیدن و جذب مشتریان بالقوه است. درواقع، هدف یک استراتژی محتوایی مؤثر، هدایت ترافیک ورودی به سایت کسب‌وکار و تشویق خواننده به انجام اقدامی سودآور خواهد بود.

تمرکز اصلی Content Strategist، برنامه‌ریزی محتواست که تولید محتوا، سرپرستی، مدیریت، نظارت و تحقیق را را شامل می‌شود. یک استراتژیست باید روش‌های خلاقانه‌ای برای جذب مخاطب به‌صورت آنلاین و با استفاده از انواع محتوا داشته باشد. درنهایت، این وظیفۀ آن‌هاست که اطمینان حاصل کنند محتواهای ارائه‌شده به مشتریان فعلی و بالقوه ارزشی می‌افزاید.

صباویژن

دریافت مشاورۀ رایگان در زمینۀ تبلیغات ویدئویی

کلیک کنید

این افراد با شناخت دقیق مخاطبان هدف و آشنایی با سئو محتوای وب را آماده کرده و برای آن استراتژی می‌چینند و با شناخت دقیق تمامی شبکه‌های اجتماعی و الگوریتم‌های آن‌ها، در این پلتفرم‌ها کاربران را جذب می‌کنند. در ادامه به‌صورت تیتروار مهم‌ترین وظایف استراتژیست را فهرست کرده‌ایم:

• انجام تحقیقات جامع برای به‌دست‌آوردن دانش عمیق از پرسونای مشتریان؛
• ایجاد محتوای مناسب برای پرسونا؛
• انجام تحقیقات و تحلیل‌های گسترده درمورد افکار و گرایش‌های مصرف‌کننده؛
• برنامه‌ریزی تقویم محتوا؛
• همکاری با تیم‌های مدیریت محتوا، خلاقیت و نویسندگان، برای اجرای استراتژی؛
• تدوین دستورالعمل‌هایی برای یکپارچه‌سازی لحن، سبک و صدای تمامی محتواها و اطمینان از رعایت آن‌ها؛
• نظارت بر سبک و لحن نوشتن در تمامی محتواها؛
• توسعۀ استراتژی محتوا؛
• ویرایش محتواها به‌صورت دوره‌ای؛
• ردیابی و محاسبۀ ROI محتوا؛
• اطمینان از مطابقت استراتژی تولید محتوا با اهداف سازمان؛
• تجزیه‌وتحلیل استراتژی بازاریابی محتوا؛

گفتنی است که وظایف استراتژیست در سازمان‌ها متفاوت است، اما برخی از این مسئولیت‌ها نیز ثابت هستند که به آن‌ها اشاره کردیم.

چگونه استراتژی محتوا بنویسیم؟ + نحوۀ تدوین استراتژی محتوا

برای تدوین یک استراتژی تولید محتوای خوب، مراحل زیر را دنبال کنید:

۱) هدف خود را مشخص کنید

هدف شما از تدوین برنامۀ بازاریابی محتوایی چیست؟ چرا می‌خواهید محتوا تولید کنید و یک برنامۀ بازاریابی محتوایی داشته باشید؟ این سؤالات هستۀ اصلی یک استراتژی محتوای مفید است. برای مشخص‌کردن هدف خود، ۲ مورد زیر را لحاظ کنید:

• اهداف را براساس اولویت سازمان‌دهی کنید.
• از چارچوب SMART برای تعریف اهداف خود استفاده کنید.

۲) تحقیقات پرسونای خریدار را انجام دهید

برای تدوین یک برنامۀ موفق، ‌باید مخاطبان هدف محتوای خود را به‌وضوح تعریف کنید. این کار که تعریف پرسونای خریدار نیز نامیده می‌شود، بخش مهمی از تدوین استراتژی محتوایی شماست. با شناخت مخاطبان هدف، می‌توانید محتوای مرتبط‌تر و ارزشمندتری تولید کنید که آن‌ها را به خواندن و پیگیری شما ترغیب می‌کند. در این مرحله کارهای زیر را انجام دهید:

• داده‌های مربوط به خریدار را جمع‌آوری و به‌منظور یافتن الگوها، آن‌ها را تجزیه‌و‌تحلیل کنید.
• از تحقیقات خود برای اصلاح و بهبود پرسونای خریدار استفاده کنید.

۳) یک ممیزی محتوا را اجرا کنید

کسب‌وکارهای نوپا معمولاً کار خود را با پست‌های بلاگ یا شبکه‌های اجتماعی شروع می‌کنند. اما اگر می‌خواهید در سایر قالب‌ها و کانال‌های محتوا سرمایه‌گذاری کنید، ‌باید یک ممیزی محتوا انجام دهید تا بتوانید محتواهای برتر و کم‌بازده را شناسایی کنید. ضمن اینکه اگر مدتی از شروع کار شما می‌گذرد، باید گذشتۀ خود را مرور و ارزیابی کنید. برای اجرای ممیزی و حسابرسی محتوا، موارد زیر را انجام دهید:

• خلأها و کمبودهای موضوعی و اشکالات قالب‌بندی محتوا را پیدا کنید.
• سطح کیفی و مرتبط‌بودن محتوا را بررسی کنید.
• به دنبال استفادۀ مجدد از فرصت‌ها باشید.
• یک گردش کار محتوا بسازید.

۴) یک سیستم مدیریت محتوا انتخاب کنید

بخش‌های اصلی مدیریت محتوا شامل تولید محتوا، انتشار محتوا و تجزیه‌وتحلیل محتواست. با سرمایه‌گذاری روی یک سیستم مدیریت محتوا (CMS) می‌توانید محتوای خود را به‌روشی آسان و پایدار تولید، مدیریت و پیگیری کنید. برای انتخاب سیستم مدیریت محتوا، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• نیازهای خاص سیستم مدیریت محتوا (CMS) را مشخص کنید.
• سیستم مدیریت محتوای مناسب را انتخاب کنید.
• یک مدل مناسب برای نظارت محتوا انتخاب کنید.

۵) نوع محتوایی را که می‌خواهید تولید کنید مشخص کنید

شما می‌توانید محتوای خود را در انواع و قالب‌های مختلف تولید کنید؛ از محتوای نوشتاری مانند کتاب‌های الکترونیکی و پست‌های بلاگ گرفته تا محتوای تصویری مانند اینفوگرافیک و محتوای صوتی مانند پادکست. یک استراتژی تولید محتوای عالی تعادل بین تصمیم‌گیری، تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و ریسک‌پذیری است. همۀ آن مهارت‌ها در این مرحله مورد آزمایش قرار خواهند گرفت. بنابراین، لازم است کارهای زیر را انجام دهید:

• اهداف و پرسونای خریدار را دوباره مرور کنید.
• منابع خود را ارزیابی کنید.
• موضوعات، قالب‌ها و کانال‌های مناسب را برای تولید و انتشار محتوای خود انتخاب کنید.

 ۶) با استفاده از توفان فکری ایده‌هایی برای تولید محتوا بیابید

حالا زمان آن رسیده است که ایده‌هایی برای تولید محتواهای بعدی خود پیدا کنید. در مرحلۀ توفان فکری، موارد زیر را در نظر بگیرید تا به بهترین نتیجه برسید:

• از طیف وسیعی از رویکردهای توفان فکری استفاده کنید.
• ایده‌های خود را اصلاح و اولویت‌بندی کنید.

۷) محتوای خود را منتشر و مدیریت کنید

استراتژی محتوای شما باید فراتر از انواع محتوایی باشد که تولید می‌کنید؛ یعنی باید نحوۀ سازمان‌دهی و مدیریت محتوای شما را نیز پوشش دهد. برای انجام بهینۀ این مرحله، کارهای زیر را انجام دهید:

• یک تقویم محتوایی بسازید.
• محتوای خود را برای دستیابی به بالاترین ریچ (Reach) بهینه کنید.
• عملکرد و فرایند محتوا را ردیابی و تجزیه‌وتحلیل کنید.
• استراتژی محتوایی خود را با استفاده از اطلاعات و تجزیه‌وتحلیل‌های انجام‌شده بازبینی کنید.

نمونۀ استراتژی محتوا

برای درک بهتر استراتژی محتوا، اجازه دهید از یک مثال استفاده کنیم. برنامۀ یادداشت‌برداری Evernote را حتماً می‌شناسید. این شرکت به‌طور مداوم از یک استراتژی محتوایی مبتنی بر سئو برای جذب مشتریان بالقوۀ جدید به سایت خود استفاده می‌کند و این کار را از طریق تولید و انتشار محتوای مناسب در بلاگ سایت انجام می‌دهد.

اگر به بلاگ سایت Evernote سر بزنید، مطالب زیادی در ارتباط با موضوع بهره‌وری، نظم و انضباط و برنامه‌ریزی خواهید یافت. اما چرا شرکتی که کارش فروش اپلیکیشن یادداشت‌برداری است، درمورد نظم و انضباط محتوا تولید می‌کند؟ جواب این پرسش در نیازهای مخاطب نهفته است؛ انگیزه‌ای که باعث می‌شود مخاطب برای برآورده‌کردن آن به سایت این شرکت وارد شود.

فرض کنید شما مخاطبی هستید که موضوعی در ارتباط با انضباط را در گوگل جست‌وجو می‌کنید و یکی از پیشنهادات گوگل برای مطالعۀ شما، مطلبی است با عنوان «چگونه در زمان سختی منضبط بمانیم؟» که در سایت Evernote منتشر شده است. شما روی این مطلب کلیک می‌کنید و وارد بلاگ Evernote می‌شوید.

از طرفی، افرادی که علاقه‌مند به خواندن محتوای مرتبط با بهره‌وری هستند، احتمالاً همان کسانی هستند که به دانلود اپلیکیشن یادداشت‌برداری Evernote علاقه یا نیاز دارند؛ یعنی مشتریان بالقوه‌ای که محصول این شرکت را خواهند خرید و به افزایش فروش و درآمد آن کمک می‌کنند.

اگر تیم بازاریابی Evernote صرفاً برای افزایش ترافیک سایتش به تولید محتوا بپردازد -مثلاً مطلبی با عنوان «۱۰ آهنگ محبوب پاپ» منتشر کند- این نوع تولید محتوا اصلاً استراتژی محتوا محسوب نمی‌شود؛ زیرا استراتژی محتوا باید محتوا را با اهداف تجاری کسب‌وکارها هماهنگ کند.

درمورد Evernote، این استراتژی محتوا به تولید بلاگ‌پست‌هایی درمورد بهره‌وری منجر شده است که به جذب سرنخ‌ها (افراد علاقه‌مند به یادداشت‌برداری) به سایت کمک می‌کنند.

مهارت‌هایی که یک استراتژیست محتوا به آن نیاز دارد؟

برای آغاز کار به‌عنوان یک Content Strategist به مجموعه‌ای از مهارت‌ها نیاز است که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها پرداخته‌ایم.

• مهارت‌های عالی در کپی‌نویسی: فرایند نوشتن، بدون شک حیاتی‌ترین جنبۀ استراتژی محتواست و یک استراتژیست محتوا برای اینکه بتواند مخاطبان هدف را تحت‌‌تأثیر قرار دهد، به مهارت کپی‌رایتینگ نیاز دارد.
• مهارت‌های ارائۀ محتوا: یک Content Strategist باید بتواند تعیین کند که چگونه محتوا برای کاربران جدید و موجود ایجاد شود تا آن‌ها به خرید مشتاق شوند. این افراد حرفه‌ای که از دانش سئو برخوردارند، بهترین کانال توزیع محتوا برای مخاطبان خود را تعیین کرده و توانایی‌های تحلیلی خوبی برای شناسایی الگوها و ترندها دارند.
• تجربه در اجرای کمپین‌های بازاریابی: یک استراتژیست باید تجربۀ اجرای کمپین داشته باشد تا بتواند برای آن استراتژی بچیند. یک استراتژیست محتوا باید قادر به برنامه‌ریزی، ارائه و اجرای کمپین‌های بازاریابی و همچنین تجزیه‌وتحلیل معیارهای بازاریابی و توسعۀ استراتژی‌های خلاق باشد.
•  مهارت کسب درآمد از محتوا: کارکردن در رسانه‌ها، موجب کسب درآمد از محتوا و ترغیب آن‌ها به خرید می‌شود. وظیفۀ یک Content Strategist این است که نحوۀ کسب درآمد از محتواها را بیابد و این موضوع را به سایر اعضای شرکت نیز منتقل کند.
• مهارت‌های چندوظیفه‌ای و مهارت‌های سازمانی: به‌عنوان رهبر این شرکت، از شما انتظار می‌رود که در بازاریابی محتوا نگرشی خودکفا و مسئولیت‌پذیر داشته باشید. در‌حالی‌که فرصت همکاری با سایر اعضای تیم بازاریابی را خواهید داشت، ابتکارات خاص شما فقط از آنِ شما خواهد بود؛ درنتیجه شما هر روز انواع مختلفی از پروژه‌ها و افراد را مدیریت خواهید کرد. استفاده از ابزارهای مدیریت پروژه، تقویم و یادداشت‌برداری برای این افراد بسیار مهم خواهد بود. پیگیری پروژه‌ها و سازمان‌دهی ارتباط با سهام‌داران و سایر بخش‌ها برای مدیریت بودجه و قراردادهای فروشنده ضروری است. از طرفی اغلب اوقات، استراتژی محتوا به تأیید افراد بالاتر نیاز دارد؛ بنابراین به‌اشتراک‌گذاشتن ایده‌ها از دیگر وظایف استراتژیست محتوا خواهد بود.
• مهارت‌های ویراستاری: یکی دیگر از مهارت‌های این افراد این است که بتوانند به‌درستی تعیین کنند چه محتوایی باید نگه داشته شود، ویرایش یا بازنویسی شود. از طرفی نیز باید به اصول نگارش و ویرایش نیز تسلط کامل داشته باشند.

به‌علاوه، یک Content Strategist باید مهارت‌های تیم‌سازی و ویژگی‌های رهبری داشته باشد و با توجه به جزئیات، اهداف سازمان را دنبال کند.

مهارت‌های نرم برای یک استراتژیست محتوا

در این قسمت از مقالۀ وی‌پدیا ابتدا ۳ مهارت نرم مهم برای یک استراتژیست محتوا را توضیح داده و سپس دیگر مهارت‌ها را فهرست کرده‌ایم.

۱) همدلی

یکی دیگر از نیازهای اساسی برای یک Content Strategist این است که بتواند مخاطبان خود را درک کند، چالش‌ها، علایق، نیازها و نقاط درد آن‌ها را شناسایی کرده و محتوایی تولید کند که به‌طور دقیق مخاطبان را هدف قرار دهد.

۲) مهارت‌های ارتباطی

یک Content Strategist احتمالاً با افراد مختلفی در سراسر شرکت ازجمله تیم بازاریابی دیجیتال، فریلنسرها و طراحان سروکار خواهد داشت. به همین دلیل، آن‌ها باید بتوانند با تمامی همکاران خود تعامل کرده و به‌طور شفاف استراتژی را منتقل کنند.

۳) مهارت‌های ارائه

یک Content Strategist هنگام طراحی استراتژی محتوا، باید افکار و ایده‌های خود را به اعضای تیم بازاریابی، سهام‌داران یا مدیران شرکت ارائه داده و مشخص کند به چه منابع، بودجه و چهارچوب زمانی‌ای برای هر پروژه نیاز است. در ادامه به دیگر مهارت‌‌های نرم یک استراتژیست پرداخته‌ایم:

• تصمیم‌گیری
• مهارت‌های شنیداری
• مذاکره
• حل مسئله
• مهارت‌های برقراری ارتباط مؤثر
• مدیریت فردی
• انگیزه
• انعطاف‌پذیری
• روحیۀ کار گروهی
• مدیریت زمان
• اعتمادسازی
• تطبیق‌پذیری
• سازگاری شغلی
• حل تعارض
• رهبری
• پژوهش
• تفکر خلاق
• تفکر انتقادی
• اخلاق کاری

درست است که شاید فهرست‌کردن تمامی این مهارت‌ها منطقی به نظر نرسد و تمامی استراتژیست‌ها از همۀ این مهارت‌ها برخوردار نباشند، ولی داشتن این فهرست و تلاش برای کسب این مهارت‌های نرم، به شما کمک می‌کند به عضو مفیدتری در یک تیم مارکتینگ تبدیل شوید.

چگونه به یک استراتژیست محتوا تبدیل شویم؟

یکی از بهترین راهکارها برای دنبال‌کردن هر سمت شغلی، کارآموزی است و برای تبدیل‌شدن به Content Strategist نیز کار در آژانس‌های بازاریابی دیجیتال و دیگر نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره کردیم خالی از لطف نخواهد بود.

بخشی از تولید محتوای دیجیتال باشید

شاید بتوان گفت اولین مهارت لازم و ضروری یک استراتژیست محتوا، مهارت‌های نوشتاری و آشنایی با اصول نگارش است؛ بنابراین شما می‌توانید این مهارت‌ها را کسب کرده و سپس در یک تیم مارکتینگ به‌عنوان تولیدکنندۀ محتوا فعالیت کنید. البته به‌عنوان تولیدکنندۀ محتوا باید با انواع شبکه‌های اجتماعی آشنا بوده و بتوانید با دیگر افراد تعامل کنید.

اصول اولیۀ سئو را بیاموزید

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، یک Content Strategist باید با اصول بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو آشنا باشد. برای اینکه برندها، محصولات و خدمات در نتایج جست‌وجوی ارگانیک قابل مشاهده باشند، استراتژیست‌ها باید محتوای بهینه‌شده برای سئو ایجاد کنند. درواقع، Content Strategist با استفاده از سئو می‌تواند محتوایی را طراحی کند که هم برای کاربران و هم برای موتورهای جست‌وجو جذاب باشد. حال شما به‌عنوان یک تازه‌کار در این مسیر باید اصولی مانند تحقیق کلمات کلیدی، آنالیز رقبا، سئوی کلاه سفید، لینک‎‌سازی و… را بیاموزید.

در ویرایش محتوا شرکت کنید

ویرایشگر محتوا مسئول کنترل کیفیت یک نشریه است. پس از دریافت پیش‌نویس‌های ارسالی از نویسندگان، نوشته‌ها را اصلاح می‌کند تا با مشخصات پروژه مطابقت داشته باشند و استانداردهای سخت‌گیرانۀ ویرایشی در آن‌ها رعایت شده باشد. در نقش خود به‌عنوان ویراستار، درمورد فرایند انتشار و آنچه برای انتشار یک اثر موفق نیاز است، بیشتر خواهید آموخت.

هنگام درخواست برای این موقعیت شغلی به یاد داشته باشید که اکثر کارفرمایان به دنبال افرادی هستند که حداقل سه تا پنج سال در نقش‌های مرتبط با بازاریابی مانند مدیر محتوای دیجیتال، نویسنده یا ویرایشگر محتوا نقش داشته باشند.

کلام آخر

برای برتری بر رقیبانی که به دنبال شغل استراتژیست محتوا (Content Strategist) هستند، باید در زمینۀ تولید محتوای دیجیتال و ویرایش محتوا تجربۀ عملی داشته باشید. اصول سئو را یاد بگیرید و مجموعه‌مهارت‌های سخت و نرم مورد نیاز برای استراتژی محتوا را فرا بگیرید. در انتها نیز به یاد داشته باشید که موفقیت در دنیای امروز، به یادگیری دائمی مهارت‌های جدید نیاز دارد.

سؤالات متداول